1

Teófilo, yis äyë yöle säkätä ska yie iyua, ji wa̱mi Jesús te käi biköle, jini ite sa paktami käi biköle,
ma rä iminetse̱ ka̱jöir ke̱i kje. Jekäi ka imitse̱ba yika, ite ji shata̱na Wikblu Sikina oloi ja̱mi iwa̱ kolole iktei bata shäk ye wa ia̱ ijewa wa̱ o̱nak.
Jekäi ije te ji shka̱l ssa itä ska ije̱k kjashani ijewa ia̱ kseka, ite ji wá̱ rä saka saka ijuenaklä iyina si̱ ishki̱naka̱ni. Cuarenta día bala na ije̱k kjashäte ijewa ia̱, ite ka̱jöir gobierno ktei pakete ijewa ia̱.
Jekäi etaba kicha Jesús yäkä kalme ijewa ra ra, ite isha ijewa ia̱ rä: “Ke bas minakksa̱julu Jerusalén ska, ata Sa Ká kablele ji ma̱k, ale yis wa̱ iyile ssële bas wa̱ je ki̱ssö bas ku̱.
Ka irä maikäi kuna ta, Juan te sä wäukewa̱ rä diklä wà, ata kukjunabä ra bas dä wäoka̱nak tulämi Wikblu Sikina wà.”
Jera sa̱ tso̱ tapale wa te ichaka iia̱: —Säkekewa, ¿jira ba te Israel wa ia̱ ka̱ me̱mini sa wakwa ñawäsikewa̱klä na?
Jera ite ijewa kúka: —Sa Ká ne wa̱ ibiketsale mane ke̱i wà ji we̱mi ite räle bikökje je räle jini iwakei te ibiketse käi, ata ka bas ia̱ ka̱ me̱ne je ju̱ñaklä.
Ata Wikblu Sikina dewa̱ bas ja̱mi ra, bas ia̱ täkili me̱rmi. Bas dä yis su̱ak wa ye, je ja̱mi bas te yis pakemi Jerusalén ska, Judea ke̱i kalabe ska, Samaria ke̱i ska, ka̱ biköle ska mai ishäkä wätkerke̱wa̱ kje.
Ite jekäi isha e̱ná ra, jera ibutsa̱naka̱ ka̱sha̱ ki̱ ijewa wäna. Jeska mo̱ te iblawa̱ ijewa yika.
Jekäi ijewa wäkatulaka̱ ka̱jöir ska imaka̱ juerke̱ ji̱a su̱ak ra, je ebä ra jäiyi wa bol ñapajiele suruu juena plaa ijewa säkätä ja̱mi.
Je bol te isha ijewa ia̱: —Bas galilea wa, ¿jiye bas ñaduatulaka̱ iweibläk ji̱a ka̱jöir ska rä na? Je Jesús minetse̱ bas yika ka̱jöir ska, je wakei dämiju̱ni jishtä imineju̱ ka̱jöir ska su̱a bas te su̱ta.
Jera ka̱ kichei kie Olivo Yäkä Bata ni ska ijewa minejuluni Jerusalénka. Je rä sábado wà shke kjena.
Mika̱ idemijuluni ra, jera imineka̱julu ju ja̱r yöle ietkä bata ki̱ je ja̱rka. Ijewa rä Pedro irä, Jacobo irä, Juan irä, Andrés irä, Felipe irä, Tomás irä, Bartolomé irä, Mateo irä, Jacobo Alfeo yaba irä, Simón ale bakle kju̱atkäk gobierno ra irä, Judas Jacobo yaba irä.
Ijewa biköle chatkawa̱ etka yebä ka̱kiäk, alaklä wa ra ñara irä, Jesús a̱mi María ra irä, Jesús el wa ra irä.
Je ke̱i wà Pedro je̱k duaka̱ sä el wa tapanawa̱ sha̱na, je tapalewa̱ wa däka̱ rä ciento veinte kjena. Jewa ia̱ ite isha:
“El wa, Wikblu Sikina ktele ña̱la wätsa̱kba David kjäbata ja̱mi, je te Judas ale Jesús kukäkwa̱ wa kiäk jämi je ktei sha, je ktei yöle wa̱ iyile ja̱mi ikiana o̱nak.
Ka irä jiye kuna ta, ije rä shtao̱leña saje wa ra, jí ikja̱nei we̱ je wa̱kña.
Jekäi ite ji yakei wakbla je säkei wà ite ka̱ tju̱a. Jeska ija̱nami tsa̱bataka, iyaka tsikinaju̱, iñá minaksa̱.
Je palei ju̱ñaksa̱ se̱nak Jerusalén ska wa biköle te. Je ki̱ka je ke̱i kinawa̱ iwakwa ktä wà Acéldama ni. Je wà rä sä Pi Ke̱i.
Ka irä jiye kuna ta, iyöle Salmos äyëí ki̱ka je te ishe rä: ‘Je ju janowo̱pa. Yi a̱ni ke se̱nopa ji̱a jeska.’ Ñakäi ietkä te ishe rä: ‘Yilé saka kjöwa̱pa ije säkei ye.’
“Je ki̱ka shkäkña sa ra del Säkekewa Jesús shka sa̱ sha̱na jöiki̱ diaki̱ je bala naka,
Juan te iwäukewa̱ ke̱i skaté bite rä imineka̱tse̱ sa̱ sha̱na ke̱i kje, je sha̱ ekla kiana kolonak däkwa̱ saje wa ra ije shki̱leka̱ni je ktei pakäkña.”
Jekäi ijewa te bol kuka. Ekla rä José, kinak Barsabás ni. Je kie etkä rä Justo ni. Ekla rä Matías.
Jeska ijewa ka̱kia te isha: “Säkekewa, ba wa̱ sä biköle je̱rike ju̱ñer. Ikjashö jí bol mane rä kolole ba wa̱ rä
däkwa̱ jí Jesús ktei bata she jí ikja̱nei we̱ je wa̱kña. Je jawa̱ Judas te iminaklä mai ije shena minak rä jeska.”
Jekäi ijewa te imabla su̱a jile wà ijuenaklä yi ia̱ idäksa̱ käi. Jekäi Matías ne ia̱ ideksa̱ rä. Jekäi ije dewa̱ña Jesús ktei bata shäk ye ale once wa ra.

2

Pentecostés ke̱i kjewa̱klä díaí dewa̱ ra, jera ijewa kalabe tapar tso̱ etka yebä.
Jera plaa ra ji rä bular täkii ka̱jöir ska. Je ssër si̱wa̱ ju̱r täkii ssër käi, je bular kjaju̱ mai itso̱ ñajäklelewa̱ ska ju ja̱r kalabe na.
Jera ijewa te isu̱a ra yökö käi bala butsa̱nami juer ta kjäktä iá ja̱na iwakwa ki̱ ekla ekla.
Jekäi ijewa biköle pshiwa̱cha̱wa̱ Wikblu Sikina te. Jera ekla ekla iktami kte kju̱awa kju̱awa shtä wà, jiräni Säkeklä Wikblu te iktewe̱ke̱ je ja̱mi.
Jerusalén ska Judío wa se̱nak tsa̱na wa chu̱li̱i̱ tapar kajali. Jewa dar dä ke̱i ta kju̱awa kju̱awa ka̱ biköle ska.
Ñerä jekäi ji rä bulana ssëna ra, jera ditsä tapanawa̱ chu̱li̱i̱, jewa je̱r shewa̱ jakla je te. Ka irä jiye kuna ta, ijewa te issa ra ijewa ktä kate rä iwakwa ktä wà kju̱awa kju̱awa.
Je te ijewa male̱cha̱cha̱wa̱ je̱r shewa̱ kajakla te isha ñaia̱: —¿Je rä ji? ¿Ka je ktä tso̱ wa kalabe rä Galilea wa na?
¿Jera maikäi sä biköle te je ssa bäi, sa wakwa ktä käi, mane sä ktä ja̱mi sä kibile käi rä na?
Sa̱ tso̱ jiska wa rä Partia wa, Media wa, Elam wa, se̱nak Mesopotamia ska wa, Judea ska wa, Capadocia ska wa, Ponto ska wa, Asia ska wa,
Frigia ska wa, Panfilia ska wa Egipto ska wa, Libia wa se̱nak Cirene pája̱mi wa, ñakäi deleté ñayuläk dar Roma ska wa;
sha̱ rä Judío wa si̱, sha̱ rä ñaialecha̱wa̱ Judío wa ye, Creta wa, Arabia wa, je tso̱ jiska. Ata ñewa te Säkeklä wa̱ ji o̱le e̱e̱na si̱ ne she kate rä, ssa sa te sa wakwa ktä käi kju̱awa kju̱awa.
Jekäi je te ijewa biköle je̱r shewa̱cha̱wa̱, ka ijewa je̱r ko̱r iia̱. Jekäi ijewa te isha ñaia̱: —¿Jini je wà rä na?
Ata isaka te je ktäte wa ja̱ñetsa ta̱i te isha: —Ijewa tso̱ rä diyëë.
Jera Pedro je̱k duaka̱ isaka once wa ra. Jekäi ikta täkii te isha ijewa ia̱: “Bas Judío wa, bas biköle se̱nak Jerusalén ska wa, yis ktä ssö bas ku̱ tsa̱na, je ku̱ bas je̱r ku̱opa,
ka jí wa rä diyëë jishtä bas te ibiketsa käi kuna, ka̱ñina rä tres hora ebä ki̱ka.
Ata jí ne rä iyile jile bata shäk Joel ja̱mi rä:
‘Sa̱ ke̱i bata jekje ke̱i wà ra, io̱rmi rä jikäi: —jekäi Säkeklä te ishe rä—, Yis te yis wikblu tkeju̱emi sä biköle ki̱ka. Bas yabala jäiyi wa irä, bas yabala alaklä wa irä, jewa te jile bata shemi. Bas sha̱na dulaklei wa tso̱ te jile kjayile su̱emi, bas sha̱na säkekewa shtä kausu̱ami.
Iyina si̱ je ke̱i ska yis kja̱nei wa̱k wa jäiyi wa käi, alaklä wa käi, jewa ki̱ka yis te yis wikblu tkeju̱emi. Jekäi ijewa ktämika̱ jile bata shäk wa ye.
Yie ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä we̱mi ka̱jöir ka̱sha̱ka, ñakäi jile kjashemi ijuenaklä ye ka̱jiska i̱ski̱ka, pi juermi, yökö juermi, shka̱la buka̱namika̱ ta̱i.
Ka̱wä wätuirmiwa̱, tulu iarmiwa̱ pi käi. Je o̱rmi rä Säkekewa wa̱ ji wa̱klä e̱e̱na si̱ oloi ta ta̱i, ka je ke̱i däwa̱ba yika.
Jera biköle yi te Säkekewa a̱netseke̱ ikie wà, jewa rä tsa̱tkenakksa̱.”
“Bas Israel wa, jí kte ssöpa bas ku̱: Jesús Nazaret wa rä patkele Säkeklä wa̱ je kjasha ite bas ia̱ rä, ji wá̱ ite täkili ta wà, ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä wà, jile kjayile ijuenaklä ye je wà. Je wá̱ Säkeklä te ije oloi ja̱mi bas sha̱na maikäi bas wa̱ iju̱ñer käi.
Jekäi ije ju̱naksa̱, jishtä Säkeklä wa̱ iwabiketsale e̱ná, ju̱ñele kja e̱ná käi. Je ktawa̱ bas te wäteleka̱ cruz ja̱mi ditsä yakeila oloi ja̱mi.
Ata je wakei shki̱wa̱ka̱ni Säkeklä te. Je wà ite ibakaksa̱ duewa̱ shka̱li̱ yika, maikäi a̱ni duewa̱ ia̱ ka ikolonakwa̱ta̱na ki̱ka.
Ka irä jiye kuna ta, David wa̱ ije ktei yile rä jikäi: “Yie Säkekewa su̱a del yis wäja̱mi. Ikaldu yis jula wämo kja̱ne, ki̱ka ka yis paju̱nakka̱.
Je ki̱ka yis je̱r ssëna a̱naa, yis kta a̱naa, je ki̱ka yis duawa̱ ra, yis te ji bäi ki̱ssëmi.
Ka irä jiye kuna ta, ba wa̱ yis wikblu ka janakwa̱ sä wikblu bläklä ska. Je wämo kolole ba wa̱ ka janakwa̱ ba wa̱ yaka tjabanakwa̱.
Jekäi ba te se̱ne kseka ña̱le̱i kjasha yis ia̱. Ba te yis ssëwe̱mi a̱naa ba te yis su̱e kaldu ki̱.”
“El wa, yis wa̱ ijuñer ji sheke̱ yis te je rä iyina si̱, sa ká David je rä dulewa̱ itäbilewa̱. Jira je nu̱l bläklä kate ji̱a sa̱ sha̱na.
Ata ije rä jile bata shäk. Jekäi iwa̱ iju̱ñer Säkeklä kabla iia̱ etkabä ji she etkabä wà ibatala sha̱ ekla tkäkwa̱ ije̱tkäklä ki̱ iitäri wà sa̱ tsa̱ku̱i ye.
Jekäi David je̱r ku̱a kja je te, ki̱ka ite Säbäkäkksa̱ shki̱rmika̱ni je paka, ka iwikblu janewa̱ sä wikblu bläklä ska, ka iyaka tjabanewa̱.
Jekäi je Jesús shki̱wa̱ka̱ni Säkeklä te. Sá biköle rä je su̱ak wa.
Jeska ra ipakana je̱tkäkwa̱ Säkeklä jula wämo kja̱ne, je wà ioloi kanaka̱. Jeska Sa Ká te Wikblu Sikina ma̱ iia̱, jishtä ikablele iia̱ käi. Jekäi je ne tka ju̱até ite, su̱a bas te, ssa bas te rä.
Ka David mineneka̱ ka̱jöir, ata ite isha rä: “Säkekewa te isha yis Säkekewaí ia̱: ‘Ma je̱tköwa̱ yis jula wämo kja̱ne,
bikökje yie ba bolki wa tulacha̱wa̱ bä klä tkäkläka̱ iki̱ka kje.’ ”
“Jekäi bas Israel wa biköle, jí ju̱ñopa bas ku̱ iyina si̱ irä. Je Jesús ale wäteleka̱ bas wa̱ cruz ja̱mi, je wakei ebä ne kuka Säkeklä te Säkekewa ye, Säbäkäkksa̱ ye rä.”
Je ssa ijewa te ra, ijewa je̱r ssënawa̱ shi̱ana si̱. Je ne ki̱ka ijewa te ichaka Pedro irä isaka Jesús ktei bata shäk wa irä, jewa ia̱: —El wa, ¿ji we̱ sá te na?
Jera Pedro te ijewa ia̱ isha: —Bas ñamanewo̱ksa̱, bas ñawäukewo̱ tulömi ekla ekla, Jesucristo kie ja̱mi, bas nui janakläwa̱ bitaba. Jekäi ra Wikblu Sikina me̱nak däksa̱mi bas ia̱.
Ka irä jiye kuna ta, jekäi ikablele bas ia̱ rä, bas yabala ia̱ rä, biköle se̱nak ka̱mii wa ia̱ rä, biköle yi kieke̱ Säkekewa saje wa Kekläí te käi jewa ia̱ rä.
Jekäi ite ji su̱le iwa̱ ktei paka ji̱a ki̱ta ijewa ia̱, ite ijewa pakta ji̱a jikäi: —Jira sa̱ tso̱ wa rä shirilewa̱, jewa yika bas je̱k tsa̱tköksa̱.
Jekäi iktä kukäk wa wäoka̱na tulami. Jekäi je ke̱i wà sä ki̱tapana deka̱ tres mil kjena.
Jekäi ijewa chatkawa̱ se̱nak jiräni Jesús ktei bata shäk wa te ipakteke̱ ja̱mi, se̱nak ñara etka yebä irä, pan bala butsäk ije̱r ja̱naklä Jesús dulewa̱ ska irä, ka̱kiäk irä.
Jera biköle suanacha̱wa̱ ta̱i, Jesús ktei bata shäk wa te ji ka su̱le sa̱ wa̱ wá̱ rä ta̱i ijuenaklä ye ki̱ka.
Jera Jesús biketsäk wa biköle se̱na ñara rä etka yebä. Ijewa te idäli bena se̱newa̱ rä etka yebä.
Jekäi ijewa jile watju̱ake̱ ka̱ käi, däli käi, je säkei bala pje̱ke̱ ite ñaia̱, yi ka jita ki̱ ji sherke̱ käi, je ja̱mi.
Jera buliri buliri ijewa chatkawa̱ ñakjee tapanak Templo ska. Ñakäi ju etkä ju etkä ipan bala butsäke̱ ije̱r ja̱naklä Jesús dulewa̱ ska. Iyäkäke̱ ñara a̱naa ka biketsale ta,
ijewa te Säkeklä kjeisheke̱. Jekäi biköle ssëna ijewa ra bäi. Jera buliri buliri Säkeklä te mane wa rä tsa̱tkenakksa̱ jewa ijewa ki̱tapawe̱ kate.

3

Pedro irä Juan irä demika̱julu Templo ska ka̱kiäklä horaí ska. Je rä las tres.
Jera jäiyi ekla ko̱le ka shkäk kuna je däke̱tse̱ buliri buliri ju̱nakta̱na Templo kjäshtäklä kie Baa Si̱ ni ska inaklä kaku kiäk yi kjäke̱wa̱ Templo na jewa ia̱.
Je te Pedro irä Juan irä mawa̱julu kja Templo ja̱rka su̱a ra, jera ite ijewa ia̱ inaklä kaku kia.
Jekäi Pedro irä Juan irä te isu̱a jaree, jera ite isha iia̱: —Sá su̱o.
Jera je karalewa̱ te isu̱a. Ite ibiketsa ijewa te rä jile kaku ne me̱ke̱ iia̱ rä.
Ata Pedro te isha iia̱: —Ka yis dä inaklä ta, oro ta a̱ni. Ata ji tso̱ yis wa̱ je me̱ke̱ yis te ba ia̱. Jesucristo Nazaret wa kie wà ma je̱köka̱, bä shkömi.
Jekäi ite ikukawa̱ ijula wämo kja̱ne je kaka̱ ite. Jera ñawäsaka iklä shpatke irä iklä wäkuchi irä je täkina.
Ñerä ije̱k kpaka̱ plaa klä ki̱ka shkami, jekäi ikjawa̱ju̱ ijewa ra Templo ska, shkami klä wà, tu̱rke̱ psupsuu, te Säkeklä kjeishami.
Jekäi biköle te ishkäke̱ su̱a, ite Säkeklä kjeisheke̱ su̱a.
Jera ijewa te isu̱a ra je ne rä ale kätkä Templo kjäshtäklä kie Baa Si̱ ni ska inaklä kaku kiäk rä. Ñerä ji o̱na ije ia̱ te biköle male̱cha̱cha̱wa̱, ije̱r shewa̱ kajakla.
Jera ije te Pedro irä Juan irä kukawa̱ därërë. Jera biköle male̱te̱nacha̱wa̱ julunaté ijewa wäki̱ Templo juiteí ki̱ ju yöle jarbe kie Salomón ju jarbe ni ska.
Je su̱a Pedro te ra, ite isha ijewa ia̱: “Bas Israel wa, ¿jiye je te bas male̱cha̱cha̱wa̱ rä na? ¿Jiye bas te sá su̱e jaree sa̱me̱ishärä sá te jí jäiyi shkewa̱mi rä sá wakwa täkili wà, sá wakwa te ji we̱ wämo oloi ja̱mi käi rä na?
Ata Abraham irä, Isaac irä, Jacob irä Kekläí, sa ká wa Kekläí, je te iwakei kja̱nei wa̱k Jesús oloi kaka̱. Je ne ju̱aksa̱ bas te, je ne sha bas te Pilato ia̱ ka sá ki̱ isher, ale Pilato te ibiketsa wäyenakksa̱ni ra rä.
Je sikii si̱, wämo si̱ ka shene bas ki̱. Ata bas te sä ktäk ekla kiaksa̱ni iia̱.
Jekäi je se̱ne kseka tsikiwa̱kka̱ ktawa̱ bas te. Ata Säkeklä te je shki̱wa̱ka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na. Sá rä je su̱ak wa.
Jekäi ije kie biketse oloi ja̱mi jí ekla su̱nak bas wa̱ ju̱ñenak bas wa̱ je täkinani rä, je o̱na rä Jesús kie ne wà. Jesús te sä täkiwe̱ ibiketsäk je ne te jikäi ibäiwa̱ni bäi ebä bas biköle wäna rä.
“El wa, yis wa̱ iju̱ñer bas te je wá̱ rä ka bas je̱r ko̱ne ki̱ka, bas wäkiri wa ñaebä.
Ata je ne wà Säkeklä te iwá̱ jishtä iwa̱ ibata yileba jile bata shäk wa kjäbata ska käi, ale ite isha, iwa̱ kolole Säbäkäkksa̱ ye je kiana ji shka̱l ssäk.
Je ne ki̱ka bas ñamanewo̱ksa̱, bas ñaparuö bas nui wäte̱natkäkläwa̱, ike̱i däkläwa̱ Säkekewa wa̱ bas je̱r ssëwa̱kläni bäi,
ñakäi iwa̱ Säbäkäkksa̱ patkäkläté. Je rä kolole kja Säkeklä wa̱ säkätäba bas ia̱, je ne rä Jesús dä.
Ka̱jöir ska ji tso̱ kiana ije ia̱ ka̱ ma̱k ise̱naklä jeska, ma rä Säkeklä wa̱ ji biköle bäiwa̱kläni je ke̱i dewa̱ kje, je rä yile iwa̱ ka̱mikleté, iwa̱ kolole jile bata shäk wa sikii wa ye jewa kjäbata ska.
Ñera Moisés te isha: ‘Säkekewa bas Kekläí te bas wakwa sha̱na ekla kukemi jile bata shäk ye bas ia̱ yis käi. Bas kiana je ktä ssäk ji biköle ska ji sheke̱ ite bas ia̱ käi.
Ata jikäi io̱rmi, yi te ka je jile bata shäk ktä ssë ra, jewa rä tulunakksa̱ sa̱ sha̱na ekwäta ye.’
“Jekäi jile bata shäk wa biköle Samuel skaté jöiwäta bena yi kta käi, jewa te ji o̱na jira bata sha ñaebä.
Jekäi jile bata shäk wa wa̱ ji yile je wadeksa̱ bas ia̱. Ñakäi Säkeklä kablele bas ká wa ia̱ ji wa̱k je deksa̱ bas ia̱. Je ne sha ite Abraham ia̱: ‘Ba batala oloi ja̱mi ji bäi o̱rmi ka̱jiska sä ditsei wä tso̱ biköle ia̱.’
Jekäi Säkeklä te ikjanaklä shki̱wa̱ka̱ni ra, säkätä ite ipatka ji bäi wa̱k bas ia̱, bas ji shi̱ana wa̱ke̱ dokoitsäkläwa̱ bas wa̱.”

4

Ñerä ijewa ktä kate ji̱a ditsä ra, jera chui wa irä, Templo kjänanak wa tsa̱ku̱i irä, saduceo wa irä, dejulu ijewa wäki̱.
Jewa kju̱atkacha̱wa̱, ite ditsä pakte tso̱ ki̱ka, ijewa te Jesús dä sa̱ shki̱wa̱kka̱ni sä dulecha̱wa̱ wa sha̱na je ktei bata she tso̱ ki̱ka.
Jekäi ite ijewa kukacha̱wa̱ wätiacha̱wa̱ bulirishtäpa ktei wabiketsanakksa̱, ka̱tuir dawa̱ irä ki̱ka.
Ata yi te iktä ssa jewa chu̱li̱i̱ te je biketsa iyina ye. Jera jäiyi wa ebä deka̱ rä cinco mil kjena.
Jekäi bulirishtä ra sa̱ tsa̱ku̱i wa irä, säwäkiri wa irä, ñayöle ka̱wei wà wa irä, jewa ñatapawa̱wa̱ Jerusalén ska.
Jera chui wa tsa̱ku̱i Anás irä, Caifás irä, Juan irä, Alejandro irä, ñakäi chui tsa̱ku̱i saka wa biköle irä, jewa tapanawa̱ña ijewa ra.
Jera ijewa te Pedro irä Juan irä, jaklawa̱ ijewa moska, jewa wächakewa̱ ijewa te: —¿Yibä täkili wà, yibä kie wà bas te iwá̱ jekäi rä na?
Jera Pedro pshiwa̱wa̱ Wikblu Sikina te, jera ite isha ijewa ia̱: —Bas sa̱ tsa̱ku̱i wa irä, bas sä wäkiri wa irä,
ekla duäke̱ ia̱ ji o̱na bäi ki̱ka jir bas te sá wächa̱kewe̱ke̱, ji wà ibäinani räí̱ ni ra,
jera bas biköle ku̱ iju̱ñopa, ñaebä Israel wa biköle ku̱ iju̱ñopa, je o̱na rä Jesucristo Nazaret wa ne kie oloi ja̱mi, je ne rä ale wäteleka̱ bas wa̱ cruz ja̱mi rä, ale Säkeklä wa̱ shki̱leka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na rä, je ne oloi ja̱mi jí ekla kaldu klä ki̱ bäi bas wäna rä.
Ije ne rä ale jak ju̱leksa̱ bas ju yuäk wa wa̱, je ne dewa̱ ju ñak wäkukäk bäi si̱ ye rä.
Ka yi saka kuna Sa̱tsa̱tkäkksa̱ ye. Ka irä jiye kuna ta, ka yi saka ia̱ kie me̱le ka̱jiska ije käi je oloi ja̱mi sa̱ tsa̱tkenakläksa̱.
Ñerä ijewa te issa ra Pedro irä Juan irä ka suar, ñakäi ite issa ra ijewa rä ditsä emana wa ka yöle kuna ra, jera imale̱te̱nacha̱wa̱. Ijewa je̱r ku̱a ite ra ijewa rä shkeleña Jesús da.
Ñakäi jewa te je ekla bäileni kaldu klä ki̱ ijewa ra je su̱a ra, jini a̱ni ka ijewa wa̱ ishäklei ji̱a.
Jera ijewa paka ñatsa̱kksa̱ kju̱awaka Sanedrín wa tapar kate ska, jeska ite iwabiketsaksa̱ iwakwa ebä.
Ite isha ñaia̱: —¿Me sä te jí bol wa we̱ na? Tsa̱na ra iwa rä biköle se̱nak Jerusalén ska wa wa̱ ijuñer, ji kju̱awa si̱ o̱na ijuenaklä ye ijewa oloi ja̱mi, je ka shäklei sa̱ wa̱ ka̱yue irä ni.
Ata ka je pakanaklä ji̱a jöiwäta sa̱ sha̱na ra, sa̱ ku̱ ijewa wäsuawo̱ je kie ka pakäklä ji̱a kuna ijewa wa̱ yi a̱ni ia̱.
Jera ijewa te ikia jaténi; jekäi ite ka̱wei ma̱ ijewa ia̱ ka ijewa wa̱ Jesús kie pakäklä ji̱a, wapaktäklä ji̱a itjä.
Jera Pedro irä Juan irä te ijewa kúka: —Bas ku̱ ibiketsö, mane rä bäi Säkeklä wäna rä, ¿bas ktä ssë Säkeklä ktä ssë tsa̱ta na?
Iwa rä ka sá ia̱ ji su̱le ji ssële sá wa̱ je pake janak.
Ijewa te iu̱ña ji̱a ki̱ta, je ukä ska ra ite ijewa yatulaksa̱ni. Ji a̱ni ki̱ka ka ijewa wa̱ ikpäklei iö ditsä wätjirka̱ kju̱ei, biköle te Säkeklä kjeisheke̱ ji o̱na ki̱ka.
Je wà rä je jäiyi wa̱ ka̱ tso̱ cuarenta año tsa̱ta ja̱mi ji e̱e̱na kjayina je ki̱ka.
Ñerä ijana tulamini ra, iminejulu isaka wa tso̱ ska. Jera jiräni chui tsa̱ku̱i wa irä, sä wäkiri wa irä te isha ijewa ia̱ käi, je pakani ijewa te isaka wa ia̱.
Ñerä isaka wa te je ssa ra, jera ijewa te Säkeklä a̱netsa täkii etka yebä te isha: “Sä blui, ba ne te ka̱jöir irä ka̱jiska irä däyë irä, ji biköle tso̱ jeska käi jewa yuaksa̱ rä.
Ba wa̱ bä Wikblu Sikina oloi ja̱mi sa ká David ba kjanaklä kjäbata ska iyile: ‘¿Jiye ditsei wä ta kju̱awa kju̱awa wa wätji̱naka̱ rä, jiye ke̱i ta kju̱awa kju̱awa wa te wäsi̱wa jile biketseke̱ ka wata rä na?
Ka̱jiska ka̱ tsa̱ku̱i wa ñajaka̱ kja kju̱atkäk. Sä wäkiri wa ñatapawa̱cha̱wa̱ kju̱atkäk Säkekewa ra, iwa̱ kolole Säbäkäkksa̱ ye je ra.’
“Ka irä jiye kuna ta, iyina si̱ ra Herodes irä Poncio Pilato irä ñawätkaka̱ jí jukläyäkä ska, ka̱ etkä wa irä Israel wa irä jewa ra ñara, ba kjanaklä sikina Jesús ale ma wa̱ kolole je ra kju̱atkäk.
Je rä ijewa wa̱ iwa̱klä jishtä ba te ka̱ ma̱ kja iwa̱klä käi, jiräni ba wa̱ iwabiketsaleksa̱ba o̱nak käi.
Jekäi Säkekewa, ijewa te sá pau̱ña je ssö ba ku̱. Sá ba kjanaklä wa tsa̱tkö sá wa̱ ba ktä wapaktäklä ka suale ta kuna.
Ñakäi ba jula tköcho̱pa sä bäi wa̱k, jile kjashäk ijuenaklä ye, ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä wa̱k, ba kja̱nei wa̱k sikii Jesús kie oloi ja̱mi.”
Ñerä ijewa ka̱kia e̱ná ra, jera iwäbuka̱naka̱ ta̱i itapar tso̱ ska. Jera ijewa biköle pshiwa̱ Wikblu Sikina te. Jekäi ijewa te Säkeklä ktä wapakta ka suale ta kuna.
Jekäi je chu̱li̱i̱ Jesús biketsäk wa je̱rikä rä, je̱r ssër dä etka yebä ñara. Mane a̱ni wa̱ ka iyine je rä yis ebä ne cha ni, ata ji biköle tso̱ iwa̱ rä iwakwa biköle wa̱ kanak.
Jera Säkekewa Jesús shki̱leka̱ni je ktei pake kate iktei bata shäk wa te ssër ta oloi ta ta̱i. Ñakäi Säkeklä te ijewa biköle tsa̱tke kate bäi si̱.
Ijewa sha̱na mane a̱ni ki̱ ka ji a̱ni sher kuna. Ka irä jiye kuna ta, ijewa sha̱ manele ka̱ ta ju ta, jewa te je watju̱eke̱ je säkei däke̱ iwa̱,
je che̱ke̱mi ite Jesús ktei bata shäk wa ia̱ bala pa̱nak ekla ekla ia̱, ijewa ki̱ ji sherke̱ je ja̱mi.
Jekäi ekla Leví wa dar Chipre ska je kie rä José ni. Ata Jesús ktei bata shäk wa te ikie rä Bernabé ni. (Je wà rä sa̱ je̱r pabläk ni.)
Ñerä je te ka̱ tso̱ iwa̱ watju̱a ju̱ami, je säkei detse̱ iwa̱ cha̱mi ite Jesús ktei bata shäk wa ia̱.

5

Ata ekla kie Ananías te ka̱ tso̱ iwa̱ watju̱a ju̱ami ise̱naklä Safira ra ñara.
Jekäi Ananías te je säkei tsa̱ksa̱ta̱na elkje, ata iwa̱ iekta detse̱ cha̱mi ite Jesús ktei bata shäk wa ia̱. Jera je ju̱ñer ise̱naklä wa̱.
Jera Pedro te isha: —Ananías, ¿maikäi Satanás dewa̱ ba je̱r na ma ka̱yuäklä Wikblu Sikina ukä ja̱mi ba wa̱ je ka̱ säkei tsa̱kläta̱na elkje rä na?
Ka ba wa̱ je ka̱ wato̱rju̱ba yika ra, jera ¿ka irä ba cha kuna na? Ñakäi ba te iwatju̱a ju̱ami itä ska ra, jera ¿ka je säkei rä ba wakei ji wá̱ iwà käi kuna na? ¿Jiye ba te ibiketsa jekäi ma je̱r ska iwa̱k rä na? Ka ba ka̱yöne rä ditsä ukä ja̱mi kuna, ata Säkeklä ne ukä ja̱mi ba ka̱yua rä.
Ñerä Ananías te je ssa ra, idua ja̱nami. Jekäi je palei ssäk wa biköle suanacha̱wa̱ ta̱i.
Ñerä dulaklei wa ñajaka̱ te inu̱l pabutrawa̱, te itsa̱mi itäbiawa̱.
Je itä ki̱ka tres hora kjena ise̱naklä deju̱, je wa̱ ji o̱na rä ka ju̱ñer.
Jera je ia̱ Pedro te ichaka: —Ishö yis ia̱, ¿bas ka̱ watju̱a säkei rä jeska na? Jera ite ikúka: —Taa, jeska ito̱na rä.
Jera Pedro te isha iia̱: —¿Jiye bas ñaje̱rku̱a Säkekewa wikblu wätji̱wa̱k rä na? Isu̱o, ma se̱naklä itäbiäk wa dajulu kja ju kjä ska; jewa te ba nu̱l tse̱mi.
Jera ñawäsaka idua ja̱nami Pedro klä säkätä ja̱mi. Ñerä je dulaklei wa dewa̱julu ra, jera jewa te iku̱a dulewa̱. Jera jewa te inu̱l tsa̱mi, itäbiawa̱ ise̱naklä ra ñara.
Jekäi tapanak wa kalabe irä je palei ju̱ñak wa biköle irä, jewa su̱anacha̱wa̱ ta̱i.
Jekäi Jesús ktei bata shäk wa jula wà ijuenaklä ye käi o̱rke̱, ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä käi o̱rke̱ saka saka ditsä sha̱na. Jekäi biköle däke̱wa̱ etka yebä Salomón ju jarbe ska.
Ata ditsä saka mane a̱ni ka däwa̱ ijewa ska isuanacha̱wa̱ ki̱ka, jeiräta biköle te ijewa sheke̱ bäi ebä.
Säkekewa biketsäk wa ki̱tapar damika̱ jöikwäta ta̱iwa̱, jäiyi wa irä alaklä wa irä.
Jewa te duë ta wa jeke̱ksa̱ ña̱laka tapawe̱ke̱ ja̱ka̱ ki̱ka je̱katashuäklä ki̱ka; je rä Pedro kjäke̱ju̱ ra, kje ioloibä jibä tenakläwa̱ ijewa manele ja̱mi.
Ñaebä jukläyäkä saka tso̱ Jerusalén pája̱mi wa däke̱té ta̱i. Ijewa wa̱ duë ta wa däke̱ja, kololewa̱ wikblu ñá shtä wa̱ wa däke̱ja. Jera jewa biköle bäirke̱ni.
Jera je ki̱ chui wa tsa̱ku̱i irä ije tsa̱tkäk wa kalabe irä, je̱r ki̱ ijewa ianacha̱wa̱. Jewa rä ale saduceo wa ka̱ju̱ñe ja̱mi. Jera ijewa ñajaka̱,
te Jesús ktei bata shäk wa kuka jámi jiacha̱wa̱ sä wätiäklä ska.
Ata je tuinei wà Säkekewa ángel ekla te sä wätiäklä jui kjäya ju̱ami, te ijewa jaksa̱, te isha:
“Bas cho̱ni Templo ka. Jeska bas ñaduöjöklö jí se̱ne kseka je ktei biköle bata shäk ditsä ia̱.”
Je ssa ijewa te ra, sa̱ñirebä ikjawa̱julu Templo ska, te sa paktami. Je dälei ja̱mi chui wa tsa̱ku̱i irä itsa̱tkäk wa irä jewa ñatapawa̱wa̱. Jewa te Sanedrín wa irä Israel batala wäkiri wa kalabe irä kia jaté tapanakwa̱. Kjepa ijewa te Templo kjänanak wa patkami sä wätiäklä ska ijewa jäkté.
Ata jewa demijulu ra, ka ijewa juena ji̱a sä wätiäklä ska. Ñerä ibitejuluténi ibata shäk,
te isha: —Sá te sä wätiäklä jui ku̱a kjätelewa̱ tsa̱na si̱, je kjä ska sá te ikjänanak wa ku̱a jakla klä ki̱. Ata sá te ikjäya ja̱wa̱ ra, yi a̱ni ka juena ji̱a ija̱rka.
Ñerä Templo kjänanak wa tsa̱ku̱i irä chui tsa̱ku̱i wa irä jewa te je ssa ra, ka ijewa je̱r ko̱ne me ijewa de í̱ ia̱. Jekäi ijewa je̱rika: “¿Ji si̱ te je wätkewe̱miwa̱ na?”
Jera ekla deju̱té ibata shäk ijewa ia̱ jikäi: —¡Issö! Ale jäiyi wa wätiacha̱wa̱ bas te jewa demi jäkläni Templo ska, jewa te sa pakte tso̱.
Jera Templo kjänanak wa tsa̱ku̱i mineju̱ ikla wa ra, te ijámini. Ata ka iwa̱ iweikane täkili wà, isu̱anacha̱wa̱ iö ditsä te ikteche̱wa̱ jak wà ki̱ka.
Ñerä ijewa wa̱ ide ja dua jakla Sanedrín wa tapar tso̱ wäja̱mi. Jera chui wa tsa̱ku̱i te iwächakewa̱,
je te isha: —¿Ka sá te bas paka rä ka sa paktäk kuna ji̱a itjä je kie ktei wà na? Ata jira bas te Jerusalén wa biköle pakta bas ka̱ju̱ñe wà. Ñakäi bas ssëna rä ije ko̱tälewa̱ je nui ja̱wa̱kka̱ sá ki̱ka.
Jera Pedro irä isaka Jesús ktei bata shäk wa irä jewa te ikúka: —Bäi si̱ ra Säkeklä ktä ssë rä ditsä ktä ssë tsa̱ta.
Sa ká wa Kekläí te Jesús ale bas wa̱ ko̱tälewa̱ tkeleka̱ kal ja̱mi, je shki̱wa̱ka̱ni.
Jekäi ite ipaka je̱tkäkwa̱ iwakei jula wämo kja̱ne ioloi kanakläka̱, Sa̱tsa̱ku̱i ye, Sa̱tsa̱tkäkksa̱ ye, ije wa̱ Israel wa ssëwa̱klä ñamanewa̱ksa̱, ñakäi iwa̱ ijewa nui jäkläwa̱ bitaba.
Sá rä je ji su̱le sá wa̱ je ktei pakäk wa, ñaebä Wikblu Sikina rä je ktei pakäk. Je rä me̱le Säkeklä wa̱ mane wa te iktä ssëke̱ jewa ia̱.
Jera ijewa te je ssa ra, ikju̱atkacha̱wa̱ ta̱i. Ije̱r ssëna ijewa ktäkcha̱wa̱.
Jera ekla fariseo wa kie Gamaliel ni, ije rä säyuäk ka̱wei wà, ije rä dälätsalewa̱ ta̱i biköle wa̱, je je̱k duaka̱ je Sanedrín wa tapar tso̱ sha̱na, je te Jesús ktei bata shäk wa sha janakksa̱ kju̱awaka berbena.
Kjepa ite isha ijewa ia̱: —Bas Israel wa, ji we̱ mar bas te ijewa ukä ja̱mi je biketsö tsa̱na.
Ka irä jiye kuna ta, mikle Teudas je̱kaka̱ ishäk: Ije rä bäi si̱. Jekäi cuatrociento kjena minemi ije ja̱mi. Ata mika̱ ije ko̱ta̱nawa̱ ra, je shkäk ira wa butsa̱nami kju̱awa kju̱awa. Jekäi iwäshawa̱.
Je itäki̱ sa shtawa̱klä ke̱i ska Judas Galilea wa je̱kaka̱ chu̱li̱i̱ wäsikäk minak ija̱mi. Ata ñaebä ije weikanawa̱. Jekäi ije ja̱mi wa biköle butsa̱nami.
Je ki̱ka yie ishe bas ia̱, ke ijewa mewa̱k, ijöcho̱wa̱ bitaba. Ka irä jiye kuna ta, ikuna jí ijewa wa̱ ji biketsaleksa̱ iräle, jí ijewa te ji we̱ke̱ iräle, je rä ditsä ebä oloi ja̱mi ra, je wäshämiwa̱.
Ata je rä Säkeklä oloi ja̱mi ra, jera ka je wätkenak bas ia̱. Ata je rä bas kju̱atkä Säkeklä ra ebä.
Ñerä ijewa te Gamaliel ktä ssawa̱. Jera ijewa te Jesús ktei bata shäk wa kia jaténi, jewa kpa ijewa te ksa bata wa, jera ka iwa̱ ijewa pakane Jesús kie pakäk ji̱a. Jekäi ijewa te ijatulami.
Jera Sanedrín wa tapar tso̱ ska Jesús ktei bata shäk wa mineksa̱julu ssële a̱naa. Ka irä jiye kuna ta, ijewa rä biketsale kianak weikanak Jesús kie bata ki̱ka.
Jekäi buliri buliri Templo ska, ju etkä ju etkä ska, ijewa te Jesús dä Säbäkäkksa̱ ktei baa bata she rami wapakte rami ka jalewa̱ta kuna.

6

Je ke̱i ska ra kte kukäk wa wanaka̱ ta̱i. Jera Judío wa ktäk Griego wa ktä wà, jewa te ktäk Hebreo wa ktä wà wa dälänetsa, je rä buliri buliri jile waderke̱ ra, ktäk Griego wa ktä wà sha̱ alaklä wa chichö wa ka der kuna ñakjee kju̱ei.
Je ki̱ka ale doce wa te kte kukäk chu̱li̱i̱ wa tapawa̱wa̱. Jewa te isha: —Jile wachewa̱klä bata ki̱ka sá te Säkeklä ktä wapakte jewa̱ ka je rä bäi kuna.
Je ki̱ka el wa, bas sha̱na jäiyi wa su̱le bas wa̱ palei ta bäi kukö siete, Wikblu Sikina ta bäi si̱wa̱ käi, ka̱biketsä ta bäi si̱wa̱ käi. Jewa kuke sá te je wakja̱neiwa̱k ye.
Je rä sá däkläksa̱ ka̱kiäk irä, kte wapaktäk irä.
Jera je ibiketsanaksa̱ te chu̱li̱i̱ wa biköle je̱r ssëwa̱ bäi. Jekäi ijewa te Esteban kuka. Ije rä Säkeklä biketsäk bäi si̱, Wikblu Sikina ta bäi si̱. Ñakäi ijewa te Felipe, Prócuro, Nicanor, Timón, Parmenas, Nicolás jewa kuka. Nicolás dä Antioquía wa je̱k ialewa̱ Judío wa ye.
Jekäi ijewa te jewa kjasha Jesús ktei bata shäk wa ia̱. Jera ijewa ka̱kia kjepa ijula ma̱ka̱ ijewa ki̱ka.
Jekäi Säkeklä ktä minemi ji̱a jöiwäta. Ñakäi kte kukäk wa wanaka̱ ta̱i Jerusalén ska. Ñaebä chui wa chu̱li̱i̱wa̱ ñajacha̱wa̱ Jesús biketsäk.
Esteban ra Säkeklä rä je̱r ssële bäi si̱, ije ia̱ täkili rä me̱le bäi si̱. Jekäi ije te ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä we̱ke̱, ji kju̱awa we̱ke̱ ite ijuenaklä ye sa̱ sha̱na.
Ata ñapaktäklä jui kie “Sä Deleksa̱ Kjermita wa” jeska tapanak wa sha̱ manele dar Cirene ska wa, Alejandría ska wa, ñakäi isaka dar Cilicia ska wa, Asia ska wa, jewa banaka̱ kju̱atkäk Esteban ra.
Ata Esteban ktäke̱ rä je̱riketa ta̱i Säkeklä wikblu oloi ja̱mi. Je ja̱mi ka ijewa dor.
Je ki̱ka ijewa te kju̱awa wa patju̱a ishäk ka̱yue wà: “Sá te issa ikta yakei Moisés irä Säkeklä irä ukä ja̱mi.”
Jekäi ijewa te jeska wa irä säwäkiri wa irä, ka̱wei wà ñayöle wa irä, jewa wätjiwa̱ka̱. Jekäi ijewa ñajaka̱ te isikami demitse̱ iwa̱ Sanedrín wa wäki̱.
Jeska iwa̱ isaka date Esteban kjatiäkwa̱ ka̱yue wà. Jewa te isha: —Jí ekla te jí ju sikina irä, ka̱wei irä, sheke̱ yakei ka jalewa̱ ta.
Ka irä maikäi kuna ta, sá te issa ite isheke̱ rä je Nazaret wa, ale Jesús je te jí ju weikemiwa̱, sä wädular ju̱leta̱na Moisés wa̱ je manewe̱miksa̱.
Jera ñajäklelewa̱ Sanedrín ska wa biköle te Esteban su̱a jaree, ñerä ijewa te isu̱a ra iwäktä juer sa̱me̱ishärä ángel ne wäktä irä käi.

7

Jera chui wa tsa̱ku̱i te isha Esteban ia̱: —¿Je ba kjaterke̱ rä iyina si̱ na?
Jera ite ikúka: “El wa, 'ská wa, issö. Säkeklä baa si̱ je̱k kjasha saje wa ká Abraham ia̱ ikatke ji̱a Mesopotamia ke̱i ska, ka ibitäju̱ba Harán ska ra.
Je te isha iia̱: ‘Ma ke̱i jöwa̱ta̱na. Ba saka wa jöwa̱ta̱na, bä ma mai yie ma ia̱ ka̱ kjasheke̱ ska.’
Jekäi Caldea wa ke̱i ska ije̱k tsa̱ksa̱ mineju̱mi se̱ná Harán ska. Iká duawa̱ ukä ska ra Säkeklä te ipatkaté se̱nak jí ka̱ ska. Je ne ska bas se̱r jira rä.
Ka iwa̱ jeska ka̱ me̱ne iia̱ idäli ukä ye iklä tkäkläwa̱ kjelabä kabä. Ije rä ka yaba ta jeiräta Säkeklä kabla je ka̱ ma̱k iwakei ia̱ irä, ibatala ia̱ irä iwakwa cha ye.
Jekäi Säkeklä te isha iia̱: ‘Ba batala se̱rmi ka̱ etkä wa ye kju̱awa wa ke̱i ki̱. Jeska jewa kolormiwa̱ patkenak därërë. Jekäi ijewa weikarmi cuatrociento año bala na.’
Ata Säkeklä te isha: ‘Yis te ijewa kukäkwa̱ ikja̱naklä ye wa kpemi. Jekäi je ukä ska ijewa bitämijulu te yis kja̱nei we̱mi jí ka̱ ska.’
Ite Abraham paka tene shkiri wa̱k, je wà ikabläklä ñaia̱. Je su̱ta iyaba Isaac ko̱na ra, ocho día ra ite imatsu̱ kjuä tia ju̱ami. Je su̱ta Isaac te iwá̱ Jacob ia̱. Jekäi Jacob te iwá̱ sa kalí wa doce ia̱.
“Jera sa kalí wa te José ke̱i ssëke̱ säli ebä ki̱ka ijewa te iwatju̱a ju̱ami, minaktse̱mi Egipto ska. Ata Säkeklä kaldu ije ra.
Je te itsa̱tkaksa̱ iweikana biköle yika. Jekäi ite Egipto ke̱i tsa̱ku̱i Faraón je̱r ssëwa̱ ira bäi, ñakäi je̱rike ma ite iia̱ iktäklä Faraón ra. Je ne kuka Faraón te Egipto ke̱i wäkiri ye rä, iju wäkiri ye rä.
“Je ukä ki̱ däli wäsika̱nawa̱ Egipto irä, Canaán irä ke̱i biköle ska, jekäi sä weikana e̱e̱na. Jera ka sa kalí wa ia̱ ñanak ko̱r ji̱a.
Jera Jacob te issa trigo wä tso̱ Egipto ska ra, jera ite saje wa kalí wa patkami jela itju̱ak, je ne rä ijewa patkenami säkätäba rä.
Ata ijewa patkenani etäbä kicha ra, jeska José je̱k shaka̱ iel wa ia̱. Jekjepa Faraón te José ju̱ñawa̱ mane shtä ditsei wä irä.
Je itäki̱ José te iká Jacob irä isaka wa kalabe irä kia jámi Egiptoka. Jewa däka̱ rä setenta y cinco.
Jekäi Jacob mineju̱ Egipto ska. Jeska ije irä saje wa kalí wa irä duacha̱wa̱.
Jekjepa ijewa nu̱l mine jámi Siquem ska, je blena Siquem ska sa̱ nu̱l bläklä to̱le Abraham wa̱ inaklä wäka wà Hamor yabala ia̱.
“Ata mika̱ ike̱i tkenawa̱ kja Säkeklä kablele Abraham ia̱ je o̱naklä ra, jera ijewa wanaka̱ ta̱i Egipto ska,
jera Egipto tsa̱ku̱i saka dewa̱ni. Ata ka je wa̱ José pake ju̱ñer.
Je je̱rika wäsi̱wa ji wa̱k saje wa ditsei wä ukä ja̱mi, te sa kalí wa weika ta̱i te ijewa paka yabala dulunala tuläkksa̱ iduächa̱kläwa̱.
Je ke̱i ska Moisés ko̱na. Je juena Säkeklä wäna baa si̱. Jekäi je se̱nena tres mes balana ika ju ska.
Ata mika̱ iju̱naksa̱ duäkwa̱ ra, jera Faraón yaba alaklä wa̱ iminetse̱ kibiwa̱ ite iyaba ye.
Jekäi Moisés yöna Egipto wa ka̱ju̱ñe biköle wà. Iktäke̱ irä ite ji we̱ke̱ irä je wà ijuer dä oloi ta käi.
“Mika̱ ideka̱ cuarenta año ra, jera ije̱r ska issëna ime miju̱ isaka wa Israel batala su̱ak.
Jekäi ite ekla weikar kate su̱a, je wetsaksa̱ ite, jekäi ite ñe Egipto wa ktawa̱. Je wà ite je ale weikanak nui kpa.
Ije te ibiketsa isaka wa je̱r ku̱emi ite ije ne oloi ja̱mi Säkeklä te ijewa bäkemiksa̱ rä ni. Ata ijewa ka je̱r ko̱ne je ia̱.
Jekäi bulirishtä ra ite Israel wa bol ku̱a iñakpäte. Jera ije̱kaka̱ ijewa je̱r bäiwa̱kni ñara, jekäi ite isha ijewa ia̱: ‘Bas dikäla bas dä ñawakwa ebä, ¿jiye bas ñaweikäke̱ rä na?’
Jera ale iel weikäk je te Moisés tia ju̱a. Jekäi ite isha iia̱: ‘¿Yi te ba kuka sa̱ tsa̱ku̱i ye sä ktei wabiketsäkksa̱ ye rä na?
¿Ba ssëna yis ktäkwa̱, jishtä ba te je Egipto wa ktawa̱ yiki käi na?’
Ñerä Moisés te je ssa ra, je ra itunami icha̱k. Jekäi ise̱na rä ka̱ etkä wa ye Madián ke̱i ska. Jeska iyabala ko̱na bol jäiyi wa.
“Jekäi cuarenta año ukäki̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ka̱tsä Sinaí ska ángel ekla je̱k kjasha Moisés ia̱ kal yaba wäkaleka̱ oloo je wäkataí ja̱rka.
Moisés te je kjayina iia̱ su̱a ra je te imale̱cha̱wa̱ ta̱i. Ata ije̱k sikawa̱ isu̱ak ra, jera Säkekewa ktaté ira te isha:
“Yis dä ba ká wa Kekläí, Abraham irä Isaac irä Jacob irä Kekläí.” Jera Moisés paju̱naka̱ ta̱i, suanawa̱ isu̱ak.
Jera Säkekewa te isha iia̱: “Ba sandalia yö tulöksa̱ bä klä ja̱mi, ba kaldu ska ka̱ rä sikina ki̱ka.
Yis cha wa weikarte ta̱i Egipto ska je su̱a yie. Ijewa u̱rke̱ ssa yie. Je ne ki̱ka yis bitewa̱ ijewa bäkäkksa̱. Jekäi bä kute; yis te ba patkeke̱mi Egipto ska.”
Ale iyina Moisés ia̱: “¿Yi te ba kuka sa̱ tsa̱ku̱i ye, sä ktei wabiketsäkksa̱ ye rä?”, je wà ijewa te iju̱aksa̱. Ata je ne kuka Säkeklä te däkwa̱ ijewa tsa̱ku̱i ye ibäkäkksa̱ ye rä. Je kolona rä ale ángel je̱k kjayile iia̱ kal yaba ja̱mi je oloi ja̱mi.
Jekäi je ne te ijewa jaksa̱ Egipto ska rä. Ije te ji ka su̱le sa̱ wa̱ shtä wá̱, ji kju̱awa wá̱ ijuenaklä ye Egipto ska, Däyë Bätsëë ska, ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska, cuarenta año bala na.
Je Moisés ne te isha Israel batala ia̱: ‘Säkeklä te bas wakwa sha̱na ekla kukemi jile bata shäk ye bas ia̱ yis käi.”
Je ne bakle ijewa tapalecha̱ sha̱na ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska rä, je ne bakle ángel ale ktäk ira ka̱tsä Sinaí ska ra rä, je ne bakle sa ká wa ra rä. Ije ia̱ kte kseka me̱na iwa̱ yinakni sa̱ ia̱.
“Ata sa ká wa ka je̱r ssëne ije ktä ssäk. Jewa te iktä ju̱aksa̱. Ata ijewa je̱r ssëna rä minakni Egipto ska.
Je ne ki̱ka ijewa te isha Aarón ia̱: ‘Je Moisés sä jäkksa̱ Egipto ke̱i ska, me je da räle, ka sa̱ wa̱ iju̱ñer. Je ki̱ka ba ku̱ jile kekläí wa me̱i yuö sá ia̱ sä wäsikewa̱k wa ye.’
Jekäi je ke̱i wà ijewa te vaca yaba me̱i yuaksa̱. Jera ite bewak ma̱ tulaka̱ je me̱i wäja̱mi. Jekäi ijewa te ji yöleksa̱ iwakwa jula wà diei ya a̱naa.
Ata Säkeklä je̱k butsa ju̱ami ijewa yika, jera ite ijewa tulaksa̱ ka̱jöir ska ji tso̱ je kja̱nei wa̱k. Je rä jishtä jile bata shäk wa wa̱ äyë yöle te ishe rä käi: “Bas Israel wa, bas te bewak kta ma̱ tulaka̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska cuarenta año bala na ra, ¿jera bas te je wá̱ rä yis ia̱ na?
Bäi si̱ ra, bas wa̱ rä Moloc jui wäjienak irä, bekwä etka Renfán bas kekläí je me̱i irä, jile saka me̱i yöle bas wa̱ oloitsanak irä, je ne dami rä. Je kju̱ei yis te bas patkemi Babilonia ektaka.”
“Jekäi ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska sa ká wa wa̱ ju wäjienak bakle ji yileta̱na yöle se̱newa̱klä. Je ju yöle rä jishtä ale ktäk Moisés da te ipaka iyuäk käi, jishtä ije ia̱ ime̱i kjayina rä je ja̱mi.
Sa ká wa ia̱ je ju deksa̱. Jekäi ijewa te Josué ra ñara ditsei wä ta kju̱awa kju̱awa wa ke̱i bakaksa̱, jewa tulaksa̱ Säkeklä te sa ká wa ia̱, jera je ju damiña ijewa wa̱, jekäi je ju se̱na deka̱ David bakle ke̱i kje.
Säkeklä je̱r ssëna bäi David da. Je ki̱ka ije ka̱kia ka̱ me̱naklä iia̱ iwa̱ ju yuäklä Jacob Kekläí ia̱.
Ata Salomón ne te je ju yua rä.
Jeiräta ale Ji Biköle Tsa̱ta ka se̱nak ju yöle jula wà ja̱rka, jishtä jile bata shäk te ishe rä käi:
“Säkekewa te isha rä: Ka̱jöir dä yis je̱tkäklä sa̱ tsa̱ku̱i ye. Ka̱jiska rä yis klä tkäkläwa̱. Jibä wà bas ia̱ yis jui yörmi na? ¿Mane rä yis je̱räklä rä na?
¿Ka irä je biköle yöle rä yis wakei jula wà kuna na?”
“Bas tsa̱ku̱ rä doloiebä. Bas je̱rike irä, bas kukä irä, je rä jishtä ka tene shkiri ta käi. Bas dä kju̱atkäk Wikblu Sikina ra del. Jishtä bas kalí wa rä je su̱ta bas dä.
¿Mane jile bata shäk wa ka weikane bas kalí wa wa̱ rä na? Jewa te ale wämo däke̱ju̱ bata shäkba wa ktacha̱wa̱. Ñakäi jira je ju̱aksa̱ bas te, ktawa̱ bas te.
Bas ia̱ ka̱wei me̱na jini ángel wa te sa paka iwa̱k käi, ata ka bas wa̱ je dälätsane kuna.”
Ijewa te Esteban ji sha ssa ra, jera ijewa kju̱atkacha̱wa̱ e̱e̱na ijewa kà wätiacha̱wa̱ kje.
Jera Wikblu Sikina te Esteban pshiwa̱wa̱. Jekäi iwäkaka̱ ka̱jöir su̱ak, jeska ite Säkeklä oloi ñir kate su̱a. Ñakäi Jesús kaldu Säkeklä jula wämo kja̱ne je su̱a ite.
Jera ite isha: —Issö, ka̱jöir kjä buka̱naju̱, jeska yie ditsä yäbei kaldu Säkeklä jula wämo kja̱ne je su̱e kate.
Ata ijewa kukä kjäshtacha̱wa̱ iyika. Jera ijewa kjoyina ta̱i minaka̱ iki̱.
Jera ijewa te isikami je jukläyäkä ektaka, jeska ite itiami jak wà. Ikjatiäk wa paiklä tulata̱na dulaklei ekla kinak Saulo ia̱.
Ijewa te Esteban tie kate jak wà ra, jera ika̱kia te isha: “Säkekewa Jesús, yis wikblu kuköwa̱ ba ku̱.”
Jera ija̱nawa̱ köchöwä ki̱ka a̱na täkii: “Säkekewa, jí ji wakbla ijewa te ke je nui ja̱wa̱kka̱ ijewa ki̱.” Jekäi ite je sha e̱ná ra, iduawa̱.

8

Ñerä Esteban duawa̱, je te Saulo ssëwa̱ bäi. Je ke̱i ska tapanak Jerusalén ska wa sälwi su̱ami ditsä te e̱e̱na. Jera biköle pokonami, jewa minemi Judea ke̱i ska, Samaria ke̱i ska. Ata Jesús ktei bata shäk wa ebä a̱ta̱na ji̱a jeska.
Jera jäiyi wa je̱r ta bäi wa te Esteban itäbiawa̱. Jekäi ijewa te iji̱etsa ta̱i.
Jera Saulo te tapanak wa weikami sälwi wà. Ikjäke̱wa̱ ju etkä ju etkä ja̱rka isikäk jämi, jäiyi wa käi, alaklä wa käi, iwa̱ patkenakmi sä wätiäklä ska.
Jera je pokonami wa te kte baa bata shami mai imine rä käi.
Jekäi Felipe mineju̱ Samaria jukläyäkäí ska. Jeska jewa ia̱ ite Säbäkäkksa̱ ktei wapakta.
Mika̱ ditsä te ji sheke̱ Felipe te ssa ra, ite jile we̱ke̱ ijuenaklä ye su̱a ra, jera ijewa te etka yëbä iktä ssa tsa̱na.
Je rä wikblu ñá shtä ta wa chu̱li̱i̱ ja̱mi je wikblu mike̱ksa̱julu ra ia̱rke̱ täkii, ñakäi karalewa̱ wa irä, klä ialewa̱ wa irä chu̱li̱i̱ bäirke̱ni ki̱ka.
Je ki̱ka je jukläyäkä ska wa ssëna a̱naawa̱ si̱.
Ata mikle kja je jukläyäkä ska ekla kaldu kie Simón ni, je rä ka̱ chakäk, je wà iwa̱ Samaria wa rä wäyölecha̱wa̱. Je te ishe ije ne rä bakleka̱ bäi si̱ rä.
Je ki̱ka je ktä ssëke̱ biköle te bakleka̱ wa käi, emana wa käi jewa te. Ijewa te ishe: ‘Ije ne rä Säkeklä täkili ta kinak oloi ta ta̱i ni rä.’
Ijewa te iktä ssëke̱ tsa̱na, mikleté iwa̱ ijewa male̱teleté ka̱ chake wà ji we̱ke̱ ite wà ki̱ka.
Ata mika̱ Felipe te Säkeklä gobiernoí irä Jesucristo kie irä je ktei baa bata sha ra, ijewa te iktä kukawa̱. Jekäi jäiyi wa irä alaklä wa irä ñawäuke̱wa̱ tulami.
Je Simónje jije te iktä kukawa̱. Jekäi iwäoka̱na ju̱nami, jera ibanaka̱ shkäkña Felipe ra. Je te ji kju̱awa o̱rke̱ ji o̱rke̱ täkili ta e̱e̱na ijuenaklä ye su̱a ra, je te imale̱cha̱wa̱.
Jera Jesús ktei bata shäk wa kajali Jerusalén ska te issá Samaria wa te Säkeklä ktä kukawa̱ ni ra, jera ijewa te Pedro irä Juan irä patkami ijewa su̱ak.
Jewa demijulu jeska ra, ika̱kia ijewa ki̱ka Wikblu Sikina me̱naklä ijewa ia̱.
Ka irä maikäi kuna ta, ka je ja̱rwa̱ba ijewa mane a̱ni ki̱ka. Ata irä wäokle tulämi ebä, Säkekewa Jesús kie ja̱mi.
Ñerä jewa jula ma̱ka̱ ijewa ki̱ka, jera Wikblu Sikina deksa̱ ijewa ia̱.
Jesús ktei bata shäk wa jula ma̱ke̱ka̱ ditsä ki̱ka ra Wikblu Sikina rä me̱nak, je su̱a Simón te ra, ite inaklä washa ijewa ia̱,
te isha: —Je täkili mo̱ña yis ia̱, yis jula ma̱kläka̱ yilé ki̱ka ra, Wikblu Sikina däkläksa̱ je ia̱.
Jera Pedro te ikúka: —¡Bä inaklä weikanowa̱pa ba wakei ra, ba te ibiketsa ji rä me̱nak Säkeklä wa̱ däksa̱ rä inaklä wà to̱le ni ki̱ka!
Ka ba ia̱ ka̱ me̱nak itjä je wa̱kläña, je rä ka ba je̱rike rä bulee kuna Säkeklä wäna ki̱ka.
Ata je ma wa̱ ji tso̱ yakei manewo̱ksa̱. Ma ka̱kiö Säkekewa ia̱, jekäirale ba jarmiwa̱ bitaba ba te ibiketsa jekäi ma je̱r ska ki̱ka.
Ka irä jiye kuna ta, yie isu̱a ra ma je̱rike rä kjei ta bächii si̱, ba rä mo̱lewa̱ ji yakei wa̱.
Ñerä Simón te ikúka, te isha: —Bas ka̱ kiöpa Säkekewa ia̱ yis ki̱ka, je bas te isha mane a̱ni ka o̱naklä yis ukä ja̱mi.
Jekäi ijewa te ji su̱le iwa̱ je ktei paka e̱ná ra, ñakäi ijewa te Säkekewa ktä paka e̱ná ra, jera ibitejuluténi Jerusalénka. Jewa te Samaria wa ke̱i sha̱na jukläyäkä tsi̱dala tso̱ saka saka ska kte baa bata sha.
Ñerä Säkekewa ángel í ekla kta Felipe ra, te isha: “Ma je̱köka̱, ma cho̱ sur wà ña̱la tso̱ däkksa̱ Jerusalén ma rä Gaza ska je wà.” Je kjäke̱ rä ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo kja̱ne.
Jekäi ije je̱kaka̱ mineju̱mi. Ñerä ite Etiopía wa ekla eunuco su̱a, je rä alaklä kie Candace Etiopía wa tsa̱ku̱i je tsa̱tkäk bäi si̱, iji säkei ta kalabe bläk wäkirií. Je tso̱ rä Jerusalénka Säkeklä kja̱nei wa̱k.
Je ne damiju̱ni je̱tkeleka̱ icarreta ki̱ka rä, je te jile bata shäk Isaías wa̱ äyë yöle je washe rami.
Jera Säkeklä wikblu te isha Felipe ia̱: “Ma je̱k siköwa̱ je carreta säkätä ja̱mi.”
Jera Felipe tu̱nami je̱k sikawa̱ te issa ra ije te jile bata shäk Isaías wa̱ äyë yöle je washe rami. Jera ite ichaka iia̱: —¿Je ba te iwashe rami te ma je̱r ku̱a na?
Jera ite ikúka: —Ka yi kuna yis paktäk ra, ¿maikäi yis je̱r ko̱r je ia̱ na? Jera ite Felipe kiaka̱ je̱tkäkka̱ña ira.
Je kte yöle washe rami ite, je te ishe rä: “Ije mineletse̱ rä oveja tse̱mi kota̱nakwa̱ käi. Jishtä oveja yaba kä tieke̱ ra, ka ia̱r kuna ikä tiäk wäna käi, je su̱ta ka iwa̱ ji a̱ni yine.
Ijewa te iweika diekjela ra, ka ijewa wa̱ ji o̱ne iia̱ bulee. Ije rä tse̱leju̱mi ka ise̱naklä ji̱a ka̱jiska. Jekäi ka ije rä yäbeila ta pakanak kuna.”
Jera eunuco te isha Felipe ia̱: —Dunasi̱ ishö 'sia̱. Jí kte yile jile bata shäk wa̱, ¿je te yibä paka rä na? ¿Iwakei na, ata kju̱awa na?
Jera Felipe te ipaktami je iyöle skaté. Jekäi ite Jesús ktei baa sha iia̱.
Jekäi ijewa dami ji̱a ña̱la wà ra, idemijulu diklä balakli ska ra, je eunuco te isha: —Diklä su̱o. ¿Ji tso̱ yis wätkewa̱k ka yis wäoka̱naklä kuna na?
Jera Felipe te ikúka te isha: —Ba te ibiketsa si̱ ra, ka̱ tso̱ ma ia̱. Jera ije te ikúka: —Yie ibiketse iyina si̱ Jesús dä Säbäkäkksa̱, je rä Säkeklä yaba.
Jera eunuco te carreta sha wäkolonakwa̱. Ñerä Felipe irä eunuco irä minewa̱julu bolwe diklä na. Jekäi ite iwäukewa̱ ju̱ami.
Ijewa deksa̱julu diklä na ra, Säkekewa wikblu te Felipe tsa̱mi. Jekäi je eunuco wa̱ ka isu̱ne ji̱a, ata imineju̱mi ssële a̱naa.
Jera Felipe juenani Azoto ska. Jekäi mai idami käi ite kte baa bata she dami jukläyäkä saka saka biköle ska demi Cesarea ska kje.

9

Jera Saulo te ñapatkelewa̱ Säkekewa ja̱mi wa pau̱ñe rami ji̱a weikanak irä kota̱nakcha̱wa̱ irä. Jekäi imineju̱ chui wa tsa̱ku̱i ia̱,
äyë kiäkksa̱ te̱nakmi iwa̱ ñapaktäklä jui tso̱ Damasco ska je wakwa ia̱. Je rä ikuna ite Jesús ña̱le̱i wà minak wa ku̱a ra, je äyë wà iwa̱ ijewa kukä jäkläté jäiyi wa iräle, alaklä wa iräle, wätenakcha̱wa̱ Jerusalén ska.
Ñerä Saulo damiju̱ ña̱la wà tkenawa̱ kja Damasco ska alemana ra, jera plaa ka̱jöir ska ka̱ oloi ñinaté ije ja̱mi shkiritkeksa̱.
Jekäi ija̱nawa̱ i̱ski̱ka, te kte ssa, te ishe iia̱: —Saulo, Saulo, ¿jiye ba te yis yuleke̱ weikanak rä na?
Jera ije te isha: —Säkekewa, ¿yi ba rä na? Jera ite ikúka: —Yis dä Jesús je ne yuleke̱ ba te weikanak rä.
Ata ba je̱köka̱ cho̱ je jukläyäkä na. Jeska ba ia̱ iyirmi ji wa̱k ba kiana rä käi.
Ñerä Saulo ra dami wa ñawäkukacha̱wa̱ male̱te̱nacha̱wa̱, ka ijewa ia̱ uta̱ner ji̱a kje. Ijewa te kte ssa, ata yi a̱ni ka juena.
Jera Saulo je̱k duaka̱ni wäji̱atka ra, ka iwä wajuer ji̱a. Je ki̱ka ijewa te iwajiami däkmi Damasco ska.
Jeska ise̱na tres día ka wä wajuele kuna, ka ji a̱ni ñale yale kuna.
Damasco ska kte kukäk ekla kie Ananías ni je ia̱ ji kjayile na Säkekewa te isha: —¡Ananías! Jera ite ikúka: —¿Ji irä Säkekewa?
Jera Säkekewa te isha iia̱: —Ma je̱köka̱, ma cho̱ ña̱la kie Bulee ni wà Judas ju ska. Jeska ekla kinak Saulo ni dar Tarso ska je yulö. Iwa rä ije ka̱kiä kate,
jera iia̱ ekla kie Ananías ni kjayina je dewa̱ju̱ jula ma̱kka̱ ije ki̱ka iwä wajuenakläni.
Jera Ananías te ikúka: —Säkekewa, ñera je pake ssële yis wa̱ e̱e̱na, bikö iwa̱ jile o̱le yakei ba wa̱ sikii wa tso̱ Jerusalén ska jewa ukä ja̱mi käi.
Ñaebä jíka kje ije rä ka̱wei ta me̱le iia̱ chui tsa̱ku̱i wa wa̱, je wà iwa̱ ba a̱netsäk ba kie wà wa biköle kukächa̱kläwa̱.
Jera Säkekewa te isha iia̱: —Ma cho̱. Ije rä yis wa̱ kolole wao̱nak, yis kie bata shäk, ka Judío kuna wa ia̱ irä, ka̱ tsa̱ku̱i wa ia̱ irä Israel batala ia̱ irä.
Yie ikjashemi je ia̱ bikö ije kiana ji shka̱l ssäk yis kie kju̱ei rä käi.
Jekäi Ananías mineju̱ kjawa̱ju̱ Saulo kalme ska, jula ma̱ka̱ iki̱ka, te isha: —El dikä Saulo, Säkekewa Jesús ale je̱k kjasha ma ia̱ ña̱la wà ba daju̱ ra, je te yis patka bä wä wajuenakläni, ñakäi Wikblu Sikina wa ba pshinaklä.
Jera ñawäsaka iwäbala na jile jolonaksa̱ nima kjuä käi, jekäi iwä wajuenani kjepa ije̱kaka̱ wäoka̱na ju̱nami.
Ñerä iyakani ra, itäkinani. Jekäi ise̱na ji̱a elkje kte kukäk wa tso̱ Damasco ska jewa ra.
Je ukä ska plaa ra Saulo te sa paktami Jesús ktei wà ñapaktäklä jui tso̱ naka. Je te isha: —Ije rä Säkeklä yaba.
Jera je ssäk wa biköle male̱te̱nacha̱wa̱ te isha: —¿Ka je ne rä ale je a̱netsäk ikie wà wa weikäk ta̱i Jerusalén ska rä na? ¿Ka irä ije de jiska rä sä kukäk jämi minak iwa̱ chui tsa̱ku̱i wa wäki̱ rä na?
Ata Saulo täkinami ki̱ta. Jekäi ite ikjasha Judío wa se̱nak Damasco ska wa ia̱ iyina si̱ Jesús ne rä Säbäkäkksa̱ rä. Je wà ite ijewa kpacha̱wa̱.
Jenaapa Judío wa ñaje̱rku̱a maikäi ra ite iktemiwa̱ wà.
Ijewa ñaje̱rku̱a iwa̱k jekäi je ju̱ñawa̱ Saulo te. Jekäi ka̱piana irä tuina irä ijewa te jukläyäkä kjätkeleksa̱ kjäshtäklä ska iki̱ssëke̱ ko̱ta̱nakwa̱.
Je ki̱ka ka̱tuil na kte kukäk wa te jukläyäkä kjätkeleksa̱ ekta wa ija̱wa̱mi ksá ja̱mi jaba ja̱rka.
Saulo mineju̱ deka̱ Jerusalén ska ra, ije ssëna je̱k bawa̱k kte kukäk wa ra. Jeiräta ijewa biköle su̱anacha̱wa̱ iyika, ijewa wa̱ ka ibiketsane ije rä Jesús ktei kukäk si̱ ki̱ka.
Jeiräta Bernabé te ikiawa̱ te itsa̱mi Jesús ktei bata shäk wa wäki̱, te ijewa ia̱ ipaka jishtä Säkekewa su̱a Saulo te ña̱la wà käi, jiräni ikta ira käi, jishtä Damasco ska Jesús kie wapakta ite ka suale ta käi.
Jekäi Saulo shka ijewa ra jöina diana Jerusalén na.
Jekäi Säkekewa kie wapakta ite ka suale ta kuna, ite je pakeke̱ Judío wa ktäk Griego wa ktä wà jewa ra, je wà ijewa ñaktewa̱ka̱. Je ki̱ka ijewa te imabla su̱a iktäkwa̱.
Mika̱ sä el wa te je ju̱ña ra, ijewa te itsa̱mi Cesareaka. Jeska ite ipatkami Tarso ska.
Je balana tapanak eyaka eyaka wa Judea ska irä, Galilea ska irä, Samaria ska irä, kja bäi. Jekäi ijewa täkili je̱na. Ijewa dami sualecha̱wa̱ Säkekewa yika, ñakäi ijewa tsa̱tke dami Wikblu Sikina te ki̱ka ijewa war ebä.
Jera Pedro shkä dami je ke̱i biköle saka saka ska. Jekäi idemiju̱ sä sikii wa se̱nak Lida ska wa su̱ak.
Ñerä ite jeska jäiyi ekla kie Eneas ni ku̱a. Je rä karalewa̱. Je se̱naté ocho año ja̱ka̱ ki̱ ebä.
Jekäi Pedro te isha ije ia̱: —Jesucristo te bä bäiwe̱ke̱ni. Ma jeköka̱; ma ja̱ka̱ ki̱shuöni. Jera ñawäsaka ije̱kaka̱ni.
Jekäi se̱nak Lida ska wa irä Sarón ska wa irä biköle te je su̱a, jera ijewa biköle ñamanewa̱kksa̱ Säkekewa ia̱.
Ñerä Jesús ktei kukäk se̱nak Jope ska wa ekla alaklä kie rä Tabita ni. Je manelé sä ktä wà ra, je rä Dorcas ni. Ije rä ji wa̱k bäi del, ka jita wa tsa̱tkäk del.
Ata je ke̱i ska iduaksa̱, jekäi iduawa̱. Je nu̱l paskua isaka te, jekjepa ijewa wa̱ imineka̱tse̱ ju ja̱r etkä yöle ietkä bata ki̱ka je naka.
Lida ska ra Jope rä kukjuna. Jera kte kukäk wa te ijuña Pedro katke jeska ni, jera ijewa te bol patkami ishäk iia̱: “Bä shkä sá wäki̱ mane mane.”
Jera Pedro je̱kaka̱ mineju̱ ijewa ra. Ñerä idemiju̱ ra, ijewa te ikiaka̱ ju ja̱r etkäka. Jeska alaklä wa chichö wa biköle ñayitawa̱ Pedro wäja̱mi. Jewa ji̱a tso̱, te paiklä käi dätsi käi, yöle Dorcas wa̱ ijewa ia̱ ikatke ji̱a ijewa ra ra, je kjasha ije ia̱.
Jera Pedro te biköle patka tulaksa̱. Jekjepa ije̱tkawa̱ köchöwä ki̱ka ka̱kiäk. Jekäi iwächa̱mi inu̱l su̱ak te isha iia̱: —¡Tabita, ma je̱köka̱! Jera iwäji̱atkaksa̱ni te Pedro su̱a ra, ije̱tkaka̱.
Jera ite ikukawa̱ kaka̱ ijulaka. Jekäi ite sä sikii wa irä alaklä wa chichö wa irä kia jaté, jewa ia̱ ite ikjashani kseka.
Je palei ju̱ña Jope wa biköle te. Je ki̱ka chu̱li̱i̱ te Säkekewa biketsa.
Jera Pedro se̱na ji̱a ta̱i Jope ska Simón bewak kjuä su̱iwa̱k ju ska.

10

Cesarea ska ekla kie Cornelio ni, je rä guardia wa cien wäsikäk. Je rä guardia wa eyaka kie Italia wa sha̱ cien.
Ije se̱r dä tsa̱na, ije rä Säkeklä dälätsäk iju ska tso̱ wa biköle ra ñara. Ije rä ka jita wa tsa̱tkäk bäi si̱, Säkeklä payuläk tkelewa̱ del.
Je ia̱ ka̱wä wà las tres käi, Säkeklä ángel ekla kjayina je su̱a ite su̱lewa̱ si̱, je dewa̱ ije wäja̱mi te isha iia̱: —¡Cornelio!
Jera ite je ángel su̱a jaree, jekäi isu̱anawa̱ iyika te isha iia̱: —¿Ji irä Säkekewa? Jera ite ikúka: —Ba ka̱ kiäke̱ irä, ba te ka jita wa tsa̱tkeke̱ irä, je demika̱ Säkeklä wäki̱, je te ije̱r ja̱wa̱ ba ska.
Jekäi ba ku̱ yile patkö jíkje ra Jope ska ekla kie Simón kinak Pedro ni je kiäk tsa̱té jika.
Je katke ekla bewak kjuä su̱iwa̱k kie Simón ni je ju ska. Je ju katke rä däyë kjä ja̱mi.
Je ángel kta e̱ná Cornelio ra mineju̱mini, jera ite ikjanaklä wa bol irä, guardia wa ekla Säkeklä dälätsäk iwakei kja̱nei wa̱k irä kia jaté.
Jewa ia̱ ite ji o̱na biköle paka e̱ná ra, ite ijewa patka Jope ska.
Bulirishtä las doce käi ijewa damijulu tkenawa̱ kja alemana je jukläyäkä ska ra, je wäsaka Pedro mineka̱ju̱ ju tsi̱bata yöle shpatke ki̱ ka̱kiäk.
Jera iktawa̱ bäli te, issëna ime jile ñawa̱ käi. Ata jile älir kate ji̱a iia̱ dälei ja̱mi ije̱r na ka̱ shena itjä,
jera ite isu̱a ka̱jöir kjä buka̱na ju̱nami jeska jile sua iá ta̱i mo̱lecha̱wa̱ ibata däka̱ cuatro ska, je dewa̱ju̱té ka̱jiska.
Je ja̱rka bewak klä ta jula ta wa käi, je̱k sikäk i̱ski̱ka wa käi, du ju̱nak ka̱sha̱ka wa käi, biköle tso̱ saka saka.
Jera kte yinaté iia̱, te ishe: “Pedro, ma je̱köka̱, je ktö ma wa̱ kata̱nak.”
Jera Pedro te isha: “Ka irä jekäi kuna Säkekewa! Ñera jile ñá käi, ka sikina kuna käi, mik a̱ni ka katäle yis wa̱.”
Jera kte ssënani, je te ishe iia̱: “Ji rä siki tele Säkeklä wa̱, ke je sha ñá irä” ni.
Jekäi io̱na däka̱ mañatäbä kicha, jera ñawäsaka je sua iá mineka̱tse̱ni ka̱jöir ska.
Ñerä ji kjayina Pedro ia̱ su̱a ite je biketse kaldu ji̱a ite jiräni jewa rä ra, jera Cornelio wa̱ patkelemi wa te ichake dar mai Simón ju rä. Jera ijewa demijulu iju kjä ska.
Jera ijewa a̱na te ichaka: —¿Ekla kie Simón kinak Pedro ni, je katke jiska na?
Jekäi Pedro te je ji kjayina iia̱ biketse kate ji̱a ra, Säkeklä wikblu te isha iia̱: “¿Ba te issa na? Jäiyi wa mañal te ba yuleke̱.
Ma je̱köka̱; ma cho̱wa̱ni i̱ski̱. Jekäi ma miña ijewa ra ka ji a̱ni biketsale kuna, yis ne te ijewa patkaté rä ki̱ka.”
Jekäi Pedro bitewa̱ju̱ ñe patkele wa wäki̱, te ichaka ijewa ia̱: —¡Bas te issa na! Yis ne yuleke̱ bas te rä. ¿Jibä kju̱ei bas bite rä na?
Jera ijewa te ikúka: —Guardia wa cien wäsikäk kie Cornelio ni, je rä wämo, Säkeklä dälätsäk, palei ta bäi Judío wa biköle wa̱, je paka ángel sikina te ba kiäkmi iju ska, ji tso̱ ba wa̱ yinak je ssäklä iwa̱.”
Jera Pedro te ijewa kiawa̱ ju naka, jeska ite ikäpewa̱. Jekäi bulirishtä ra ije̱kaka̱ mineju̱ña ijewa ra. Ñakäi sa el wa tso̱ Jope ska sha̱ minemiña ije ra.
Jera bulirishtä ra ijewa demi Cesarea ska, jeska Cornelio te iki̱ssë kate, je te isaka wa irä isalibä wa irä tapawa̱wa̱ kja iyika.
Jera Pedro mawa̱ju̱ kja ju na ra, jera Cornelio deksa̱ju̱ ikiäkwa̱, je̱tkawa̱ wakte iklä säkätä ja̱mi ioloitsäk.
Ata Pedro te ikaka̱, te isha iia̱: —Ma je̱k duöka̱ni, yis dä ditsä ebä ba käi.
Iktä rami ji̱a ije ra, jera iminewa̱ju̱ ju ja̱rka, te ditsä ku̱a tapalewa̱ kja chu̱li̱i̱.
Jera ite isha ijewa ia̱: —Bas wa̱ iju̱ñer shi̱ana si̱ sá Judío wa je̱k bawá̱ kju̱awa wa ra iräle, däwa̱ kju̱awa wa ra etka yebä iräle rä. Ata Säkeklä te yis ia̱ ikjasha ka yis kiar yi a̱ni shäk irä ñá ka sikina kuna ni käi.
Je ki̱ka yis kinaté ra, yis biteju̱ ka ji a̱ni biketsale ta kuna. Je ki̱ka yis te ichake, ¿ji ye wata ba te yis kiaté rä na?
Jera Cornelio te ikúka: —Jir da cuatro día jí hora ska, ka̱miskla las tres yis ka̱kiä katke yis ju ska ra, jera ñawäsaka ekla pajiele sua wäñileka̱ olóo wa de kaldu yis wäja̱mi,
te isha yis ia̱: ‘Cornelio, ba ka̱kia je ssa Säkeklä te. Ba te ka jita wa tsa̱tkeke̱, jeska ije je̱r ja̱na.
Jekäi yile patkö Jope ska Simón kinak Pedro ni kiäk tsa̱té. Je katke Simón bewak kjuä su̱iwa̱k ju ska, je rä däyë kjä ja̱mi.’
Je plaabä ra, yie ijewa patkami bä wäki̱. Bäije ba deju̱ rä. Jekäi jiska sá biköle tapana rä Säkeklä wäna, ji shäk Säkekewa te ba paka rä je biköle ssäk.
Jera Pedro ktami te isha: —Iyina si̱ yis je̱r ku̱a ite ra ka Säkeklä te ji we̱ rä kju̱awa kju̱awa sa wakwa ja̱mi kuna.
Ata ditsei ta kju̱awa kju̱awa jewa biköle mane te Säkeklä dälätseke̱ irä, jile we̱ke̱ wämo irä ra, je wà ije wäbätsä.
Jekäi Säkeklä te kte patkaté Israel batala ia̱, je kte baa te rä ñaje̱rbäiwe̱ Jesucristo ji biköle Säkekewaí oloi ja̱mi ne bata she.
Bas wa̱ ji o̱na Judea ke̱i biköle ska ju̱ñer. Je o̱nami rä Galilea ska, Juan te sa pakta wäoka̱ne ktei wà je itä ska.
Je rä Jesús Nazaret wa ki̱ maikäi Säkeklä te Wikblu Sikina irä täkili irä tkaju̱até rä käi. Jekäi mai idami käi je te ji wá̱ bäi, sä weikalecha̱wa̱ diekjela be tsa̱ku̱i wa̱ wa, je biköle bäiwa̱ni ite, Säkeklä kaldu ije ra ki̱ka.
Sá rä ji biköle wá̱ ije te, Judea ke̱i ska käi, Jerusalén ska käi je su̱ak wa. Je ne ktawa̱ ijewa te wäteleka̱ kal ja̱mi rä.
Ata tres día ra Säkeklä te ishki̱wa̱ka̱ni, ikjashani,
ka jeska wa biköle ia̱ kuna, ata iwa̱ kolole ña̱la wätsa̱k isu̱ak wa ye jewa ebä ia̱ ite ikjasha rä, sá yäkäk ji yäk ije ra ishkileka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na ukä ska jewa ia̱.
Je te sá paka sa paktäk, ñakäi ibata shäk Säkeklä te ije ne kuka sä kseka wa irä sä dulecha̱wa̱ wa irä jewa ktei wabiketsäkksa̱ ye rä.
Jile bata shäk wa biköle te ije ktei sha rä yi te ije biketsa ra, jewa biköle nui jarmiwa̱ bitaba ije kie oloi ja̱mi.
Pedro te jekäi ishe kaldu ji̱a ebä ra, Wikblu Sikina ja̱nawa̱ je kte ssäk wa biköle ki̱.
Jera Jesús biketsäk wa de Pedro ra sha̱ manele rä sa pakäk tene shkiri wa̱k. Jewa male̱cha̱cha̱wa̱ Wikblu Sikina me̱nak sa̱ ia̱ je tkenaju̱ ñaebä ka Judío kuna wa ki̱ka te,
ka irä maikäi kuna ta, ijewa te issa ra, ijewa ktäke̱ kte saka wa irä, ite Säkeklä kjeishete irä. Jera Pedro te isha:
—Wikblu Sikina deksa̱ ijewa ia̱ jishtä sajewa ia̱ irä deleksa̱ käi. Jera ¿yi je te ishe ka ka̱ kuna ijewa ia̱ iwäukewa̱klä na?
Jera ite isaka paka ijewa wäukewa̱k tulämi Säkekewa Jesucristo kie ja̱mi. Je ukä ska ijewa te Pedro kuka ji̱a se̱nak elkje ijewa kjäka.

11

Jesús ktei bata shäk wa irä, sa el wa tso̱ Judea ska wa irä te issa ka Judío kuna wa te Säkeklä ktä kukawa̱.
Jera Pedro deka̱ni Jerusalén ska ra, sa pakäk tene shkiri wa̱k wa kju̱atkaka̱ ira,
jewa te isha: —¿Jiye ba dasta̱na ka tene shkiri ta wa ju na rä na? ¿Jiye ba yaká ijewa ra rä na?
Jera Pedro banaka̱ iwapakäk tsa̱na iwa ja̱mi, te isha:
—Yis ka̱kiäte Jope jukläyäkäí ska ra, yis je̱r na ka̱ shena itjä, jera yis ia̱ ji kjayina su̱a yis te. Jile sua iá ta̱i bitewa̱ ka̱jöir ska mo̱lecha̱wa̱ ibata däka̱ cuatro ska, je dewa̱ju̱ yis katke ska.
Yis wätka isu̱ak ra, yie je ja̱rka bewak klä ta jula ta wa tso̱ ka̱jiska käi, bewak sälwii käi, je̱k sikäk i̱ski̱ka wa käi, du ju̱nak ka̱sha̱ka wa käi je shtä su̱a.
Jera yie kte ssa, je te 'sia̱ ishe: ‘Pedro, ma je̱köka̱, je ktö ma wa̱ kata̱nak.’
Jera yie isha: ‘¡Ka irä jekäi kuna Säkekewa! Ñera jile ñá käi, ka sikina kuna käi, mik a̱ni ka baklewa̱ yis kjä na.’
Jera etäbä kicha yis kúkanani ka̱jöir ska, te ishe: ‘Ji rä siki tele Säkeklä wa̱ ke je sha ña irä ni.’
Jekäi io̱na deka̱ mañatäbä kicha, kjepa je kalabe mineka̱tse̱ni ka̱jöir ska.
Ñerä je wäsaka jäiyi wa mañal patkeleté Cesarea ska yis wäki̱, jewa demi mai sá kajali jui ska.
Jera Säkeklä wikblu te yis paka minak ijewa ra ka ji a̱ni biketsale ta kuna. Ñakäi jí sä el wa seis minemiña yis da, jekäi sá kjawa̱julu je säkekewa ju naka.
Jeska ije te ipaka jishtä ángel de kaldu su̱a ite iju naka te isha iia̱ käi: ‘Yile patkö Jope ska Simón kinak Pedro je kiäk tsa̱té.
Je te kte shemi ba ia̱ maikäi ra ba irä ba ju ska tso̱ wa kalabe irä tsa̱tkermiksa̱ käi.’
Jekäi yis ktami ra, Wikblu Sikina ja̱nawa̱ ijewa ki̱ka, jishtä ija̱le säkätä saje wa ki̱ka käi.
Jera yis je̱r ja̱na Säkekewa wa̱ iyile ska, ale ite isha: ‘Juan te sä wäukewa̱ rä diklä wà, ata bas dä wäoka̱nak tulämi Wikblu Sikina wà.’
Jekäi ijewa ia̱ Säkeklä te iwa̱ me̱nak ma̱ ñaebä, jishtä ite saje wa Säkekewa Jesucristo biketsäk wa ia̱ ima̱ käi ra, ¿yi yis dä te Säkeklä wätkewe̱ rä na?
Ñerä ijewa te je ssa ra, jera ijewa si̱wa̱tiacha̱wa̱ te Säkeklä kjeisha, te isha: —¡Ñera Säkeklä te ka̱ ma̱ ka Judío kuna wa ia̱ ñaebä iñamanewa̱kläksa̱ ise̱naklä kseka!
Jekäi ale pokolemi Esteban ko̱tälewa̱ ke̱i ska weikane dewa̱ kju̱ei jewa minemi Fenicia ska, Chipre ska, Antioquía ska. Jekäi ka ijewa wa̱ Jesús ktei pakane yi a̱ni ia̱, ata Judío wa ebä ia̱ ite ipaka rä.
Ata ijewa sha̱ Chipre wa, Cirene wa minejulu Antioquía ska. Jeska ijewa te Säkekewa Jesús ktei baa bata sha Griego wa ia̱.
Jeska Säkekewa jula täkili te ijewa tsa̱tka ki̱ka chu̱li̱i̱ te je ktei kuka iyina ye, jewa ñamanewa̱ksa̱ Säkekewa ia̱.
Jera tapanak Jerusalén ska wa te ipalei ssa jekäi ra, ijewa te Bernabé patka däkmi Antioquíaka.
Je demiju̱ te isu̱a maikäi Säkeklä je̱r bäi shä kate iwa̱k käi ra, jera ije ssëna a̱naa. Jekäi ite ijewa täkiwa̱ chatkäkwa̱ je̱r ssële tkelewa̱ del Säkekewa ja̱mi.
Bernabé se̱r dä bäi, Wikblu Sikina ta bäi si̱, ji biketsäk etkabä bäi si̱. Jekäi chu̱li̱i̱ ki̱wäjienami ji̱a Säkekewa ja̱mi.
Je itäki̱ imineju̱mi Tarso ska Saulo yuläk. Je ku̱a ite, jekäi ite ikia tsa̱mi Antioquía ska.
Jeska ijewa ñatapawa̱ tapanak wa ra un año kalabe. Jekäi ijewa te chu̱li̱i̱ pakta. Je Antioquía ne ska kte kukäk wa kina säkätä “Cristo ja̱mi wa” ni rä.
Je ke̱i wà jile bata shäk wa sha̱ minejulu Jerusalén ska jewa demijulu Antioquía ska.
Ijewa sha̱ ekla kie Agabo ni, je je̱k duaka̱ ishäk Säkeklä wikblu oloi ja̱mi däli wäsika̱namiwa̱ e̱e̱na si̱ ka̱ biköle ska mai sa̱ se̱rke̱ kjäju̱ käi. Jekäi je o̱na Claudio rä sa̱ tsa̱ku̱i ke̱i wà ra.
Jera kte kukäk wa te ibiketsaksa̱ inaklä ma̱k ekla ekla iwakwa wa̱ itso̱ ja̱mi, patkenak sä el wa se̱nak Judea ska wa tsa̱tkäklä.
Jekäi ijewa te iwá̱. Je cha̱mi ite Bernabé irä Saulo irä ia̱ te̱nakmi tapanak wa wäkiri wa ia̱.

12

Jera je ke̱i ska ka̱ tsa̱ku̱i Herodes te tapanak wa manele kukawa̱ weikanak.
Jekäi ite ka̱wei ma Juan el Jacobo ktäkläwa̱ espada wà.
Judío wa wäbatsa je wà su̱a ite ra, jera ite ka̱wei ma Pedro kukäkläwa̱ ñaebä. Je o̱na rä pan ñe ka levadura ta ke̱i kjewa̱klä sha̱naka.
Jekäi ite ikukawa̱ jiawa̱ sä wätiäklä ska ra, jera ite iju̱aksa̱ kjänanenak guardia wa eyaka cuatro eyaka cuatro däka̱ cuatro jewa wa̱. Jekäi ite ibiketsa tse̱nakksa̱ni Säktäkwa̱ Bakleju̱ ke̱i kjewa̱klä kjaju̱ ukä ska wabiketsanakksa̱ ditsä wäkata ska.
Jera Pedro kate rä kjä kololewa̱ guardia wa wa̱ sä wätiäklä ska, ata tapanak wa te Säkeklä payule kate iki̱ka ka jalewa̱ta.
Ata Herodes wa̱ itsa̱kläksa̱ kja ra, je tuinei wà Pedro kapawa̱ guardia wa bol moska mo̱lewa̱ ijewa ja̱mi cadena botäbä wà. Ata guardia wa saka kajali sä wätiäklä jui kjä ska ikjänanak.
Jera plaa ra Säkekewa ángel í ekla dewa̱, jera je jui ja̱r ñinaka̱. Jekäi ije te Pedro pakpa ikipa ki̱, jera ishki̱naka̱ ra ángel te isha iia̱: “Ma je̱köka̱ mane mane.” Jera cadena jolonaksa̱ ijula ja̱mi.
Ñerä je ángel te isha iia̱: “Bä kipa mu̱owa̱, bä sandalia jiöwa̱.” Jera ite iwá̱ jekäi, kjepa ite isha iia̱: “Ba je̱k ki̱ shönak ju̱oka̱ je̱k ki̱ka. Sä shkä yis da.”
Jera ibiteju̱ iitäki̱. Ata ka ije̱r ko̱ne iyina si̱ ángel te je we̱ke̱ rä ia̱. Ata ite ibiketsa jile kjayirke̱ iia̱ irä.
Jera ijewa kjajulu guardia wa kajali säkätä ska, je itäki̱ isaka tso̱ ska. Jekäi ijewa demijulu ju kjäshtäklä yöle tabeli yaka wà sä kjäkläksa̱ju̱ jukläyäkä sha̱na ska ra, jera je kjäyena ju̱nami je̱r wà ijewa ia̱. Jekäi ijewa deksa̱julu minejulu ña̱la wà. Jeska plaa ra je ángel je̱k tsa̱ju̱ami ije yika.
Jekjepa Pedro je̱r na ka̱ deni ra, ije̱rika: “Jirje ite 'sje̱r ku̱a ra, iyina si̱ Säkekewa te iángel patkaté, je wà ite 'sbakaksa̱ Herodes jula naka, ñakäi Judío wa te ibiketse kate ñekäi io̱rmi yis ukä ja̱mi je yika.”
Je te ije̱r ku̱a ra, imineju̱mi María ju ska. Je rä Juan kinak Marcos ni je a̱mi. Jeska chu̱li̱i̱ tapale tso̱ ka̱kiäk.
Pedro te sä kjäkläwa̱ kjäshtäklä bulawa̱ ra, kjanaklä ekla busi kie Rode, je deksa̱ju̱ isu̱ak yi irä í̱.
Ñerä ite issá Pedro ne ktä irä ra, issëna a̱naa wa̱ ka ikjäyene, ata itu̱namini ju ja̱rka ibata shäk Pedro kaldu sä däkläwa̱ kjäshtäklä ska ni.
Ata ijewa te isha iia̱: —¡Ba wäiarke̱ irä! Ata ije te isha ji̱a: —Iyina si̱ ije irä. Jera ijewa te isha iia̱: —Iwikblu irä.
Ata je dälei ja̱mi Pedro te ju kjä bulawe̱ kate ji̱a. Jera ijewa te ju kjäyaju̱mi ra, ijewa te ije isu̱a, jera imale̱te̱nacha̱wa̱.
Jera Pedro jula tkacha̱ ijewa si̱wa̱tiächa̱kläwa̱. Jera ite ipaka ijewa ia̱ maikäi Säkekewa te itsa̱ksa̱ sä wätiäklä ska käi, kjepa ite isha: —Jí ktei shö Jacobo ia̱, ñakäi sä el wa ia̱. Jera imineju̱ ka̱ kju̱awa ska.
Ñerä ka̱ñinawa̱ ra guardia wa kjoyinaka̱ ka elkje kuna me sí̱wa̱ Pedro de í̱ ki̱ka.
Jera Herodes te iyula, ata ka iwa̱ iko̱ne ra, ite guardia wa wächakewa̱. Jekjepa ite ka̱wei ma je guardia wa ktächa̱kläwa̱. Je itäki̱ Judea ska imineju̱mi se̱nak Cesarea ska.
Herodes dä kju̱atkelewa̱ e̱e̱na Tiro wa irä Sidón wa irä ra. Ata jewa te Blasto je ka̱ tsa̱ku̱i ju wakja̱neiwa̱k je̱rtka ijewa ktei shäk Herodes ia̱, jekäi idejulu iwäki̱ ñaje̱rko̱le etka ye ebä te ka̱kia iia̱ ije̱r bäinakläni ijewa ra. Ka irä jiye kuna ta, ijewa te ñanak tse̱ke̱ rä je ka̱ tsa̱ku̱i ke̱i ska ki̱ka.
Jekäi je día biketsale dewa̱ ra, jera Herodes je̱k pajiawa̱ sa̱ tsa̱ku̱i wa̱ jienak shtä wa, je̱tkawa̱ sä ktei wabiketsäklä ska. Je kta ssër ta baa ijewa ra.
Ñerä biköle kjoyinaka̱ täkii: “Säkeklä wa ekla ne kta rä, ka je rä ditsä kuna.”
Je wäsaka Säkekewa ángel í ekla te duë ja̱wa̱ka̱ ije ki̱ka, ka iwa̱ Säkeklä oloi kaneka̱ kuna ki̱ka. Jekäi ikatami chichöña te, kjepa iduawa̱.
Ata Säkeklä ktä kibinami wanami.
Ñerä Bernabé irä Saulo irä patka ji wa̱k Jerusalén ska je wá̱ e̱ná ijewa te ra ibiterne. Jera ijewa te Juan kinak Marcos ni kiatéña.

13

Tapanak Antioquía ska jile bata shäk wa irä sa paktäk wa irä tso̱. Jewa sha̱ rä Bernabé irä, Simón kinak Dolona ni irä, Lucio cirene wa irä, Manaén ale kibile Herodes ka̱ bala pa̱le cuatro je eyaka tsa̱ku̱i ra ñara irä, Saulo irä.
Ijewa te Säkekewa ke̱i ki̱ssëte irä, ibätsäte irä, sha̱na ra Wikblu Sikina te isha: “Bernabé irä Saulo irä jötulöksa̱ jiye yis wa̱ ijewa kolole rä je wakja̱neiwa̱k.”
Jekäi ijewa batsa, ika̱kia, jera ijewa jula ma̱ka̱ jewa ki̱ka, kjepa ite ijewa patkami.
Jekäi ijewa patkami Wikblu Sikina te ki̱ka iminejulu Seleucia ska. Jeska ijunami ko̱no ki̱ka demi Chipre ska.
Idemijulu Salamina ska ra ijewa te Säkeklä ktei bata sha Judío wa ñapaktäklä jui tso̱ na. Jera ijewa wa̱ Juan minetse̱ña itsa̱tkäk.
Ijewa kjaksa̱julu je däyë wäbala ektaka, demijulu Pafos ska kje. Jeska ijewa te Judío wa ekla ka̱ chakäk, sä wäyuäk jile bata shäk ye je ku̱a. Je kie rä Barjesús ni.
Je katke rä je ke̱i wäkiri patkele Roma wa wa̱ kie Sergio Paulo ra. Je rä je̱rikäk tsa̱na. Jekäi je te Bernabé irä Saulo irä, kia jaté iwäki̱, ije̱r kia Säkeklä ktä ssëte ki̱ka.
Ata je Elimas (je kie wà rä ka̱ chakäk ni) je te ijewa wätkewa̱ ka je ka̱ wäkiri wa̱ Jesús biketsäklä kuna.
Jera Saulo kinak Pablo ni je pshiwa̱wa̱ Wikblu Sikina te, je te isu̱a jaree iwäki̱.
Jera ite isha iia̱: —¡Ba rä sä wäyuäk ebä, ji biköle yakei ebä tso̱ ma wa̱! ¡Ba rä be tsa̱ku̱i yäbei, kju̱atkäk ji wämo biköle ra. Ba te Säkekewa ña̱le̱i bulee je shiriwe̱ke̱ ¿je ka je ba te na?
¡Issö! Jíkje ra Säkekewa te ba kpe mar, ka bä wä wajuenak ji̱a, ka̱wä oloi ka su̱nak ji̱a ba wa̱ elkje bala na. Je ebä ra mo̱ irä ka̱tuil irä ja̱naka̱ iki̱ka. Jekäi ite ka̱ passami yilé yuläk iwajiäk.
Ñerä je ka̱ wäkiri te je o̱na su̱a ra, jera ite Jesús biketsa, Säkekewa ktei te imale̱cha̱wa̱ ki̱ka.
Pafos ska Pablo irä shkäk ira wa irä jewa ju̱nami ko̱no ki̱ka, demijulu Perge ska, je rä Panfilia ke̱i. Ata jeska Juan te ijewa jawa̱ biteju̱ni Jerusalén.
Ñerä Perge ska ijewa minejulumi däkmi Antioquía, je rä Pisidia ke̱i. Jera sábado wà ijewa kjawa̱julu ñapaktäklä jui na, ñajaklacha̱wa̱.
Jera ka̱wei yöle irä, jile bata shäk wa wa̱ iyöle irä je wayina e̱ná ra, je ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i wa te isha ijewa ia̱ yinak: —El wa bas wa̱ kte sä täkiwa̱klä tso̱ yinak ra, jera ishö.
Jera Pablo je̱kaka̱ jula tkacha̱ ijewa wa̱ iktä ssäklä, te isha: —Bas Israel wa irä bas Säkeklä dälätsäk wa irä, jikäi issö.
Jí saje Israel wa Kekläí te sa kalí wa kuka. Ijewa bakle Egipto ke̱i ska kju̱awa wa ye ra, ite ijewa oloi kaka̱. Jeska ite ijewa jaksa̱ iwakei jula tkacha̱ wa.
Jekäi ite ijewa katabla cuarenta año kjena ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo sha̱na.
Jekjepa ite Canaán ke̱i ska ditsei wä ta kju̱awa kju̱awa wa däka̱ siete tuawa̱cha̱wa̱, jewa ke̱i ma̱ksa̱ ite ijewa ia̱ däli ukä ye.
Je o̱na rä cuatrociento cincuenta año bala na kjena. Je ukä ska ra ite manele kuka ijewa ia̱ ji ktei paruäk ye mine dämi jile bata shäk Samuel dewa̱ kje.
Jekjepa ijewa te ka̱kia Samuel ia̱ iwa̱ itsa̱ku̱i kukäklä. Jera Säkeklä te Saúl Quis yaba Benjamín ditsei wä kuka ijewa ia̱ itsa̱ku̱i ye, cuarenta año bala na.
Säkeklä te je ju̱aksa̱ ukä ska ra, ite David kuka ijewa ia̱ itsa̱ku̱i ye, je ne ktei yile iwa̱: “Yis te David Isaí yaba ne ku̱aksa̱. Ije je̱rikä rä yis je̱rikä käi. Yis ki̱ ji sher o̱nak je biköle we̱mi ije te.”
Säkeklä te David batala ekla patkaté Israel wa tsa̱tkäkksa̱ ye, jishtä ikablele käi, je rä Jesús.
Ata ka ije däba yika ra, Juan te Israel wa biköle pakta rä wäoka̱ne sa̱ je̱k manewa̱kläksa̱ ktei wà.
Jera Juan te je kja̱nei we̱ e̱we̱rawa̱ kja ra ite isha: ‘¿Bas te ibiketse yis ne irä na? Ka yis dä ije kuna. Ata issö, ekla daju̱ ji̱a yis itäka, jekäi ka yis dä bäi kuna isandaliabä jibä wäyäkksa̱.”
“Jekäi el wa Abraham batala wa, ñakäi bas sha̱na Säkeklä dälätsäk wa, saje wa ne ia̱ je tsa̱tkeneksa̱ ktei patkena rä.
Ata se̱nak Jerusalén ska wa irä iwäkiri wa irä ka je̱r ko̱ne yi Jesús dä je ia̱, ñakäi jile bata shäk wa wa̱ iyöle wayirke̱ sábado sábado wà je ia̱. Je ki̱ka ijewa te iwabiketsaksa̱ ko̱ta̱nakwa̱ ra, je wà ite iwá̱ jini jile bata shäk wa wa̱ iyile käi.
Ka iwa̱ inui ko̱ne a̱ni iwa̱ iktäkläwa̱, ata ika̱kia Pilato ia̱ iwa̱ iktäkläwa̱.
Ijewa te iwá̱ biköle jishtä iyöle wa̱ ije ktei yile ja̱mi, kjepa ijewa te inu̱l wäya ja̱wa̱té kal ja̱mi, bla ite sa̱ nu̱l bläklä ska.
Ata Säkeklä te ishki̱wa̱ka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na.
Je kjayinani shka̱ja̱ bala ta, bitele ira Galilea ska ma rä Jerusalén ska jewa ia̱. Je isu̱ak wa ne rä jira iktei pakäk sa̱ ia̱ rä.
“Ñaebä sá te kte baa bata sheke̱ bas ia̱, je rä Säkeklä kabla ji wa̱k sa kalí wa ia̱ je ktei,
je ne wá̱ ite saje iyabala ia̱ rä. Je rä ite Jesús shki̱wa̱ka̱ni, jishtä iyöle Salmo dos ki̱ka te ishe käi: ‘Ba ne rä yis yaba rä; jir yis ne te ba wätsikiwa̱ rä.’
Säkeklä te ishki̱wa̱ka̱ni kseka dulecha̱wa̱ wa sha̱na ka tjabanakwa̱ ji̱a kuna. Je sha ite jikäi: ‘Yis kablele David ia̱ ji wa̱k bäi ka jalewa̱ ta, je su̱ta yie iwe̱mi bas ia̱.’
Je ki̱ka ietkä ska iyöle te ishe rä: ‘Ba wa̱ je wämo kolole ka janakwa̱ ba wa̱ yaka tjabanakwa̱.’
Jekäi David te ikja̱nei wá̱ je ke̱i ska tso̱ wa ia̱, jishtä Säkeklä ki̱ ishena käi. Je ukä ska ikapawa̱, demiña ikalí wa tso̱ ska. Jekäi ije tjabanawa̱.
Ata ale Säkeklä wa̱ shki̱leka̱ni ka je tjabanewa̱ kuna.
Jekäi el wa, jí ku̱ bas je̱r ku̱opa, ije oloi ja̱mi sä rä nui janakwa̱ bitaba, je ne ktei sheke̱ sá te bas ia̱ rä,
ñakäi ji nui ka tse̱rju̱mi bas ki̱ka Moisés wa̱ ka̱wei me̱leta̱na oloi ja̱mi, je nui tse̱rju̱mi rä ije ne oloi ja̱mi, biköle yi te ije biketsa käi.
Tsa̱na bas se̱no ka io̱naklä bas ukä ja̱mi jishtä jile bata shäk wa wa̱ iyileta̱na te ishe käi:
“Issö, bas ji ja̱ñetsäk wa, bas male̱te̱nopa, bas weikanowa̱pa. Ka irä jiye kuna ta, yis te ji we̱ mar bas tso̱ ji̱a kseka ke̱i sha̱na. Yilé kuna je ji o̱rmi pakäkba bas ia̱, jera ka bas wa̱ ikolonak iyina ye.”
Mika̱ ijewa majulu kja ra, jera jeska wa te ikiani pjoo je ktei pakäkni ijewa ia̱ je sábado etkä wà.
Ñatapana e̱ná ra, Judío wa chu̱li̱i̱ irä, ñaialecha̱wa̱ Judío wa ye Säkeklä dälätsäk wa chu̱li̱i̱ irä, minemi Pablo irä Bernabé irä ra. Jekäi ijewa ka̱paka ji̱a jewa ra, ite ipaka cha̱tkäkwa̱ Säkeklä je̱r bäi shäke̱ sa̱ ia̱ je ja̱mi.
Sábado etkä wà ni ra, elkje ra je jukläyäkä ska wa biköle ñatapawa̱wa̱ Säkekewa ktä ssäk.
Je chu̱li̱i̱ wa su̱a Judío wa te ra, jewa ianacha̱wa̱ ijewa je̱r ki̱. Jera ijewa te Pablo te ji sheke̱ sha yakei, je kukawa̱ diekjela.
Ata Pablo irä Bernabé irä kta ka suale kuna, te isha: —Tsa̱na ra bas ne ia̱ Säkeklä ktä kiana yinakba rä. Ata bas te je ju̱aksa̱; ka bas je̱k biketsane bas dä kianak se̱ne jekjeye kukäkwa̱ ni. Issö, je ne ki̱ka sá te ka Judío kuna wa ebä pakte mar.
Ka irä jiye kuna ta, Säkekewa te jekäi sá paka iwa̱k rä, je te ishe: ‘Yie ba tkawa̱ ka̱ oloi ye ka Judío kuna wa ia̱, je oloi ja̱mi sa̱ tsa̱tkenakläksa̱ ma rä ishäkä wätkerke̱wa̱ kje.’
Jera je ssa ka Judío kuna wa te ra, ijewa ssëna a̱naa si̱, te Säkekewa ktei kjeisha bäi ebä. Jera bil dä biketsale Säkeklä wa̱ se̱nak jekjeye jewa te Jesús biketsa.
Jekäi Säkekewa ktä minemika̱ jöiwä ebä je ke̱i biköle ska.
Ata Judío wa te alaklä wa Säkeklä dälätsäk wa ju̱ñele bäi wa, ñakäi jäiyi wa oloi ta je jukläyäkä ska wa jewa je̱rtka ijewa wa̱ Pablo irä Bernabé irä sälwi su̱aklä. Jekäi jewa te itulaksa̱ je ke̱i ska.
Jera ijewa klä papjoi kpata̱na ji o̱naklä ijewa ukä ja̱mi. Jekäi iminejulu Iconio ska.
Ata kte kukäk wa ssëna a̱naawa̱ si̱, ñakäi ijewa rä pshilewa̱ Wikblu Sikina wa̱ bäi si̱.

14

Ñerä Iconio ska ijewa kjawa̱julu Judío wa ñapaktäklä jui ska. Jeska ijewa te sa pakta ssër ta bäi ebä, je ki̱ka chu̱li̱i̱ wa te Jesús biketsa, Judío wa irä Griego wa irä.
Ata Judío wa ka je kte kukäk kuna wa te ka Judío kuna wa wätji̱wa̱ka̱, jewa je̱rtka ite ikju̱atkäklä sä el wa ra.
Ata ijewa te sa pakta ji̱a ta̱i ka suale kuna, Säkekewa ebä biketsale. Ije te ije̱r bäi shäke̱ ktei kjasheke̱ iyina si̱ irä, ite ijewa ia̱ täkili me̱ke̱ wà, je wà ijewa wa̱ ijula wà ji ka su̱le sa̱ wa̱ wa̱klä, ji kju̱awa wa̱klä ijuenaklä ye.
Ata jukläyäkä ska tso̱ wa ñabalabutsaksa̱, moska Judío wa ja̱mi, moska Jesús ktei bata shäk wa ja̱mi.
Jera ka Judío kuna wa irä Judío wa irä ñaje̱rku̱a iwäkiri wa ra ijewa weikäk diekjela irä, itiäk jak wà irä.
Je ju̱ñawa̱ ijewa te ra, ijulunami Licaonia jukläyäkäí Listra irä Derbe irä ska, ñakäi je ke̱i pája̱mi na.
Jeska ijewa te kte baa bata sha.
Listra ska ekla klä ialewa̱, ko̱le del ka shkäk kuna, ka shkele kuna a̱ni,
je te Pablo ktä ssë kalme. Je wanana Pablo te jaree, ite isu̱a ra je te ji biketsa etkabä wà tsi ibäirka̱ni.
Jera ite isha täkii: —Ma je̱köka̱ je̱k duäkka̱ klä ki̱. Jera ije̱k kpaka̱ plaa shkami.
Jekäi mika̱ ditsä tapar tso̱ chu̱li̱i̱ te ji wá̱ Pablo te su̱a ra, ijewa kjoyina täkii Licaonia wa ktä wà: —¡Sä kekläí wa dewa̱julu sa̱ sha̱na ditsä ye!
Je ki̱ka ijewa te Bernabé kia rä Zeus ni, Pablo kia ite rä Hermes ni, ije ne ktäke̱ rä ki̱ka.
Ñerä jukläyäkä na sä kjäkläwa̱ ska Zeus temploí kate, je chui te toro jaté, tsitsia wä butäle ksá ja̱mi jaté je jukläyäkä kjäshtäklä ska. Jera ditsä chu̱li̱i̱ wa ra ñara issëna je ma̱kka̱ ijewa wäna.
Jera Jesús ktei bata shäk Bernabé irä Pablo irä te je ssa ra, ite ipaiklä ksha tkawa̱, ijuluna je chu̱li̱i̱ wa sha̱na kjoyina jela te isha:
—Bas dikäla, ¿jiye bas te jekäi we̱ke̱ rä na? Sá rä ditsä ebä bas käi ñaebä. Sá te bas ia̱ kte baa bata sheke̱, je rä bas wa̱ jekäi ji we̱ ka wata jäkläwa̱, bas ñamanewa̱kläksa̱ Säkeklä kseka ka̱jöir irä ka̱jiska irä, däyë irä, ji biköle tso̱ jeska irä je yuäkksa̱ wakei ia̱.
Mikle sa bakle wa ke̱i ska sä ditsei wä biköle jawa̱ Säkeklä te shkäk iwakwa ki̱ ji shena ja̱mi.
Jeiräta ite ji we̱ke̱ bäi iwakei je̱k kjashäklä ye ka janewa̱ iwa̱, bas ia̱ ka̱li̱ patkäk ka̱jöir ska käi, däli wäwa̱k iwänaklä ke̱i ska käi, ji ñanak yanak biköle ma̱k käi, ñakäi bas je̱r ssëwa̱k a̱naa käi.
Jekäi ite jile sha, jeiräta je chu̱li̱i̱ wa te ji me̱ke̱ka̱ iwäna elkje ra ka je wätkenewa̱.
Jera Judío wa datse̱ Antioquía ska Iconio ska jewa dejulu te je chu̱li̱i̱ wa je̱rtka, jekäi jewa te Pablo tia ta̱i jak wà, sika tsa̱mi jukläyäkä ektaka, ijewa te ibiketsa iduawa̱ ni.
Ata kte kukäk wa ñatapawa̱ ipája̱mi shkiritke, jera ije̱kaka̱ni mineju̱ni je jukläyäkä na. Jekäi bulirishtä ra imineju̱mi Bernabé ra Derbe ska.
Je jukläyäkä ska ijewa te kte baa bata sha, chu̱li̱i̱ kuka Jesús ktei kukäk wa ye, je ukä ska ra, ijewa bitejuluni Listra ska, Iconio ska, Antioquía ska,
ijewa te kte kukäk wa ki̱täkiwa̱, iki̱pakta ji biketsäk etkabä maitjä. Ijewa te isha: —Bäi si̱ ra sa kiana weikane ta̱i dälär ssäk, sä kjäkläwa̱ Säkeklä gobiernoí ja̱mi.
Jera ijewa te tapanak wa wäkiri kuka iwakwa ke̱i ja̱mi. Jekäi ika̱kia ibatsa ijewa ki̱ka e̱ná ra, ite ijewa tulaksa̱ Säkekewa ijewa wa̱ biketsanak wakei ia̱ iwa̱ ju̱ñenak.
Idatéjuluni Pisidia wà dejulu Panfilia ska.
Jekäi ijewa te kte wapakta Perge ska, kjepa imineni Atalia ska.
Jeska iju̱naté ko̱no ki̱ däkni Antioquía ska. Je ne ska Säkeklä je̱r bäi shäk sa̱ ia̱ wakei ia̱ ijewa tululeksa̱ iwa̱ ju̱ñenak, ijewa wa̱ ikja̱nei wa̱klä rä. Je ne wawá̱ e̱ná ijewa te rä.
Ijewa dene ra ite tapanak wa tapawa̱wa̱. Jewa ia̱ ite bikö Säkeklä te ji wá̱ ijewa oloi ja̱mi käi, maikäi Säkeklä te ka Judío kuna wa je̱r ku̱a ji biketse etkabä wà käi, je biköle paka.
Jeska ijewa se̱na ta̱i kte kukäk wa sha̱na.

15

Jera manele datse̱ Judea ska te sä el wa pakta, “Moisés wa̱ sa pakale tene shkiri wa̱k ka o̱ne bas wa̱ ra, ka bas tsa̱tkenakksa̱.”
Je te Pablo irä Bernabé irä kju̱atkewa̱cha̱wa̱ ta̱i ijewa ra, je ki̱ iña uña ka elkje kuna. Je ne ki̱ka Pablo irä Bernabé irä ijewa sha̱ manele irä kolona patkenak däkka̱ Jerusalénka je ktei chakäk Jesús ktei bata shäk wa ia̱ irä tapanak wa wäkiri wa ia̱ irä.
Jekäi je tapanak wa wa̱ patkele wa kjajulu Fenicia wa, Samaria wa, jewa te ipaka maikäi ka Judío kuna wa dewa̱ Jesús biketsäk wa ye. Je te sä el wa biköle ssëwa̱ baawa̱ si̱.
Ijewa demijulu Jerusalén ska ra, jera tapanak wa irä iwäkiri wa irä Jesús ktei bata shäk wa irä jewa te ijewa kiawa̱. Jekäi ijewa te ji wá̱ Säkeklä te ijewa ia̱ je biköle paka.
Jera fariseo ka̱ju̱ñe ja̱mi wa manele rä Jesús biketsäk jewa ñajaklaka̱ te isha: —Sa kiana ijewa ia̱ tene shkiri wa̱k, ñakäi ijewa pakäk Moisés wa̱ ka̱wei me̱leta̱na je wawa̱k.
Jera Jesús ktei bata shäk wa irä, tapanak wa wäkiri wa irä ñatapawa̱wa̱ je ktei wabiketsäk.
Jekäi ijewa ñaktewa̱ ta̱i, jera Pedro je̱kaka̱ te ijewa ia̱ isha: —El wa, bas wa̱ iju̱ñer säkätä Säkeklä te yis kuka bas sha̱na ka Judío kuna wa paktäk Jesús ktei baa wà, ijewa wa̱ je ktei ssäklä, je biketsäklä.
Säkeklä sa̱ je̱rike su̱ak, je te Wikblu Sikina ma̱ ijewa ia̱, saje wa ia̱ ite ima̱ käi. Je wà ite ikjasha ijewa rä kolole iwa̱.
Saje wa irä, ijewa irä ka su̱ne iwa̱ kju̱awa kju̱awa kuna. Ka irä maikäi kuna ta, ji biketse etkabä ki̱ka ijewa je̱rike siki tewa̱ ite.
Jekäi ra, ¿jiye bas te Säkeklä wätjiwe̱ kte kukäk wa kuli kicha ki̱ka bas wa̱ yugo ja̱wa̱kläka̱ rä na? Ñera sa kalí wa irä saje wa irä ka donak je ja̱mi.
Tsa̱na ra saje wa te ibiketse sä rä tsa̱tkeleksa̱ Säkekewa Jesús je̱r bäi sha sa̱ ia̱ ki̱ka, je ne su̱ta ijewa rä.
Jera je chu̱li̱i̱ wa biköle si̱wa̱tiacha̱wa̱, Bernabé irä Pablo irä te jishtä Säkeklä te ji kju̱awa ka su̱le sa̱ wa̱ shtä wá̱ ijuenaklä ye ijewa oloi ja̱mi ka Judío kuna wa sha̱na je pakeke̱ ssäk.
Ijewa ka̱paka e̱ná ra, Jacobo kta te isha: —El wa, yis ktä ssö.
Simón Pedro te ipaka maikäi säkätä Säkeklä je̱r ssëna ka Judío kuna wa sha̱ kukäk iwakei ia̱ ye kinak ije kie ja̱mi rä käi.
Je ssëta jile bata shäk wa wa̱ iyile rä, jishtä iyöle katke käi:
‘Jí itä ska yis dämini. Jera yie David ju wäjienak ja̱lewa̱ bäiwe̱mini. Yis te je weikalewa̱ nu̱l bäiwe̱mika̱ni, yie je kemika̱ni.
Je rä Säkekewa payuläkläpa ditsä saka tso̱ ji̱a wa wa̱, ñakäi ka Judío kuna wa biköle kile yis kie ja̱mi wa wa̱.
Jekäi Säkekewa sa̱ je̱rku̱ak je wà ka̱mikleté te ishe rä.’
“Je ne ki̱ka yie ibiketse ka sa kiar ka Judío kuna wa ñamanewa̱ke̱ksa̱ Säkeklä ia̱ ra jewa je̱r iawa̱k.
Ata sa kiana äyë yuäkmi ijewa ia̱ ijewa ñabutsä tuläklämi ji yakei telewa̱ jile kekläí me̱i wa̱ yika, ñakäi ka̱wakblewe̱ irä, jile kuli sikleka̱ irä, jile pi irä, je yika.
Iwa rä sa bakle mik ke̱i kjeté jukläyäkä etkä etkä ska Moisés wa̱ ji yöle wapaktäk wa tso̱, jekäi sábado sábado wà je wayirke̱ ñapaktäklä jui ska.
Jera Jesús ktei bata shäk wa irä, tapanak wäkiri wa irä, tapanak wa biköle irä ia̱ issëna bäi isha̱ manele kukäk patkenak Antioquía ska Pablo irä Bernabé irä ra. Jera Judas kinak Barsabás ni irä, Silas irä kuka ijewa te. Jewa rä palei ta bakleka̱ sä el wa sha̱na.
Jekäi ijewa te äyë yuami jikäi ijewa wa̱ minak: “Sá Jesús ktei bata shäk wa irä, sä wäkiri wa irä, sä el wa irä, sá te bas sá el wa ka Judío kuna wa tso̱ Antioquía ska, Siria ska, Cilicia ska jewa chakami.
Sá te iju̱ña sá sha̱ minemi bas wäki̱, jewa ka patkene sá wa̱. Jewa te bas je̱r iawa̱wa̱ ijewa te ji sha wà, je wà ite bas je̱r shewa̱cha̱wa̱.
Je ne ki̱ka sá ñaje̱rku̱a etka yebä, jekäi sá ia̱ issëna bäi manele kukäk patkenak bas wäki̱, sá wa̱ shka̱ta Bernabé irä Pablo irä jewa ra.
Ijewa kja ñatululeksa̱ duäkcha̱wa̱ saje wa Säkekewaí Jesucristo kie bata ki̱ka.
Je ki̱ka sá te Judas irä Silas irä patkami bas wäki̱, jewa te ji shemi bas ia̱ jini jí äyë patkami sá te je te ishe ssë ta.
Jekäi Wikblu Sikina irä sá irä ia̱ issëna bäi, ka jile saka ja̱wa̱kka̱ kuna bas ki̱ka, ata jí ka̱wei kianak pjoo ebä:
Je rä bas kiana je̱k wätkewa̱k ji me̱leka̱ jile kekläí me̱i wäja̱mi irä, jile pi irä, jile kuli sikleka̱ irä, ka̱wakblewe̱ irä je yika. Bas je̱k wätkewa̱ je shtä yika ra, bas te ji wá̱ rä bäi. Bas kjöpa bäi.”
Jekäi ijewa ñabatashata̱na ra, iminejulu Antioquía, jeska ijewa te Jesús biketsäk wa tapawa̱wa̱ ra, jera ite je äyë cha̱mi ijewa ia̱.
Ijewa te je washa ra, je te ijewa ssëwa̱ baa, je kte te ijewa je̱r pablani ki̱ka.
Judas irä Silas irä jewa rä ñaebä jile bata shäk wa. Jekäi ijewa te ji sha ta̱i wà, ite sä el wa je̱r pabla, iki̱täkiwa̱.
Jekäi ijewa se̱na ji̱a jeska. Je ukä ki̱ka sä el wa te ijewa patkaténi je̱r baa wà ipatkäkmi wa wä ki̱.
Ata Silas ia̱ issëna bäi ime a̱ta̱na jeka käi.
Jera Pablo irä Bernabé irä se̱na ji̱a Antioquía ska. Jeska ijewa te sa pakta Säkekewa ktä wà, ñakäi kte baa bata sha ite isaka chu̱li̱i̱ wa ra ñara.
Je ukä ska je̱naapa Pablo te isha Bernabé ia̱: —Sä shkäni jukläyäkä etkä etkä mai sa bakle Säkekewa ktä bata shäk jeka sä el wa su̱ak, jishtä idami ji̱a rä í̱ käi.
Jera Bernabé ssëna Juan kie etkä Marcos ni je kiäk tsa̱miña.
Ata Pablo ka ssëne bäi ikiäkmiña. Ka irä jiye kuna ta, je te ijewa jawa̱ta̱na Panfilia ska ka shkene ji̱a ijewa ra Säkeklä kja̱nei wa̱k ki̱ka.
Jekäi ka ijewa ia̱ ibiketsar etkabä ki̱ka ijewa ñabalabutsa tulami. Jera Bernabé te Marcos tsa̱mi, ju̱nami ko̱no ki̱ka Chipre ska.
Ata Pablo te Silas kia. Jekäi imineju̱ ra sä el wa te ijewa tulaksa̱ Säkekewa ia̱ ije̱r bäi shäklä ijewa ia̱.
Jekäi jeska imine kjaju̱ Siria wa, Cilicia wa. Jeska ite tapanak eyaka eyaka wa ki̱täkiwa̱.

16

Jekäi Pablo demiju̱ Derbe ska, je itäki̱ Listra ska. Jera jeska kte kukäk ekla kaldu kie rä Timoteo ni. Je rä ekla alaklä Judío wa Jesús biketsäk yaba, ata iká rä Griego wa.
Sä el wa tso̱ Listra ska, Iconio ska, jewa te ije sha ipalei rä bäi.
Jera Pablo ssëna ikiäkmiña ira. Jekäi ite tene shkiri wá̱ iia̱, Judío wa tso̱ je naka wa te ishemika̱ ki̱ka, biköle wa̱ iju̱ñer Timoteo ká rä Griego wa ki̱ka.
Jera ijewa kjajulu jukläyäkä etkä etkä sha̱na ra, ijewa te Jesús ktei bata shäk wa irä tapanak wa wäkiri wa irä tso̱ Jerusalén ska wa te ji biketsaksa̱ je wapaka ijewa ia̱, ijewa wa̱ dälätsanak.
Jekäi tapanak eyaka eyaka wa ki̱täkir damika̱ ji biketsäk etkabä, ñakäi buliri buliri ijewa wanamika̱.
Ijewa kjaksa̱julu Frigia irä Galacia irä ke̱i sha̱na, ata Wikblu Sikina te ijewa wätkewa̱wa̱ ka ijewa wa̱ kte shäklä Asia ska.
Jekäi ijewa demijulu Misia kjä ska, jera ijewa ssëna minak Bitinia ska. Ata Jesús wikblu wa̱ ka ka̱ me̱ne ijewa ia̱ iminaklä jeka.
Jekäi ikjajulu Misia ke̱i säkätä ja̱mi demijulu Troas ska.
Jekäi tuina Pablo ia̱ ikjayina, ekla Macedonia wa kaldu te ikieke̱ pjoo te isha: “Bä kuteksa̱ jíkata Macedonia wà sá tsa̱tkäk.”
Je kjayina iia̱ su̱a ite ra, ñawäsaka sá kukana minakmi Macedonia, biketsale iyina si̱ Säkeklä te sá kia jeska wa ia̱ kte baa bata shäk rä ni.
Jera Troas ska sá ju̱nami ko̱no ki̱ka bulee demi Samotracia ska. Jekäi bulirishtä sá demijulu Neápolis ska.
Jeska sá minemi Filipo ska. Je ne rä jukläyäkä bäi si̱ Macedonia ke̱i ska rä. Je ka̱ ne kolole Roma wa wa̱ ise̱naklä rä. Jeska sá se̱na ju̱aju̱ana.
Jera sábado wà sá minejulumi jukläyäkä kjätkeleksa̱ kjäshtäklä ektaka diklä kjäka, sá te ibiketsa jeska ka̱kiäklä ke̱i tso̱ ki̱ka. Jeska sá ñajaklawa̱. Jera sá te alaklä wa tso̱ tapalewa̱ jeska wa pakta.
Ijewa sha̱ ekla te iktä ssë kate kie rä Lidia ni. Je rä sua siöö yëna watju̱ak, je datse̱ Tiatira ska. Je rä Säkeklä dälätsäk. Je je̱r ssëwa̱ Säkekewa te Pablo ktä kukäk tsa̱na.
Jekäi ije irä, iju ska tso̱ wa irä wäoka̱na tulami, jera ite sá kia pjoo, te isha: —Bas te ibiketse yis dä Säkekewa biketsäk si̱ ra, jera bas shkä yis ju ska se̱nak. Jekäi sá kuka ite jeka se̱nak.
Etaba kicha sá damijuluni ka̱kiäkläka ra, sá wäki̱ kjanaklä busi ekla deju̱, je rä wikblu ji ju̱ñakksa̱ shtä ta. Je ite ji ju̱ñeke̱ksa̱ wà inaklä däke̱ksa̱ ta̱i iblui wa ia̱.
Je shkä dami Pablo irä sá irä itäki̱, a̱rke̱ te isheke̱: —¡Jí jäiyi wa rä Säkeklä Ji Biköle Tsa̱ta kjanaklä wa! Jewa te tsa̱tkeneksa̱ ña̱le̱i ne bata sheke̱ bas ia̱ rä.
Ka̱raa je we̱ke̱ ite. Je te Pablo dokowa̱wa̱ ki̱ka ije̱k manewa̱té, te isha je wikblu ia̱: —Yie ba pake Jesucristo kie oloi ja̱mi je̱k tsa̱ksa̱ je alaklä ska. Jera ñawäsaka ije̱k tsa̱ksa̱ ije ska.
Jera iblui wa te isu̱a ka ji kuna ji̱a iñabluwa̱klä ra, ijewa te Pablo irä Silas irä kukacha̱wa̱ sika jámi sa tapanaklä däli watju̱ak shtä ska ka̱wei ta wa wäki̱,
te ikjatia iwäkiri wa ia̱, te isha: —Jí jäiyi wa rä Judío wa, jewa te jí sä jukläyäkäí ska sä wätji̱we̱ke̱.
Jewa te ka̱ju̱ñe kju̱awa bata sheke̱, ka ka̱wei kuna sa̱ wa̱ je kukäklä iräle, je wawa̱klä iräle, sajewa rä Roma wa ki̱ka.
Jekäi jeska wa biköle ñajaka̱ kju̱atkäk ijewa ra. Jera iwäkiri wa te ipaya tulami kjepa ite isha buka̱nak kata wà.
Ite ijewa kpa e̱e̱na ra, ijewa te ijiacha̱wa̱ sä wätiäklä ska. Jeska ite sä wätiäklä jui kjänanak paka ikjänanak tsa̱na.
Ije pakana jekäi iwa̱k ra, ite ijewa patkawa̱ sä wätiäklä jui ja̱r etkä doloiebä ja̱rka, wätiacha̱wa̱ ikläka cepo wà.
Ata ka̱ sha̱sha̱ ra Pablo irä Silas irä ka̱kiäte, ijewa ksäte Säkeklä ia̱. Jera je ssë tso̱ wätelecha̱wa̱ wa te.
Ñerä plaa ra ka̱ wäbuka̱naka̱ ta̱i, sä wätiäklä jui ñak katabläklä wäkpaka̱ kje. Jera ñawäsaka ju kjäyena tulami kalabe, cadena wà sa̱ tso̱ mo̱lecha̱wa̱ wa biköle wäyena tulami.
Jera ikjänanak shki̱naka̱ te isu̱a sä wätiäklä jui kjäyena tulami ra, ite iespada sikaksa̱ ije̱k ktäkläwa̱, ite ibiketsa wätelecha̱wa̱ wa biköle kjaksa̱julu ki̱ka.
Ata Pablo a̱na itsa̱ka: —Ke ma je̱k ktawa̱, sá biköle tapar tso̱ ji̱a jiska.
Jekäi ite tsi̱ni kia. Jera imine tu̱lee ju ja̱rka je̱tkawa̱ wakte paju̱leka̱ Pablo irä Silas irä wäja̱mi.
Jera ite ijewa jaksa̱. Jekäi ite ichaka ijewa ia̱: —Säkekewa, ¿ji we̱ yie yis tsa̱tkenakläksa̱ na?
Jera ijewa te ikúka: —Säkekewa Jesucristo biketsö, jera ba irä bä ju ska tso̱ wa irä tsa̱tkermiksa̱.
Jera ijewa te Säkekewa ktä sha iia̱, ije irä, iju ska tso̱ wa irä biköle ia̱.
Jera je tuinei ebä wà ite Pablo irä Silas irä shka̱na paskua. Jera ije irä je ju ska tso̱ wa irä wäoka̱na tulami.
Jekäi ite ijewa kiawa̱ iju na, te ichewa̱. Jera issëna a̱naa si̱, ite Säkeklä biketsa iju ska tso̱ wa biköle ra ki̱ka.
Jera ka̱ñinawa̱ ra jukläyäkä wäkiri wa te guardia wa patkami ishäk: “Je jäiyi wa wäyö tulömi” ni.
Jera je ikjänanak te je shani Pablo ia̱: —Sá wäkiri wa te ishaté yis ia̱ bas wäyeksa̱ni. Je ki̱ka bas cho̱ni ka ji biketsale käi.
Ata Pablo te ijewa ia̱ isha: —Sá rä Roma wa, ata ijewa te sá kpa ditsä wäna ka ktei wabiketsale kuna, jekäi ite sá wätiacha̱wa̱. ¿Ata jir ijewa te sá jetuleke̱ksa̱ni jakika käi na? Ka irä jekäi kuna, iwakwa ne kiana bitäk sá jätuläksa̱ni rä.
Jekäi je guardia wa te je ktei pakani iwäkiri wa ia̱. Jekäi ijewa te issá Pablo irä Silas irä jewa rä Roma wa ra, isuanacha̱wa̱.
Jekäi ijewa dejulu ñawetsa iwa̱ ijäkläwa̱ bitaba. Jera ijewa te ijaksa̱, te ipaka minak kju̱awa je jukläyäkä ska.
Jekäi ijewa deksa̱julu sä wätiäklä ska ra, iminemi Lidia juka. Jekäi ijewa ñasu̱a sa el wa ra, jekäi ite ijewa paka chatkäkwa̱, kjepa iminejulumi.

17

Jera ijewa kjajulu Anfípolis irä Apolonia irä wà demi julu Tesalónica ska. Jeska Judío wa ñapaktäklä jui kate.
Pablo wädular käi, ikjawa̱ju̱ tapanak ijewa ra. Jekäi sábado sábado däka̱ mañatäbä kicha ite ji paka iyöle kalme ja̱mi ijewa ra.
Je wà ite ijewa je̱r ku̱a, ijewa ia̱ ikjasha Säbäkäkksa̱ kiana ji shka̱l ssäk, ñakäi shki̱nakka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na. Jera ite isha: —Jesús ale ktei yinak yis wa̱ bas ia̱, je ne rä Säbäkäkksa̱ rä.
Jera ijewa sha̱ te je kte kuka iyina ye, dewa̱ Pablo irä Silas irä ra. Ñakäi Griego wa chu̱li̱i̱ Säkeklä dälätsäk wa irä, alaklä wa palei ta bakleka̱ wa irä, dewa̱ña ka elkje kuna.
Ata Judío wa je̱r ki̱ Pablo ianawa̱. Je kju̱ei ijewa te kje ditsä ka bäi kuna wa, ka ji wa̱k kuna wa tapawa̱wa̱ chu̱li̱i̱. Jewa ra ijewa te ditsä wätji̱wa̱ka̱, jekäi je jukläyäkä wa kjoyinaka̱ ta̱i, julunami kjawa̱julu Jasón ju naka, Pablo irä Silas irä jäkmi ditsä wäki̱.
Ata ka iwa̱ iko̱ne kju̱ei ijewa te Jasón irä sä el wa sha̱ irä sika jámi jukläyäkä wäkiri wa wäki̱. Jewa kjoyina täkii: —Jí sä wätji̱wa̱k ka̱ biköle ska, jewa dejulu jíka sä wätji̱wa̱k ñaebä.
Jewa kiawa̱ Jasón te. Jewa biköle te ji we̱ke̱ César ka̱wei me̱le ukä ja̱mi. Jewa te ishe sa̱ tsa̱ku̱i kju̱awa tso̱, je rä Jesús ni.
Je chu̱li̱i̱ wa irä, iwäkiri wa irä te je ssa ra, je te ikju̱atkewa̱cha̱wa̱.
Ñerä ijewa te Jasón irä, isaka irä paka ñatsa̱tju̱ak tulämi ra, ite ija tulamini.
Je tuinei ebä ra, sa el wa te Pablo irä Silas irä patkami Bereaka. Jekäi ijewa demijulu jeka ra, ikjawa̱julu Judío wa ñapaktäklä jui na.
Jeska wa rä ji ssäk tjabana Tesalónica wa tsa̱ta. Ka irä maikäi kuna ta, ijewa te je ktei kuka je̱r bäi wà, iñayuäke̱ buliri buliri kte yöle wà iwa̱ isu̱aklä ji yirke̱ rä iyina si̱ í̱ ki̱ka.
Je ne ki̱ka ijewa chu̱li̱i̱ te Jesús biketsa. Griego wa chu̱li̱i̱ jäiyi wa irä, alaklä wa palei ta bakleka̱ wa irä jewa te ibiketsa ñaebä.
Ata mika̱ Judío wa se̱nak Tesalónica ska wa te iju̱ña Pablo te sa pakte kate Säkeklä ktä wà Berea ska ñaebä, jera ijewa bitejulu dejulu jeska. Jekäi jeska ijewa te biköle wätji̱wa̱ tulaka̱ ikju̱atkächa̱kläwa̱.
Jera sa el wa te Pablo patkami mane mane minakju̱ däyë kjäka. Ata Silas irä Timoteo irä a̱ta̱nata̱na.
Jekäi Pablo ña̱le̱i ju̱ak wa wa̱ imine demi Atenas ska. Jera ite ijewa ia̱ Silas irä Timoteo irä ktei patkaté ibitä mane mane iwäki̱. Jera jewa bitejulu.
Pablo te ijewa ki̱ssë katke ji̱a Atenas ska bala na ra, je jukläyäkä ska jile kekläí wa me̱i yöle tso̱ e̱e̱na su̱a ite. Je te issëwa̱ dokolewa̱.
Je ki̱ka ñapaktäklä jui ska ite ipakeke̱ Judío wa ra irä, Säkeklä dälätsäk wa ra irä. Ñakäi sa tapanaklä däli watju̱ak shtä ska däke̱ wa ra ite ipakeke̱ buliri buliri.
Ñakäi ka̱ju̱ñe epicúreo wa irä, estoico wa irä, jewa sha̱ ñaktewa̱ka̱ Pablo ra. Je rä ite ijewa ia̱ Jesús irä sa̱ shki̱rke̱ka̱ni irä ktei baa bata sheke̱ ki̱ka. Jekäi ijewa sha̱ te isha: —¿Je ktäk ka wata te jibä pakeke̱ rä na? Isaka te isha: —Issër ije te rä ka̱ etkä wa wa̱ jile kekläí wa tso̱ je ne ktei sheke̱ rä.
Jera jewa te Pablo kia tsa̱mi Areópago ska. Jeska ijewa te isha iia̱: —¿Je ka̱ju̱ñe spa̱na ba wa̱ pakanak je ka pakanak ba wa̱ sá ia̱ sá wa̱ ssënak na?
Ka irä jiye kuna ta, ba te ji pakeke̱ kju̱awa ssá sá te, je ki̱ka sá je̱rkia je ssäk jiräni iwa rä käi.
Iwa rä Atenas wa irä ka̱ etkä wa se̱nak jeska wa irä te ka ji saka we̱ kuna. Ata ijewa ssër dä jile pake spa̱na je ebä pakäk, je ebä ssäk.
Jera Pablo je̱k duaka̱ ijewa sha̱na je Areópago ska te isha: —Bas Atenas wa, yie isu̱a ra ji biköle ska ra bas te rä jile oloitseke̱ bäi si̱wa̱.
Ka irä jiye kuna ta, yis shka jí naka ra, jera yis te bas wa̱ jile yöle oloitsanak je su̱a. Ata etka yie jile ma̱kläka̱ su̱a, je ja̱mi iyöle katke te ishe rä: ‘Jí rä Säkeklä Ka Ju̱ñele Kuna je ia̱.’ Jekäi je bas wa̱ kja̱nei o̱nak ka ju̱ñele yi irä käi, je ne ktei pake mar yie bas ia̱ rä.
“Je Säkeklä ne rä ka̱jiska yuäkksa̱ rä, ji biköle tso̱ iki̱ka je yuäkksa̱ rä, ije rä ka̱jöir irä ka̱jiska irä wakei. Je ki̱ka ka je se̱nak templo yöle jula wà ja̱rka.
Ka ije pasu̱nak sa̱ ia̱ jula wà, ka je ki̱ jile sher kuna ki̱ka. Ata ije ne te sä biköle ia̱ se̱ne kseka me̱ke̱ rä, si̱we̱i sike me̱ke̱ rä, ji biköle me̱ke̱ rä.
“Jekäi ditsä eklabä wà ite ditsei wä ta kju̱awa kju̱awa wa biköle wawa̱ka̱ rä, ijewa se̱naklä ka̱jiska ke̱i biköle ska. Jekäi bikö ijewa se̱rmi, mai ijewa ka̱ kukä kjämi ise̱naklä käi, je rä wabiketsaleksa̱ba iwakei wa̱.
Je rä ijewa wa̱ Säkeklä yuläkläpa ka̱ passe wà ji wà, je rale ite iku̱emiksa̱. Ata ka ikaldu rä ka̱mii kuna sa wakwa ska.
Ka irä jiye kuna ta, ije oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä, sa̱ dami rä, sa̱ tso̱ rä. Je rä jishtä bas sha̱na ji ksetsäk wa manele wa̱ iyileta̱na käi: ‘Je rä sä rä ije yäbeila ki̱ka.’
“Jekäi sä rä Säkeklä yäbeila ra, ka sa kiane ibiketsäk sä Kekläí rä ji me̱i yöle oro wà, inaklä wà, jak wà käi kuna, yöle sa wakwa wädular ji me̱i yuäk ja̱mi, sa wakwa te ji biketse ja̱mi käi kuna.
Sa bakle ka je̱r ko̱r ji ia̱, je katabla Säkeklä te ka ji yile kuna, ata jira Säkeklä te sä biköle ka̱ bena ska wa paka ñamanewa̱ksa̱.
Ka irä jiye kuna ta, ite ike̱i biketsaksa̱ kja iwa̱ ka̱jiska wa ktei wabiketsäkläksa̱ bulee, jäiyi ekla kolole iwa̱ je oloi ja̱mi. Jekäi je we̱mi ite si̱, je kjasha ite rä ite ishki̱wa̱ka̱ni dulecha̱wa̱ wa sha̱na je wà.”
Ñerä ijewa te sä dulewa̱ shki̱naka̱ni ktei ssa ra, manele te ija̱ñetsa. Ata manele te isha: —Je ba te ipakeke̱ je ssëmi ji̱a sá te mai skalepa.
Jera je itapar tso̱ ska Pablo mineju̱mi.
Ata manele ñapatkawa̱ ija̱mi, jewa te je kte kuka iyina ye. Jewa sha̱ rä Dionisio, ale tapanak Areópago ska wa ekla irä, alaklä ekla kie Dámaris ni irä, ditsä saka irä.

18

Je o̱na itäki̱ Atenas ska Pablo mineju̱ demiju̱ Corinto ska.
Ñerä ite Judío wa ekla ku̱a, je kie rä Aquila ni. Je rä Ponto wa, ata ije biteleju̱ Italia ska deju̱ rä jirpa ji̱a ise̱naklä Priscila ra. Je rä Claudio te ka̱wei ma̱ Judío wa biköle patkä tuläkläksa̱ Roma ska ki̱ka. Jekäi Pablo mineju̱ jewaka.
Ije shka̱ble rä ijewa ra ñaebä. Jekäi ise̱na ijewa ra shka̱bläk, ijewa rä ju ji̱atkenak shtä yuäk ki̱ka.
Jekäi sábado sábado wà ite jile pakeke̱ ñapaktäklä jui ska. Jeska ije te Judío wa irä Griego wa irä je̱r ssëwe̱ke̱ iktä kukäkwa̱.
Silas irä Timoteo irä bitejulu Macedonia ska dejulu Corinto ska, jera Pablo je̱k tsa̱ksa̱ kte wapaktäk ebä. Je te Judío wa ia̱ Jesús ne rä Säbäkäkksa̱ je ktei pakeke̱.
Ata ijewa kju̱atkami ije ra, te je kte shami yakei. Jera ije te ipaiklä wäkpa te isha ijewa ia̱: —Bas weikarmiwa̱ je nui ja̱noka̱pa bas wakwa ki̱ka. Ka je rä yis nui kuna. Jí maju̱ joiwäta yis maju̱mi ka Judío kuna wa paktäk.
Jeska ije̱k tsa̱ksa̱ mineju̱ ekla kie Justo ni juka, je rä Säkeklä dälätsäk. Je ju rä ñapaktäklä jui säkätä ja̱mi.
Crispo je ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i te Säkekewa biketsa iju ska tso̱ wa biköle ra ñara. Jekäi Corinto ska wa chu̱li̱i̱ te kte ssa ra, ijewa te ikukawa̱ iyina ye, jekäi iwäoka̱na tulami.
Jekjepa tuinaka ra Säkekewa te isha Pablo ia̱ ji kjayile na: “Ke ba su̱ana. Ata bä ktö ji̱a. Ke ma si̱wa̱tiawa̱.
Ka irä jiye kuna ta, yis kaldu ba ra. Ka yi a̱ni jula tkäkwa̱ ji yakei wa̱k bä ukä ja̱mi, yis wa̱ sa̱ tso̱ ta̱i däkwa̱ yis ia̱ ye jí jukläyäkä ska ki̱ka.”
Jekäi jeska ise̱na ji̱a un año y medio ijewa sha̱na sa paktäk Säkeklä ktä wà.
Galión tso̱ ji̱a ka̱ wäkiri ye Acaya ke̱i ska ra, Judío wa ñajaka̱ etka yëbä kju̱atkäk Pablo ra, te ikuka tsa̱mi sä ktei wabiketsäkläksa̱ ska,
jewa te isha: —Jí te sa pakeke̱ Säkeklä kja̱nei wa̱k ssër ta kju̱awa saje wa ka̱wei ukä ja̱mi.
Pablo ktä marmi kja ra, Galión te isha Judío wa ia̱: —Bas Judío wa, ikuna rä ije te ji shi̱ana wá̱ ra ji e̱e̱na si̱ wakbla ra, yie bas katablemi jishtä ishena o̱nak ja̱mi.
Ata bas kju̱atkewe̱ke̱ rä kje kte ebä te, kje sä kie ebä te, bas wakwa ka̱wei ebä te ra, jera bas wakwa ku̱ ije ktei paruö. Ka yie je shtä ktei parue.
Jera ite ijewa patka tulaksa̱ sä ktei wabiketsäklä ska.
Jera ijewa biköle te Sóstenes ñapaktäklä jui tsa̱ku̱i kukawa̱, kpa ijewa te ta̱i sä ktei wabiketsäkläksa̱ wäsaka, ata Galión ia̱ je rä ka jishtä kuna.
Jekäi jeska Pablo se̱na ji̱a ta̱i. Je ukä ska ije̱k bata shata̱na sä el wa ia̱. Jera jeska iju̱naté ko̱no ki̱ däkju̱ Siria. Jera ije ra Priscila irä Aquila irä biterña. Jera Cencrea ska itsa̱ku̱ kä sikaju̱mi. Je rä ikablele Säkeklä ia̱ ke̱i deka̱ e̱ná ki̱ka.
Idejulu Éfesoka. Jeska ite ijewa tulata̱na, jekäi ikjawa̱ju̱ ñapaktäklä jui na, te jile paka Judío wa ra.
Jera ijewa te Pablo kuka ji̱a se̱nak, ata ka ikolor ji̱a.
Ata ije̱k bata shata̱na ijewa ia̱ te isha: “Säkeklä ki̱ ishena ra yis däni bas su̱ak.” Jekäi Éfeso ska iju̱naté ko̱no ki̱.
Ideju̱ Cesareaka ra, imineju̱ däkka̱ Jerusalénka tapanak wa chakäk. Je itä ki̱ka imineju̱ Antioquíaka.
Jeska ise̱na ji̱a, jekjepa imineju̱ kjaju̱ Galacia irä Frigia irä ke̱i etkä etkä ska. Je te kte kukäk wa biköle ki̱täkiwa̱ ji̱a.
Ñerä Judío wa ekla kie Apolos ni, je rä Alejandría wa, je demiju̱ Éfeso ska. Iktäke̱ ssër ta baa, täki ta kte yöle waje̱rku̱ak bäi si̱.
Je rä pautäle Säkekewa ña̱le̱i ktei wà. Ije je̱r ssërke̱ täkii ji wa̱k, je te Jesús ktei pakeke̱, wapakteke̱ tsa̱na. Ata Juan wa̱ sa pautäle wäoka̱ne ktei wà je ebä ne ju̱ñer iwa̱ rä.
Jekäi ite sa paktami ka suale kuna ñapaktäklä jui ska. Jera Priscila irä Aquila irä te iktä ssa ra, jewa te ije kia tsa̱mi kju̱awaka, ki̱pakta ite bulee si̱ Säkeklä ña̱le̱i ktei wà.
Je itäki̱ Apolos ssëna minak Acaya ska. Jekäi sä el wa te isha je rä baa si̱. Je ne ki̱ka ijewa te äyë yuami kte kukäk wa ia̱, jewa wa̱ ije kiäkläwa̱. Jekäi idemiju̱ jeska ra, ite je̱r bäi yirke̱ sa̱ ia̱ oloi ja̱mi kte kukäk jewa tsa̱tka ta̱i.
Ka irä maikäi kuna ta, kte yöle wà ite sa̱ je̱r ku̱eke̱ Jesús dä iyina si̱ Säbäkäkksa̱. Jekäi täkiiwa̱ si̱ wà ite Judío wa siwa̱tiewe̱che̱ke̱wa̱ biköle wäkata ska.

19

Apolos katke ji̱a Corinto ska ra, je bala na Pablo shka ka̱ bata ka̱mii wà deju̱té Éfeso ska. Jeska ite kte kukäk wa ku̱a elkje.
Jewa ia̱ ite ichaka: —¿Bas te Jesús biketsa ra, Wikblu Sikina me̱na bas ia̱ na? Jera ijewa te ikúka: —Ka sá wa̱ issëlebä jibä Wikblu Sikina tso̱ ni.
Jera ite ichaka: —¿Ji ja̱mi bas wäoka̱na rä na? Jera ijewa te ikúka: —Juan te sä wäukewa̱ ja̱mi.
Jera Pablo te isha: —Juan te sä wäukewa̱ rä wäoka̱ne sa̱ je̱k manewa̱kläksa̱ shtä wà. Je te isha ditsä ia̱, sa kiana ije itäki̱ däkju̱ biketsäk, je rä Jesús.
Ijewa te je ssa ra, iwäoka̱na tulami Säkekewa Jesús kie ja̱mi.
Jekjepa Pablo jula ma̱ka̱ ijewa ki̱ka, jera Wikblu Sikina dewa̱ju̱ ijewa ki̱. Jekäi ijewa ktami kte kju̱awa kju̱awa wa, ñakäi ijewa te jile bata sha.
Jewa rä jäiyi wa däka̱ doce kjena.
Jekäi tres mes bala na Pablo te sa pakta ñapaktäklä jui na ka suale ta kuna. Ite Säkeklä gobiernoí ktei pakeke̱ ijewa ra, ite ijewa je̱r ssëwe̱ke̱ je kte kukäkwa̱.
Ata ijewa manele je̱r doloi tenacha̱wa̱, ka je̱rki̱ne je kte kukäkwa̱. Jekäi ijewa te Jesús ña̱le̱i sha yakei je chu̱li̱i̱ wa wäna. Je kju̱ei Pablo je̱k butsa ju̱ami ijewa yika, te kte kukäk wa kia jámi kju̱awaka. Jekäi Tirano wa̱ sä yuäklä jui ska, ite ji paka buliri buliri.
Jekäi je wá̱ ite deka̱ dos año kje. Je ki̱ka biköle se̱nak Asia ska Judío wa käi, Griego wa käi, jewa te Säkekewa ktä ssa.
Jeska Säkeklä te ji wá̱ täkili ta ka sa̱ wa̱ ji su̱le käi Pablo jula oloi ja̱mi.
Jekäi pañuelo käi, paiklä jienak ietkä ki̱ka käi, yitäle Pablo yaka ja̱mi je mike̱ duë ta wa ia̱, jera ijewa jeke̱wa̱ta̱na duë te, ñakäi wikblu yakeila mike̱ksa̱julu ijewa yika.
Ata Judío wa sha̱ shkäk wikblu yakeila kjäiäk, jewa te imabla su̱a Säkekewa Jesús kie oloi ja̱mi wikblu yakeila ta wa ki̱ je kjäiäk, te isheke̱: “Yis te bas pake ñatsa̱kksa̱ Jesús ale Pablo wa̱ wapauta̱nak je oloi ja̱mi.”
Judío wa ekla chui wa tsa̱ku̱i kie Esceva ni, je yabala siete wa ne tso̱ je wa̱k rä.
Ata je wikblu yakei te ikúka te isha: “Yis wa̱ Jesús ju̱ñer, yis wa̱ yi rä Pablo ju̱ñer. Ata ¿yibä bas dä na?
Jera je jäiyi kololewa̱ wikblu yakei wa̱ je ju̱nami ijewa ki̱ka, te ijewa kukawa̱ diekjela tu̱naka̱ ijewa kalabe ki̱ka. Jekäi je ju ska ijewa julunami ju̱li̱shye, shka̱le ta̱i.
Éfeso ska se̱nak wa biköle te je ju̱ñawa̱, Judío wa käi, Griego wa käi, jera su̱ane ja̱naka̱ ijewa biköle ki̱. Ñakäi Säkekewa Jesús kie oloi kanaka̱.
Jekäi Jesús biketsäk wa chu̱li̱i̱ dejulu te ji wakbleke̱ ite käi sheke̱ka̱ pake̱ka̱.
Jera chu̱li̱i̱ jalibashäk wa te iäyë tapawa̱wa̱ däläwa̱cha̱wa̱ biköle wäna. Je äyë kjuä säkei shtawa̱ ijewa te ra isäkei rä cincuenta mil denario.
Jekäi Säkekewa ktä minemika̱ täkii jöikwä jöikwä ki̱ta ki̱ta.
Je o̱na ukä ska Pablo te ibiketsa ije̱r ska minak Jerusalénka, kjäkju̱ säkätä Macedonia irä Acaya irä wà, te isha: “Yis ñayula e̱ná Jerusalén ska ra, yis kiana ji̱a minak Roma wa su̱ak.”
Jera ite itsa̱tkäk wa bol Timoteo irä Erasto irä patkami Macedoniaka. Ata ije se̱na ji̱a elkje Asia ska.
Ñerä je ke̱i ska sä wätji̱naka̱ ka elkje kuna Jesús ña̱le̱i ktei kju̱ei.
Je wà rä ekla jile yuäk inaklä yaka wà kinak Demetrio ni, je te Diana temploí me̱i yueke̱ inaklä yaka wà; je wà ite ji me̱i yuäk wa bluwa̱ka̱ ka elkje kuna.
Je ne ki̱ka ite shka̱ble jeshtä wà wa saka tapawa̱cha̱wa̱, jewa ia̱ ite isha: “El wa, bas wa̱ iju̱ñer jí sa̱ shka̱ble ne wà sä blurke̱ rä.
Ata bas wa̱ isu̱le, bas wa̱ issële, ka jí Éfeso ska ebä kuna, ata ñaebä elkje ra Asia ke̱i kalabe ska, jí Pablo wa̱ chu̱li̱i̱ wa je̱rtkele, wäyöle, je te ishe ji yöle jula wà je rä ka säkekläí wa si̱ kuna.
Ka jí sa̱ shka̱ble yirmi yakei ebä rä däläna kuna, ata ñaebä säkekläí oloi ta Diana, je temploí kolormiwa̱ ka säkei ta ji̱a. Jekäi ra je oloitsanak Asia ska wa biköle wa̱, ñakäi ka̱ biköle ska wa wa̱, je oloi tsi ja̱lmarwa̱.”
Ijewa te je ssa ra, ikju̱atkacha̱wa̱ e̱e̱na, kjoyina te isha: “Diana Éfeso wa kekläí je ne rä oloi ta ta̱i rä.”
Jekäi je jukläyäkä wa biköle wätji̱naka̱. Jera jewa julunami etka ye ebä te Pablo tsa̱tkäk Gayo irä Aristarco irä sika jámi demi sa tapanaklä jui ska. Jewa rä Macedonia wa.
Pablo ssëna minak je chu̱li̱i̱ wa wäki̱, ata kte kukäk wa wa̱ ka iia̱ ka̱ me̱ne.
Ñakäi Asia ke̱i wäkiri wa sha̱ Pablo salibä wa te ishaté iia̱: “Dunasi̱ ka ma miwa̱ kuna ijewa tapanaklä jui ska.”
Ijewa kjoyinaka̱ ñasha̱na kju̱awa kju̱awa, jekäi je tapalewa̱ wa je̱r shena kajakla, ñakäi iwäbäli wa wa̱ ka ijuñer jiye itapar tso̱ räle.
Jera Judío wa te Alejandro patkami ditsä bena wäki̱, jekäi je chu̱li̱i̱ wa moska te ije je̱r ku̱a ji shäk. Jekäi ijula tkacha̱ ijewa si̱wa̱tiächa̱kläwa̱ ije̱k wetsäklä ditsä wäna.
Ata ije rä Judío wa, je te ijewa je̱r ku̱a ra, iñajaka̱ kjoyinak etka yebä, elkje ra dos hora kje: “Diana Éfeso wa kekläí, je ne rä oloi ta rä.”
Jera je jukläyäkä ska äyë yuäk te je chu̱li̱i̱ wa paka si̱wa̱tiäkcha̱wa̱ ra, ite isha: “Bas Éfeso wa, ¿baishe yi je wa̱ ka iju̱ñer Éfeso jukläyäkäí ska wa ne rä Diana ale oloi ta, temploí irä ime̱i ja̱leté ka̱jöir ska irä je kjänanak wa rä ni na?
Yi a̱ni wa̱ ka ishäklei ka̱yue irä ni. Je ne ki̱ka bas kiana si̱wa̱tiäkcha̱wa̱, ke ji wa̱k pa pa käi.
Ka irä maikäi kuna ta, bas te jí ditsä jaté jiska. Jewa wa̱ ka ji wakblene je templo ukä ja̱mi, ka ijewa wa̱ saje wa kekläí yine kte yakei wà.
Je ne ki̱ka ikuna rä Demetrio irä ji me̱i yuäk ije ra wa irä, jewa ssëna yilé ra kju̱atkäk ra, je ne ye sä ktei wabiketsäkläksa̱ tso̱ rä, ka̱ wäkiri wa tso̱ rä; jeska ijewa ñakjatiö.
Ata bas ki̱ ishena ji̱a yinak ra, jera je parurmi rä sa taparke̱ jile paruäk tsa̱na shtä ska.
Ata jir ji o̱na ki̱ däläna si̱ iö sa kjaterwa̱, ta̱i sa̱ kju̱atkaka̱. Ikuna rä jekäi ra, ¿jini sä te ikúkemi na? Ñera sä wätjí̱naka̱ rä ka wata.”
Jekäi ite je sha e̱ná ra, ite je taparte wa patka tulaksa̱ jeska.

20

Ñe iwätji̱na ukä ska ra Pablo te kte kukäk wa kia jaté. Je te ijewa je̱r ku̱ata̱na, jera ije̱k bata sha mineju̱mi däkmi Macedonia ska.
Jera ikjaju̱ je ke̱i saka saka sha̱naka, te ijewa ki̱je̱rku̱a ji̱a. Jekäi idemiju̱ Greciaka.
Jeska ije se̱na tres mes, ata Judío wa ñaje̱rku̱a iktäkwa̱ imaju̱mi kja ko̱no ki̱ däkmi Siria ska ra. Je ki̱ka ite ibiketsaksa̱ minakju̱ni Macedonia wà.
Jera ije ra shkäkña wa rä Pirro yaba Sópater, je rä Berea wa; Aristarco irä Segundo irä, jewa rä Tesalónica wa; Gayo irä Timoteo irä, jewa rä Derbe wa; Tíquico irä Trófimo irä, jewa rä Asia wa.
Jekäi jewa minejulumiba ña̱la wätsa̱kba te sá ki̱ssa Troas ska.
Jekäi pan ñaklä ka levadura ta je ke̱i kjewe̱ je e̱ná ra, Filipo ska sá ju̱naté ko̱no ki̱ka, jekäi cinco día ra sá ñaku̱ani ijewa ra Troas ska. Jeska sá se̱na siete día.
Jera semana díaí säkätä wa sá taparte pan bala butsäk sa̱ je̱r ja̱naklä Jesús dulewa̱ ska ra, jera Pablo te ijewa pakta, ite ibiketsa imaju̱ bulirishtä ki̱ka, ika̱paka jaree deka̱ ka̱ sha̱sha̱ kje.
Jeska tsi̱ni tso̱ wäkale chu̱li̱i̱ ju ja̱r yöle ka̱sha̱ ki̱ mai sá tapar kate ska.
Jera dulaklei ekla kie Eutico ni je kalme je̱k tkelewa̱ ventana kjä ki̱ka, käpärawa̱ yëë. Jera Pablo ka̱pakä dami ji̱a sha̱na je dulaklei kapawa̱ kee, buka̱na ja̱naté ju yöle ñabata ki̱ka mañatkä ska ja̱nani i̱ski̱ka. Jera ijewa te ikaka̱ dulewa̱.
Jera Pablo bitewa̱ju̱ i̱ski̱. Je je̱k ma̱ka̱ je dulaklei ki̱ka te ikuka yitawa̱. Jera ite isha: —Ke bas je̱r iana kseka irä.
Jera Pablo mineka̱ju̱ni. Jekäi ite pan bala butsa ma̱ sa̱ je̱r ja̱naklä Jesús dulewa̱ ska. Jekäi ite je ña e̱ná ra, ika̱paka ji̱a ma̱ rä ka̱ñir suruu. Jekjepa ibiteju̱.
Jekäi je dulaklei minetse̱ni ijewa wa̱ kseka. Jekäi ijewa je̱r pablena ta̱i.
Jeska sá bitejuluba ko̱no ki̱ka ju̱na de Asón ska, jeska ñaku̱akni Pablo ra. Ije wa̱ ibiketsale rä jekäi, issëna bitäk däkju̱ jeska rä klä wa ki̱ka.
Ñerä sá ku̱a ite Asón ska ra, ibitéju̱ña sá ra ko̱no ki̱, dejulu Mitilene ska.
Jeska bulirishtä ra sá ju̱naté dejulu Quío wäsaka. Je bulishtä ra sá dejulu Samos ska. Je bulirishtä ra sá dejulu Mileto ska.
Pablo wa̱ ibiketsale kja rä kjäkju̱ kju̱awa, ka Éfeso wa kuna, ka iwätkenaklä kuna Asia ska. Ka irä jiye kuna ta, ikiana däkmi mane mane Jerusalén ska Pentecostés díaí ke̱i kjewa̱kña, ikuna rä io̱nopa ra.
Mileto ska Pablo te yile patkami Éfeso ska tapanak wa wäkiri wa kiäk jäté.
Ijewa dejulu iwäki̱ ra, ite ijewa ia̱ isha: “Bas wa̱ jishtä yis se̱le bakle del bas sha̱na, säkätä yis de Asia ska raté käi, je ju̱ñer bäi.
Je rä yis te Säkekewa kja̱nei wá̱ del je̱k jalewa̱ wà, yis wäriä kja ta̱i wà, ñakäi Judío wa te ibiketsaksa̱ o̱nak yis ukä ja̱mi je katable wà.
Ñaebä bas wa̱ iju̱ñer ka yis wa̱ ji sherke̱ yinak kianak bas ki̱ wätkenewa̱ a̱ni, bas paktäk bena wäkata ska, ju etkä ju etkä ska je a̱ni ka yine yis wa̱ ka yie je she ni.
Jekäi yie Judío wa irä ka Judío kuna wa irä ia̱, je̱k manewe̱ksa̱ Säkeklä ia̱ ktei paka, saje wa säkekewaí Jesús biketse ktei paka.
Issö, jira yis damiju̱ Jerusalén, ssëlewa̱ mo̱lewa̱ käi. Ka yis wäna ijuene me 'sdämi jeska räle.
Ata jukläyäkä etkä etkä ska Wikblu Sikina te yis ia̱ ishe dami rä yis ki̱ssëte wätenewa̱ irä, weikane irä te.
Jeiräta ka yis wakei je̱k biketsä yis se̱r kseka rä sa̱me̱ishärä säkei ta ta̱i käi, ata yis pakale tu̱nak, ñakäi Säkekewa Jesús wa̱ ji me̱le yis ia̱ yis wa̱ kja̱nei o̱nak je ne e̱lewa̱pa yis ia̱ rä, yis wa̱ Säkeklä je̱r bäi shäke̱ je ktei baa shäklä.
“Ata jir issö, yis wa̱ iju̱ñer, bas sha̱na yis bakle sa paktäk Säkeklä gobierno ktei wà, jewa mane a̱ni wa̱ ka yis su̱nak ji̱a.
Je ki̱ka jir yie ishe bas ia̱, manele weikanawa̱ ra, ka yis wa̱ je mane a̱ni nui kuna.
Ka irä jiye kuna ta, yis wa̱ ji sherke̱ Säkeklä ki̱ sa̱ wa̱ o̱nak je ktei a̱ni ka blenewa̱ kuna.
Bas wakwa se̱no tsa̱na je̱k ki̱, ñakäi oveja kalabe ki̱. Jewa ne ia̱ Wikblu Sikina wa̱ bas kolole ikjänanak wa ye rä, je rä bas wa̱ tapanak Säkeklä ia̱ wa to̱leksa̱ iwa̱ iwakei pi wà, jewa kjänanaklä.
Ka jiye kuna ta, yis wa̱ iju̱ñer yis maju̱ itä ska ra, lobo sälwii wa dämiwa̱ bas sha̱na, jewa wa̱ je oveja wa ka janakwa̱ bitaba.
Ñakäi bas wakwa ebä sha̱ manele ñajämika̱ ji shi̱ana shtä pakäk, je wà iwa̱ kte kukäk wa sikä jäklämipa minak ijewa ja̱mi.
Je ki̱ka bas se̱no je̱r ki̱i̱. Bas je̱r ja̱no yis te bas ia̱ ji sha ekla ekla ka jalewa̱ ta ji̱eleksa̱ wà kje, tres año bala na ka̱piana irä tuina irä jeska.
“Ata jira el wa, yie bas tuleta̱na Säkeklä ia̱, wetsanak iwakei je̱r bäi yile sa̱ ia̱ je ktei wa̱. Je kte rä täkili ta sa̱ je̱rike ki̱wäjiäk, ji tso̱ däkksa̱ sä siki tele wa biköle ia̱ je däkläksa̱ sa̱ ia̱.
Yis ja̱mi yi a̱ni inaklä iräle, oro iräle, sua iräle ka tkene kuna.
Ata bas wakwa wa̱ iju̱ñer yis shka̱bla jí yis wakei jula wà ji sherke̱ yis ki̱ irä yis da shkäk wa ki̱ irä je däkläksa̱ sá ia̱.
Ji bena wá̱ yis te käi, je wà yis te ikjasha bas ia̱ shka̱ble jekäi ne wà sa kiana ka jita wa tsa̱tkäk rä. Je rä sa̱ je̱r ja̱naklä jini Säkekewa Jesús wakei wa̱ iyile ska: ‘Bäi si̱ ra ji me̱ ne rä, ji kuke tsa̱ta rä.’ ”
Ite jekäi isha e̱ná ra, ije̱tkawa̱ köchöwä ki̱ ka̱kiäk ijewa biköle ra.
Jekäi ijewa biköle ji̱a jela e̱e̱na si̱, ijewa te Pablo kuka yita ikuli kichaka te iwä jalassa.
Ijewa je̱r ianacha̱wa̱ e̱e̱na si̱ rä, ite isha ka ijewa wa̱ isu̱nak ji̱a ki̱ka. Ñerä ijewa minemi iña̱le̱i ju̱akta̱na ko̱no ska.

21

Sá ñabatashata̱na e̱ná ijewa ia̱ ra, sá ñajiaka̱ ko̱no ki̱ bitéjulu bulee dejulu Cos ska. Bulirishtä sá dejulu Roda ska. Jeska sá bitejulu dejulu Pátara ska.
Jeska sá te ko̱no saka ku̱a je kjäke̱ju̱ rä Fenicia wà. Je ki̱ka sá ñajiaka̱ bitejuluté.
Jekäi sá dajulu ra Chipre su̱a sá te. Je a̱ta̱nata̱na sá jula shule kja̱ne. Jekäi sá ju̱na Siria wami dejulu ñajolowa̱ksa̱ Tiro ska, jeska ko̱no na däli shkä jolowe̱ke̱ksa̱ta̱na ki̱ka.
Jeska sá te kte kukäk wa ku̱a. Jekäi sá se̱na siete día ijewa ra. Jera Säkeklä wikblu oloi ja̱mi ijewa te isheke̱ Pablo ia̱: “Ke ma minak Jerusalén ska.”
Siete día kjaju̱ ra, sá bitejuluté. Jera ijewa biköle biterña sá ra, ise̱naklä waje iyabalaje je jukläyäkä ektaka kje. Jeska sá ñajaklawa̱ köchöwä ki̱ ka̱kiäk däyë kse̱i ki̱.
Jeska sá ñabatashata̱na ñaia̱, kjepa sá ñajiaka̱ ko̱no na. Jera ijewa minejulumini iwakwa jukani.
Jekäi Tiro ska sá ju̱naté dejulu Tolemaida. Jeskabä sa shkata̱na kono ki̱. Jeska sá mine ji̱a sa el wa chakäk, jekäi sá se̱na ijewa ra ka̱ etka.
Bulirishtä ra sá bitejulu de Cesarea ska, dejulu Felipe kte baa bata shäk ju ska. Je rä ale kolole siete wa sha̱ ekla. Je kjäka sá se̱na.
Ije rä yabala busi wa ta cuatro, ka se̱le kuna. Jewa rä ji shäk jile bata shäk wa ye.
Jeska sá se̱na shka̱ja̱, bala na ekla jile bata shäk kie Agabo ni biteju̱té Judea ska.
Je deju̱té sá wäki̱, te Pablo kipa mu̱aklä yaksa̱, je wà ije̱k mu̱awa̱ ikläka ijulaka, te isha: —Jikäi Wikblu Sikina te ishe: “Jí kipa mu̱aklä wakei mu̱emiwa̱ jikäi Judío wa te Jerusalén ska. Jekäi ite iju̱emiksa̱ ka Judío kuna wa jula na.”
Mika̱ sá te je ssa ra, sá irä se̱nak je ke̱i ska wa irä te isha iia̱: —Dunasi̱ ke ma minak Jerusalénka.
Jera Pablo te sá kúka: —¿Ji te bas jiewe̱ke̱ rä je wà bas te yis je̱r iawe̱ke̱wa̱ na? Yis kaldu kja rä ka mo̱nakwa̱ ebä kuna, ata duäkwa̱ Jerusalén ska Säkekewa Jesús kie bata ki̱ka.
Jekäi ka sá ia̱ iwätker ji̱a ra, sá te ijawa̱ te isha: —Io̱nopa jishtä Säkekewa ki̱ isherke̱ käi.
Je ukä ska sá kukana bitejulu däkka̱ Jerusalénka.
Ñakäi kte kukäk Cesarea ska wa sha̱ biteña sá ra. Jewa wa̱ ekla Chipre wa kie Mnasón ni shkäña. Je rä kte kukäk mikle wa, jera je ne ju ska sá käpä mar dä.
Sá deka̱julu Jerusalénka ra, sä el wa te sá kiawa̱ je̱r ssële a̱naa.
Jekäi bulirishtä ra Pablo kjawa̱ju̱ña sá ra Jacobo su̱ak. Jeska ñatapawa̱k wa wäkiri wa biköle tapanawa̱.
Jewa ñachaka e̱ná ra, jile saka saka o̱le Säkeklä wa̱ ka Judío kuna wa sha̱na ije te ikja̱nei wá̱ oloi ja̱mi je paka ite ijewa ia̱.
Je ssa ijewa te ra, ijewa te Säkeklä kjeisha, te isha iia̱: —El dikä, ba wa̱ iju̱ñer, Judío wa däka̱ miles miles kje, jewa rä delewa̱ Jesús biketsäk. Jewa kalabe rä ka̱wei me̱leta̱na wetsäk.
Ata ijewa ia̱ ba ktei pakale rä ba te Judío wa tso̱ ka Judío kuna wa sha̱na biköle pakeke̱ ñabutsäk tulämi Moisés wa̱ ka̱wei me̱leta̱na yika, te isheke̱ ijewa ia̱, ka ijewa kiar ji̱a iyabala ia̱ tene shkiri wa̱k, ka ikiar sä wädular wawa̱k ji̱a ni.
¿Jera ji we̱mi sa te na? Iyina si̱ ra ijewa te ba palei ssëmi ba deka̱ju̱ ni.
Je ne ki̱ka ba ku̱ iwo̱ jí sá te isheke̱ ma ia̱ käi. Jiska sá sha̱na ditsä tso̱ cuatro kablele Säkeklä ia̱ ji wa̱k.
Jewa kiömiña ba ra, jekäi ma je̱k siki tewo̱ña ijewa ra. Jekäi ijewa tsa̱ku̱ kä sikä ju̱ake̱mi kalabe tsa̱tju̱o ba ku̱. Jera biköle te isu̱emi ba palei yile rä ka iyina kuna, ata ba te ka̱wei me̱leta̱na dälätseke̱ña.
Ata Jesús biketsäk ka Judío kuna wa, jewa ia̱ sa̱ wa̱ äyë yöle rä jini sa̱ wa̱ ibiketsaleksa̱ käi. Je rä ijewa ñabutsä tuläklämi ji rä me̱leka̱ jile kekläí me̱i wäja̱mi irä, jile pi irä, jile kuli sikleka̱ irä, ka̱wakblewe̱ irä je yika.
Jera Pablo te ñe cuatro wa kiami ira. Ñerä bulirishtä ije̱k siki tewa̱ña ijewa ra e̱ná ra, imineju̱ Temploka ibata shäk bikökje iñasikitewa̱ke̱ díaí e̱rke̱wa̱ rä, jera idäklä ji rä me̱nak ijewa ñasikitewa̱ ki̱ je ma̱k ekla ekla Säkeklä ia̱.
Jekäi iñasikitewa̱klä siete día e̱r dawa̱ kja ra, Judío wa dar Asia ska wa te isu̱a Templo na. Jera ijewa te ditsä biköle wätji̱wa̱ka̱. Jekäi ijewa te ikukawa̱,
kjoyina täkii: “¡Israel wa, sá tsa̱tkö! Jí ne te bena pakte rami ka̱ biköle ska ji wa̱k saje wa irä, ka̱wei me̱leta̱na irä, jí ke̱i irä ukä ja̱mi rä. Ka je ebä kuna, ata ite jí Templo ja̱rka Griego wa kiawa̱ je wà ite jí ke̱i sikina yakeitewa̱wa̱.”
Iwa rä je yikaba ijewa te Trófimo Éfeso wa su̱a idami ira je jukläyäkä sha̱na, je biketsa ijewa te rä Pablo te je kiawa̱ Templo na ni.
Jekäi je jukläyäkä wa kalabe wätji̱naka̱, ditsä julunaka̱ ñasha̱na ji wa̱k täkili wà, te Pablo kukawa̱ sika tsa̱mi Templo ektaka. Jera ijewa te ju kjä kjätiawa̱ plaa.
Ijewa te ikterawa̱ kja ra, guardia wa eyaka wa tsa̱ku̱i ia̱ ibata yina, Jerusalén wa biköle wätji̱naka̱ ni.
Jera plaa ite guardia wa irä guardia wa cien wäsikäk wa irä kia jaté, tunami ijewa wäki̱. Mika̱ ijewa te guardia wa irä itsa̱ku̱i irä jewa su̱a ra, ijewa te Pablo jawa̱ ka buka̱ne ji̱a.
Jekäi guardia wa tsa̱ku̱i deju̱ te ikukawa̱. Jekäi ite isha mo̱nakwa̱ cadena botäbä wà. Jera ite ijewa wächakewa̱ yi ije rä í̱, ji wá̱ ite rä í̱ ki̱ka.
Ata je chu̱li̱i̱ wa kjoyina ñasha̱naka kju̱awa kju̱awa. Jekäi jibä iwà si̱ rä je ia̱ ka ije je̱r ko̱ne, ijewa kjoyinaka̱ ta̱i kju̱ei. Je ki̱ka ite isha tse̱nakmi guardia wa jui ska.
Ijewa demijulu kläkata ska ra, guardia wa te itsa̱mi kaleka̱ je chu̱li̱i̱ wa kju̱atka tulaka̱ e̱e̱na si̱ kju̱ei.
Je rä ditsä chu̱li̱i̱ wa dami itäki̱ka kjoyir dami: “Iktöwa̱” ni kju̱ei.
Ijewa wa̱ imawa̱tse̱ kja guardia wa jui na ra, Pablo te isha guardia wa tsa̱ku̱i ia̱: —¿Ba te ka̱ me̱mi 'stäklä ba ra na? Jera ije te isha: —¿Ba wa̱ Griego wa ktä ju̱ñer na?
Jera ¿ka ba rä Egipto wa ekla kju̱atkäk sa̱ tsa̱ku̱i ra ale bajaa sä ktäk wa jäkmi cuatro mil ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska je kuna na?
Jera Pablo te isha: —Ñera yis dä Judío wa, dar Tarso ska, je rä Cilicia ska ra jukläyäkä bäi si̱ shtä. Dunasi̱ ka̱ mo̱ 'sia̱, 'sktäklä ijewa ra.
Jekäi ite ka̱ ma̱ iia̱ ra, Pablo je̱k duaka̱ kläkata ki̱ka, jula tkacha̱. Ñerä biköle si̱wa̱tiacha̱wa̱ bii, jera iktami ijewa ra Hebreo tä wa, je te isha:

22

“El wa, 'ská wa, jir yis je̱k wetsäke̱ bas ia̱ ssö.”
Ijewa te issá Pablo ktaka̱ ijewa ra Hebreo wa ktä wà ra, ijewa si̱wa̱tiacha̱wa̱ itjä si̱. Jera ite isha:
“Yis dä Judío wa ko̱le Tarso Cilicia ska, ata yis kibina rä jí jukläyäkä ska, dulale Gamaliel wa̱, sa kalí wa ia̱ ka̱wei me̱leta̱na je dälätsäk tsa̱na si̱. Ñakäi yis dä Säkeklä ki̱ ji sherke̱ wetsäk, jishtä jira bas biköle rä käi.
Jera yis te jí Jesús ña̱le̱i ja̱mi wa yula iktäkcha̱wa̱ kje, yie ijewa kuka wätenakcha̱wa̱ jäiyi wa irä alaklä wa irä.
Jekäi chui wa tsa̱ku̱i si̱ irä sä wäkiri wa biköle irä jewa rä je su̱ak wa. Ñakäi jewa ne te yis ia̱ äyë ma̱ te̱nakmi sa el wa ia̱. Jekäi yis mineju̱ Damasco ska yis wa̱ jeska tso̱ wa kukä jäkläté buka̱nak jí Jerusalénka.
“Ata jikäi yis ia̱ io̱na rä. Ka̱ moki̱ käi yis tkenawa̱ kja Damasco ska alemana ra, jera plaa ka̱jöir ska ka̱ wäñinaté olowa̱ si̱ yis pája̱mi shkiritkeksa̱.
Jera yis ja̱nawa̱ i̱ski̱, te kte ssa, te ishe yis ia̱: “Saulo, Saulo, ¿jiye ba te yis yuleke̱ weikanak rä na?”
Jera yie ikúka: “Säkekewa, ¿yi ba rä na?” Jera ite yis ia̱ ishe: “Yis dä Jesús Nazaret wa, je ne yuleke̱ ba te weikanak rä.”
Yis da shkä wa te je ka̱ oloi su̱a, ata ka ijewa je̱r ko̱ne je ikta yis da je ia̱.
Jera yis te ichaka: ‘Säkekewa, ¿jibä we̱ yie na?’ Jera Säkekewa te yis kúke: ‘Ma je̱köka̱ cho̱ Damasco ska. Jeska ji rä biketsale o̱nak ma wa̱ je yirmi ba ia̱.”
Ñerä je ka̱ oloi rä oloo si̱ te yis wäbala salawa̱wa̱. Je ki̱ka yis da shkä wa te yis wajiami 'sjulaka demiju̱ Damasco ska.
“Jera ekla kie Ananías ni je rä se̱nak tsa̱na ka̱wei wa̱ iyile ja̱mi. Je rä yinak bäi Judío wa se̱nak jeska wa biköle wa̱.
Je dewa̱ je̱k duawa̱ yis wäja̱mi, te ishe yis ia̱: “El dikä Saulo, bä wä wajueno.” Jera ñawäsaka yie ije su̱a.
Jera ije te yis ia̱ ishe: ‘Sa ká wa Kekläí wa̱ ba rä kolole ña̱la wätsa̱kba ije ki̱ ji sherke̱ o̱nak je wà je̱r ko̱nak, ba wa̱ ale wämo su̱aklä, ji sheke̱ ite ssäklä.
Ka irä maikäi kuna ta, ba te ije ktei pakemi ditsä biköle ia̱, ji su̱a ba te käi, ji ssa ba te käi.
Jera, ¿ji ki̱ssëke̱ ji̱a ba te rä na? Ma je̱k wäukewo̱, ia̱netsö ikie wà ba yakei pasuka̱naklä.”
“Jekjepa yis deni Jerusalén ska, je ka̱kiä katke Templo na ra, yis je̱r na ka̱ shena itjä.
Jera yis te Säkekewa su̱a, je te ishe yis ia̱: ‘Ma cho̱ksa̱ jí Jerusalén ska mane mane, ba te yis ktei she kate je ka kinakwa̱ ijewa wa̱ ki̱ka.’
Jera yie ikúka: ‘Säkekewa, ijewa wa̱ iju̱ñer bäi ñapaktäklä jui saka saka ska yis te ba biketsäk wa kukeche̱ke̱wa̱ jienak, ñakäi ikpeke̱,
ñakäi bä ktei shäk Esteban pi tkerte ra, jeska yis kalduña ssëwa̱ je te bäi, ñakäi yis te iktäkwa̱ wa paiklä bla iia̱.’
Ata ije te yis ia̱ isha: ‘Ma cho̱. Ka irä jiye kuna ta, yie ba patke mar ka̱mii ka Judío kuna wa sha̱na.”
Jekäi ijewa te iktä ssa deka̱ ite jekäi ishaka̱ ska ra, ijewa kjoyina täkii te isha: —Je ditsä weiköwa̱, je shtä ka kiar ji̱a se̱nak ka̱jiska.
Jekäi ikjoyinaka̱, ipaiklä tulami, ijewa te ishäkä pjoi tula ka̱sha̱ ki̱ka.
Je ki̱ka guardia wa tsa̱ku̱i te Pablo sha tse̱nakmi je guardia wa jui ja̱rka. Jera ite ka̱wei ma Pablo buka̱naklä ksá bata wà, jiye ditsä kjoyirte ji shäk ije ukä ja̱mi je shäkläka̱ iwa̱.
Ijewa te ijula ji̱atkete mo̱nakwa̱ ra, Pablo te guardia wa cien wäsikäk kaldu ia̱ isha: —¿Ka̱ tso̱ bas ia̱ Roma wa kpäklä ka iktei wabiketsarksa̱ba yika na?
Je guardia wa cien wäsikäk te je ssa ra, imine ishäk guardia wa tsa̱ku̱i ia̱: —¿Ji we̱ mar ba te rä na? Ñera ije rä Roma wa.
Jera guardia wa tsa̱ku̱i deju̱ iwäja̱mi te isha iia̱: —Ishö 'sia̱ ¿ba rä Roma wa na? Jera ije te ikúka: —Taa.
Jera guardia wa tsa̱ku̱i te isha: —Yis je̱k tsa̱tju̱a ta̱i, yis äyëí yönakläwa̱ Roma wa ye. Jera Pablo te isha: —Ta yis dä ijewa, yis ko̱na ijewa ja̱mi ki̱ka.
Jebä ra tso̱ kja ikpäk wa ñatsa̱tulami iyika. Ñakäi guardia wa tsa̱ku̱i je̱r ku̱a ite ra Pablo rä Roma wa, je ne mu̱awa̱ ite rä, je te isuawa̱wa̱.
Jekäi bulirishtä ra je guardia wa tsa̱ku̱i ssëna iju̱ñete ji si̱ kju̱ei Judío wa te ikjatiawa̱ rä käi. Je ki̱ka ite iwäyaksa̱, te chui tsa̱ku̱i wa irä Sanedrín wa biköle irä paka ñatapawa̱kwa̱. Jera ite Pablo tsa̱ksa̱, tsa̱mi ijewa wäki̱.

23

Jera Pablo te Sanedrín wa su̱a jaree te isha: —El wa, yis se̱naté Säkeklä wäna ji biköle ska je̱r ssële ka nuita däka̱ jira kje.
Jera chui wa tsa̱ku̱i Ananías te kajali Pablo säkätä ja̱mi wa paka ikpäk ikjäbata ki̱.
Jera Pablo te isha iia̱: —Säkeklä te ba juer ta wämo käi kpemi. Ba je̱tkawa̱ yis ktei wabiketsäkksa̱ ka̱wei ja̱mi, ata ba te ditsä paka yis kpäk ra, ¿je wà ka ba te je ka̱wei shiriwa̱wa̱ na?
Jera kajali jeska wa te isha iia̱: —¿Ba te chui wa tsa̱ku̱i kolole Säkeklä wa̱ she yakei na?
Jera Pablo te isha: —El wa, ka yis wa̱ iju̱ñer ije rä chui wa tsa̱ku̱i ni. Ata iyöle katke rä: ‘Ke ba ku̱ sa̱ tsa̱ku̱i sha kte yakei wà.’
Jera Pablo je̱r na ide Sanedrín wa moska rä saduceo wa, moska rä fariseo wa. Je ki̱ka ia̱na täkii Sanedrín wa ska: —El wa, yis dä fariseo wa, yis dä fariseo wa yäbei, yis ktei wabiketsarte rä sä dulecha̱wa̱ wa shki̱rmika̱ni je ki̱ssë kju̱ei.
Mika̱ ite jekäi isha ra, je te fariseo wa irä, saduceo wa irä kju̱atkewa̱ tulaka̱ ñara. Jera je tapalewa̱ wa ñabalabutsa.
Iwa rä Saduceo wa te ishe rä shki̱neka̱ni käi, ángel wa käi, jile wikblu käi, je ka kuna. Ata fariseo wa ia̱ ra je biköle tso̱.
Ñerä ijewa kjoyinaka̱ ta̱i. Jera fariseo wa sha̱ ka̱wei wà ñayöle wa ñajaka̱ ñau̱ña saduceo wa ra, te isha: —Ka sá wa̱ ji a̱ni ko̱ne jí kaldu shäklä nui ta irä ni; bäräle wikblu manele iräle, ángel manele iräle kta ira rä.
Jekäi ijewa ñaktewa̱ka̱ ki̱ta, je yika guardia wa tsa̱ku̱i su̱anawa̱ iö ijewa te Pablo butse tkewa̱. Je ki̱ka ite guardia wa paka bitäk itapar tso̱ ska Pablo bäkäkksa̱, tse̱nakmi guardia wa jui ska.
Je tuinei wà Säkekewa deju̱ iwäki̱ te sha iia̱: “Bä ssëno täkii. Jishtä ba te yis ktei sha Jerusalén ska, je su̱ta ba kiana yis ktei shäk Roma ska.”
Ñerä ka̱ñinawa̱ ra Judío wa ñaje̱rku̱a, kabla etkabä ñashaksa̱ weikanakwa̱ Säkeklä wa̱, iji ñawa̱ iji yawa̱ ka iwa̱ Pablo kota̱nawa̱ba yika ra.
Je ñaje̱rko̱le iktäkwa̱ wa däka̱ rä cuarenta tsa̱ta.
Jewa minejulumi chui tsa̱ku̱i wa irä, sä wäkiri wa irä wäki̱ka te isha ijewa ia̱: —Sá rä kablele etkabä ka ji ñak kuna, ka sá wa̱ Pablo kota̱nawa̱ba yika. Ata ka je o̱ne ra sá weikanowa̱pa.
Je ki̱ka bas irä Sanedrín wa irä jewa ku̱ ka̱ kiö guardia wa tsa̱ku̱i ia̱, iwa̱ Pablo tsa̱kläté bulia bas wäki̱, sa̱me̱ishärä bas ki̱ ishena ktei chakanak bulee si̱ käi. Ata sá te iki̱ssëmi kukale e̱ná iktäkwa̱ ka ije däju̱ba yika.
Ata Pablo kuta yaba te ijewa te iki̱ssë mar ktei ssa ra, imineju̱ kjawa̱ju̱ guardia wa jui ska je bata shäk Pablo ia̱.
Jera Pablo te guardia wa cien wäsikäk ekla kiaté, je ia̱ ite isha: —Jí dulaklei tso̱mi bas tsa̱ku̱i wäki̱, je wa̱ jile tso̱ yinak ije ia̱ ki̱ka.
Jera ite itsa̱mi guardia wa tsa̱ku̱i wäki̱, te isha iia̱: —Pablo, ale wätelewa̱ te yis kiami, jekäi ite yis paka jí dulaklei tsa̱kté bä wäki̱, ije wa̱ jile tso̱ yinak ba ia̱ ki̱ka.
Jera guardia wa tsa̱ku̱i te ikukawa̱ ijulaka te itsa̱mi kju̱awaka, te ichaka iia̱: —¿Ji tso̱ ba wa̱ yinak yis ia̱ rä na?
Jera ije te ikúka: —Judío wa ñaje̱rku̱a ka̱kiäk ba ia̱, ba wa̱ Pablo tsa̱klämi bulia Sanedrín wa wäki̱, sa̱me̱ishärä ije ktei chakäklä bulee si̱ käi.
Ata ke iktä kuka. Ka jiye kuna ta, ijewa sha̱ jäiyi wa cuarenta tsa̱ta te iki̱ssë kate kota̱nakwa̱. Ijewa kabla etkabä ñashaksa̱ weikanakwa̱ Säkeklä wa̱, iji ñawa̱ iji yawa̱ ka iwa̱ Pablo kota̱nawa̱ba yika ra. Jekäi ijewa rä kukale kja iwa̱k, ata ijewa te rä ba kabläke̱ ipatkäkmi ebä ne ki̱ssëke̱.
Jera je guardia wa tsa̱ku̱i te je dulaklei patkamine, je ia̱ ite isha: —Ka ba te ishe kuna yi a̱ni ia̱ ba te je bata sha yis ia̱ ni.
Ñerä je guardia tsa̱ku̱i te guardia wa cien wäsikäk kiaté bol te isha ijewa ia̱: —Tuina las nueve ra guardia wa kukanewo̱, dosciento shkäk klä wà, setenta shkäk caballo ki̱, dosciento ukabata ta, minakmi Cesareaka,
ñakäi caballo ki̱jiöcha̱wa̱ Pablo ia̱ itsa̱klämi ka medele ta ka̱ wäkiri Félix wäki̱.
Ñakäi je guardia wa tsa̱ku̱i te äyë yuami, te ishe rä jikäi:
“Yis Claudio Lisias, je te iyuami ba ka̱ wäkiri bäiwa̱ si̱ Félix ia̱: Ba se̱nopa bäi.
Jí ekla kukawa̱ Judío wa te, yëë kterawa̱ ijewa te. Ata yie iju̱ña ije rä Roma wa ni ra, yis mine guardia wa ra, te iwetsaksa̱.
Jekäi yis ki̱ ishena ju̱ñenakwa̱ ji kju̱ei ijewa te ikjatieke̱ rä ki̱ka yis wa̱ iminetse̱ ijewa wa̱ kolole sä ktei wabiketsäkksa̱ wa ska.
Jekäi yis te issa ra ijewa te ikjatieke̱ rä iwakwa ka̱wei bata ki̱ka. Ata ka iwa̱ ji a̱ni nui kuna, iktäkläwa̱ iräle iwätiäkläwa̱ iräle.
Ata yis ia̱ ibata yina ijewa rä ñaje̱rko̱le e̱ná iktäkwa̱ ra, ñawäsaka yie ije patkami bä wäki̱ka. Ñaebä yie ije kjatiäk wa paka minak bä wäki̱ jeka ikjatiäk.”
Ñerä guardia wa te iwá̱ jishtä ipakana iwa̱k käi. Jewa wa̱ Pablo minetse̱ tuina demi Antípatris ska.
Bulirishtä ra ijewa te caballo ki̱ shkä wa ebä patkami ira, ata iwakwa bitejuluni guardia wa juika.
Ñerä jewa demi Cesarea ska ra, ite äyë cha̱mi ka̱ wäkiri ia̱, ñakäi iwa̱ Pablo demitse̱ iwäja̱mi.
Jera ka̱ wäkiri te je äyë washa, jera ite ichaka mai ke̱i ta ska idar dä. Ite iju̱ña Pablo rä Cilicia wa ni ra,
ite isha iia̱: —Ji kju̱ei ba kjaterke̱ rä je ssëmi yie, mika̱ ba kjatiäkwa dejulu kjepa. Jekäi ite ijewa paka ikjänanak Herodes pretorio ska.

24

Cinco día ukä ska ra, chui wa tsa̱ku̱i Ananías deju̱té sä wäkiri wa sha̱ manele irä, ekla sä ktäklei kie Tértulo irä jewa ra. Jewa tapanawa̱ ka̱ wäkiri ia̱ Pablo kjatiäk.
Ñerä Pablo kinaté ra, Tértulo te ikjatiami te isha: —Ba ktä wà sa̱ se̱rke̱ bitaba, ba te ji biketse tsa̱na, je wà ba te ji bäiwa̱ ta̱i jí sa̱ ke̱i ska,
ba Félix bäiwa̱ si̱, del ka̱ biköle ska, sá te isu̱a ra iyina irä, je ki̱ka sá te ba kjeishe je̱r baa wà.
Ata ka yis wa̱ ba weikäklä issäk jaree ki̱ka yis te ba ia̱ ka̱kieke̱ ba rä je̱r bäi ki̱ka ba wa̱ sá ktä ssäklä berbena.
Iwa rä sá te iku̱aksa̱ ra jí ekla ne rä sä weikäk e̱e̱na si̱ rä, sä wätji̱wa̱k Judío wa biköle sha̱na ka̱ biköle ska rä. Ije ne rä ale Nazaret wa ka̱ju̱ñe ja̱mi wa wäkiri ekla rä.
Ije te Templo yakei tewa̱klewa̱, ata sá te ikukawa̱, jekäi sá ssëna ije ktei wabiketsäkksa̱ sá ka̱wei ja̱mi.
Ata guardia wa tsa̱ku̱i Lisias deju̱, je te täkili wà ije bakaksa̱ sá jula na.
Jekäi je te ikjatiäk wa patkaté ba wäki̱, jekäi ba te iwächakewa̱ ra, ba te isu̱emi ji ni sá te ikjatieke̱ je biköle wà rä käi.
Jera Judío wa te ishaña je biköle rä iyina si̱.
Jera ka̱ wäkiri te Pablo ia̱ ikjasha jula wà iktäklä. Jera ite isha: —Yis wa̱ iju̱ñer ka̱mikleté ba rä jí ke̱i ska wa ktei wabiketsäk, je ki̱ka ka yis suane je̱k wetsäk ba ia̱.
Ba te ichakakle ra ba te iju̱ñemi, jira doce día ebä yis deka̱ Jerusalénka Säkeklä kja̱nei wa̱k rä.
Ata ka ijewa wa̱ yis ko̱ne Templo ska iräle, ñapaktäklä jui ska iräle, jukläyäkä sha̱na iräle, yis ñau̱ña kate yilé ra käi, yis te sä wätji̱we̱ kate käi kuna.
Je ki̱ka ijewa te jí yis kjatieke̱ ba ia̱ je ka yinak ijewa ia̱ iyina ye.
Ata yis te ba ia̱ jí ne sheke̱ rä: yis dä yis kalí wa Kekläí kja̱nei wa̱k, jishtä Jesús ña̱le̱i kinak ijewa wa̱ ka̱ju̱ñe saka ni je kiana kja̱nei o̱nak rä je ja̱mi. Ñakäi ka̱wei irä jile bata shäk wa wa̱ iyöle irä je bena biketsäk yis dä.
Ata ji etka Säkeklä wa̱ me̱nak ki̱ssënak yis wa̱, je ebä ne ki̱ssëke̱ ñaebä ijewa te rä; je rä sä rä shki̱nakka̱ni, sä wämo wa käi, ka sä wämo kuna wa käi.
Je kju̱ei yis chichar dami del ji wa̱k tsa̱na, ka yis ssënaklä nui ta käi, Säkeklä wäna iräle, ditsä wäna iräle.
“Ñerä año kja ta̱i ukä ska yis deni inaklä ju̱ak yis ditsei wä sha̱ ka jita wa ia̱, ñakäi jile ma̱k Säkeklä ia̱.
Yie je we̱ kate ra, Judío wa datse̱ Asia ska wa te yis ku̱a Templo ska je̱k siki tele e̱ná. Ka yi kuna yis da chu̱li̱i̱, ñakäi ka yis wa̱ yi wätjineka̱.
Jekäi ikuna jile wata ki̱ ijewa te yis kjatieke̱ ra, bäi si̱ iwakwane shena däkjulu jiska bä wäki̱ yis kjatiäk rä,
ata kai ra, jí wakwa ku̱ ishöka̱, ji ku̱a ite yis wa̱ o̱le yakei käi, yis wächakena yis kaldu Sanedrín wa wäna ra rä.
Ata bäräle jeska ijewa sha̱na yie isha täkii: “Jir yis ktei wabiketsarte rä, sä dulecha̱wa̱ wa rä shki̱nakka̱ni ktei kju̱ei.’ Je ki̱le yis dä nui ta rä.”
Jera Félix dä je̱r ko̱le tsa̱na Jesús ña̱le̱i ktei wa̱. Je ki̱ka ite iwätkewa̱wa̱, te isha: —Mika̱ guardia wa tsa̱ku̱i Lisias deju̱ ne kjepa yie bas te isheke̱ biketsemiksa̱ tsa̱na rä.
Jekäi ite guardia wa cien wäsikäk paka Pablo kjänanak, ata ka̱ ma̱k iia̱ ju na ikäruäklä kjermita, ñakäi isaka wa däke̱wa̱ ji ma̱k iia̱ ka wätkewa̱k kuna.
Je itäki̱ je̱na je̱napa Félix deju̱ ise̱naklä Drusila ra, je rä Judío wa. Jekäi Félix te Pablo sha tse̱nakté. Ñerä Pablo te Cristo Jesús biketse paka, je ssa ije te.
Jekäi Pablo te ji wämo käi, je̱k wätkewe̱ ji yika käi, sä ktei wabiketsanakläksa̱ ke̱i däke̱wa̱ käi, je ktei paka ra, Félix suanawa̱ te isha iia̱: —Bäi rä, ma cho̱ni. Ata bikökje yis wä katke ra yie bä kieni.
Ka je rä isu̱anawa̱ ebä kuna, ata ñakäi je rä ite iki̱ssëte tsu Pablo te inaklä me̱ iia̱, iwa̱ iyäkläksa̱ni. Je ki̱ka ite ikieke̱ ka̱raa iktäklä ñara.
Jera dos año deka̱ ra Porcio Festo dewa̱ Félix säkei ye. Jera Félix wa̱ Judío wa ssëwa̱klä bäi ki̱ka ite Pablo ju̱ata̱na wätelewa̱.

25

Jekäi Festo dewa̱ je ke̱i wäkiri ye ukä ska tres día ra Cesarea ska ibiteju̱té deka̱ Jerusalén.
Jera chui tsa̱ku̱i wa irä sä wäkiri bäi si̱wa̱ wa irä dejulu iwäki̱ Pablo kjatiäk. Jewa te ka̱kia Festo ia̱,
ije̱r bäi shäkläpa Pablo patkäkté Jerusalénka. Ata ijewa rä ñaje̱rko̱le kja iki̱ssäk ña̱la wà ko̱ta̱nakwa̱.
Ata Festo te isha: —Ñera Pablo tso̱ rä wätelewa̱ Cesareaka. Ata yis mike̱ni jeka rä plaa yena.
Jekäi ite isha: —Bas sha̱ mane kjöpa ra ima yis da jeka, ikuna ije wa̱ ji yakei rä wakblele ra, ikjatiäk.
Festo se̱na ijewa sha̱na ocho día käi, diez día käi, jera imineju̱ni Cesareaka. Bulirishtä ra ije̱tkawa̱ sä ktei wabiketsäkläksa̱ ska, jera ite Pablo sha tse̱nakté.
Idetse̱ ra, Judío wa minele Jerusalén ska wa te ipajiaksa̱ shkiritke, jewa te ikjatia saka saka nui ta e̱e̱na käi. Ata ka ijewa ia̱ iyir kte si̱ käi.
Jera Pablo je̱k wetsa te isha: —Ka yis wa̱ ji a̱ni o̱ne nui ta käi, Judío wa ka̱wei ukä ja̱mi iräle, Templo ukä ja̱mi iräle, César ukä ja̱mi iräle.
Ata Festo kiana Judío wa je̱r ssëwa̱k bäi ki̱ka ite ichaka Pablo ia̱: —¿Ba ssëna minak Jerusalénka, jeska ktei wabiketsanakksa̱ yis wäna jí ktei ki̱ka na?
Jera Pablo te ikúka: —Yis kaldu e̱ná sä ktei wabiketsäklä tkelewa̱ César wa̱ ska. Je ne ska yis kiana wabiketsanakksa̱ rä. Ka yis wa̱ ji a̱ni yakei o̱ne Judío wa ukä ja̱mi, jishtä ba wa̱ iju̱ñer bäi käi.
Ata ikuna yie ji wá̱ yakei nui ta ki̱ka yis shena kota̱nakwa̱ ra, ka yis wa̱ iyinak ke 'sktawa̱. Ata je yis kjatieke̱ ijewa te je ktei rä ka iyina si̱ kuna ra, yi a̱ni ia̱ ka ka̱ kuna yis ju̱akläksa̱ ijewa ia̱. Je ki̱ka yis ia̱ ka̱ mo̱ ktei wabiketsanakksa̱ César wakei wa̱.
Ñerä Festo te ipaka itsa̱tkäk wa ra, jekäi ite isha: —Ba te ka̱kia ktei wabiketsanakksa̱ César wakei wa̱, jera je wäki̱ ba ma rä.
Je ukä ki̱ka plaa yena ka̱ tsa̱ku̱i Agripa irä Berenice irä demijulu Cesareaka Festo su̱ak.
Jeska jewa se̱na ta̱i. Jera Festo te Pablo ktei paka ka̱ tsa̱ku̱i Agripa ia̱ te isha: —Jiska Félix te ditsä ekla ju̱ata̱na wätelewa̱.
Yis dasta̱na Jerusalénka ra, chui tsa̱ku̱i wa irä, Judío wäkiri wa irä dejulu yis wäki̱, te ka̱kia ije wabiketsäkläksa̱ weikanak.
Jera yie ijewa kúka, Roma wa ka wädular yi a̱ni ju̱akksa̱ kota̱nakwa̱ kjermita, ata säkätäba ka̱ tso̱ je kjatele wa ia̱ ije̱k tsa̱tkäklä ikjatiäk wa wäna je ikjaterke̱ yika.
Je ne ki̱ka ijewa dejulu etka ye jiska ra, ka yis wa̱ iwätkene, ata bulirishtä ebä yis je̱tkawa̱ sä ktei wabiketsäkläksa̱ ska. Jera yie ije sha tse̱nakté.
Ata ikjatiäk wa ñajaklaka̱ ikjatiäk ra, ka ijewa wa̱ iyine jishtä yie ibiketsa käi kuna.
Ata ijewa kju̱atkäke̱ ira rä iwakwa ka̱ju̱ñe ebä ki̱ka, ekla dulewa̱ kie Jesús sheke̱ Pablo te ikatkeni kseka ki̱ka.
Jekäi ka yis wa̱ iju̱ñer me yie je we̱ke̱ räle. Je ne ki̱ka yie ichaka Pablo ia̱: ‘¿Ma je̱r ssëna minak Jerusalénka ktei wabiketsanakksa̱ je ktei ki̱ka na?’
Ata Pablo te ka̱kia ia̱ta̱naklä wätelewa̱ Augusto wa̱ wabiketsanakksa̱ ji̱a. Jekäi yie ka̱wei ma ise̱naklä wätelewa̱, bikökje yie ipatkeke̱ César wäki̱ kje.
Jera Agripa te isha Festo ia̱: —Yis je̱r ssëna Pablo ktä ssëte. Jera ite ikúka: —Bulia ba te iktä ssëmi.
Jera bulishtä ra Agripa irä Berenice irä jewa dewa̱julu ñassële yëë, kjawa̱julu ji ktei pakäklä ska guardia wa tsa̱ku̱i wa irä, jäiyi wa bakleka̱ wa irä, jewa ra. Jera Festo te Pablo sha tse̱nakté, je ki̱ idetse̱.
Jera Festo te isha: —Sa̱tsa̱ku̱i Agripa, ñakäi biköle bas tso̱ jiska sá ra wa; jí ekla su̱o, je kjatia yis ia̱ Judío wa kalabe te, Jerusalén ska irä, jiska irä. Ijewa kjoyinaka̱ ta̱i, ka ije kiar ji̱a se̱nak kseka ni.
Ata yis te isu̱a ra, ka ije wa̱ ji a̱ni o̱ne nui ta käi iktäkläwa̱, ata ije ka̱kia ktei wabiketsanakksa̱ Augusto wakei wa̱. Je ne ki̱ yie ibiketsa patkenakmi je wäki̱.
Ata ka yis wa̱ ji kuna yönak ishäklä tsa̱na si̱ käi yis tsa̱ku̱i ia̱. Je ki̱ka yis wa̱ idetse̱ bas wäki̱, bäi si̱ ra ba sa̱ tsa̱ku̱i Agripa wäki̱, je rä iwabiketsanaksa̱ ra, je ja̱mi yis wa̱ iyuäklä.
Ka irä jiye kuna ta, yis ia̱ ra wätelewa̱ patkemi ka bata yile kuna tsa̱na ji ki̱ ikjatena rä käi ra, je rä ka wata.

26

Jera Agripa te isha Pablo ia̱: —Yie ka̱ me̱ ba ia̱ ba je̱k tsa̱tkäklä. Jera Pablo jula tkacha̱, je̱k wetsami jikäi:
“Yis ia̱ ra bäije jir yis ia̱ ka̱ tso̱ je̱k wetsäk ba Sa̱tsa̱ku̱i Agripa ia̱, ji kju̱ei Judío wa te yis kjatieke̱ rä je biköle yika,
bäi si̱ ra, sá Judío wa wädular irä, ji te sá ktewe̱ke̱ irä, je biköle ju̱ñer bäi ba wa̱ ki̱ka. Je ki̱ka yis te ba ia̱ ka̱kie yis ktä ssöpa je̱r bäi wà.
“Jishtä yis se̱r yis ji̱a dulaklei raté, ale yis se̱na yis ditsei wä wa sha̱na Jerusalén ska ra, je ju̱ñer Judío wa biköle wa̱.
Ijewa wa̱ yis dä su̱le mikté. Jekäi jewa kuna je ktei shäk ra, ijewa te ishemi rä, yis se̱le rä fariseo ye, jewa ne rä sá ka̱ju̱ñe wawa̱k tsa̱na si̱ isaka tsa̱ta rä.
Ata jir yis ktei wabiketsarte Säkeklä kablele sá kalí wa ia̱ ki̱ssë kju̱ei.
Sa̱tsa̱ku̱i Agripa, je ikablele ki̱ssënak sá ditsei wä doce wa wa̱, je däkläksa̱ sá ia̱ ki̱ka sá te ikja̱nei we̱ke̱ tkenawa̱ tuina, ka̱piana. Je ki̱ssë ebä ki̱ka Judío wa te yis kjatie kate rä,
¿Jiye bas manele te ka ibiketse Säkeklä ia̱ dulecha̱wa̱ wa rä shki̱nakka̱ni rä na?
“Iyina si̱ yis wakei ia̱ ra yie ibiketsa jile wa̱k saka saka Jesús Nazaret wa kie ukä ja̱mi.
Jekäi yie je wá̱ Jerusalén ska. Chui wa tsa̱ku̱i wa te ka̱wei ma̱ yis ia̱, je wà yis te chu̱li̱i̱ sä sikii wa jiacha̱wa̱ sä wätiäklä ska. Mika̱ ijewa te ikteche̱ke̱wa̱ ra, yie ishaña je rä bäi ebä ni.
Jekäi ka̱raa yis mike̱ ñapaktäklä jui etkä etkä ska ijewa kpäk. Jekäi yie ijewa kukeke̱wa̱ täkili wà ijewa wa̱ Jesús shäkläka̱ kte yakei wà. Yis kju̱atkawa̱ e̱e̱na si̱ ijewa ra, je ki̱ yis te jukläyäkä tso̱ ka̱ etkä ska kje ijewa yule dami weikanak.
“Jekäi je ebä we̱ ki̱ka yis damiju̱ Damascoka patkelemi chui tsa̱ku̱i wa wa̱ ka̱wei me̱le wà.
Sa̱tsa̱ku̱i Agripa, ñerä ña̱la ki̱ yis damiju̱ ka̱ mo ki̱ ra, yie isu̱a ka̱jöir ska ka̱ oloi ñinaté ka̱wä oloi tsa̱ta te ka̱ñiwa̱ksa̱ yis pája̱mi shkiritke, ñakäi yis da shkäk wa pája̱mi shkiritke.
Jekäi sá kalabe jolonacha̱wa̱ kipaka. Jera yie kte ssa Hebreo wa ktä wà, te ishe yis ia̱: Saulo, Saulo, ¿jiye ba te yis yuleke̱ weikanak rä na? E̱e̱na ma je̱k weikäke̱ rä, jishtä buey te iñatkäklä kà sibuu tie klä wà käi.
Jera yie ichaka ije ia̱: “Säkekewa, ¿yi ba rä na?” Jera Säkekewa te yis kúka: “Yis dä Jesús je ne yuleke̱ ba te weikanak rä.
Ata ma jeköka̱ klä ki̱ka. Ka irä jiye kuna ta, yis je̱k kjasha ba ia̱ rä, ba kukäk yis kja̱nei wa̱k ye, yis ktei pakäk ye, ka ji su̱a ba te ebä ktei pakäk kuna, ata yis je̱k kjashämi ji̱a yie ba ia̱ ji kjasheke̱ na je ktei pakäk.
Yie ba wetsemiksa̱ Judío wa yika, ka Judío kuna wa yika, jewa ne ska jira yie ba patke mar dä,
ba wa̱ ijewa wäji̱atkewa̱klä, se̱ne ka̱ yee na yika ijewa ñamanewa̱kläksa̱ ka̱ oloika, ñakäi Satanás täkili yika, idäkläwa̱ Säkeklä ja̱mi, ijewa nui janakläwa̱ bitaba, iwa̱ däli ukä kukäkläwa̱ña siki tele wa ra, yis biketse ki̱ka.”
Sa̱tsa̱ku̱i Agripa, je ne ki̱ka je kjayile yis ia̱ ka̱jöir skaté ka weikanewa̱ yis wa̱.
Ata säkätä si̱ yie Damasco ska wa pakta. Je itäki̱ Jerusalén ska wa irä, Judea ke̱i biköle ska wa irä, ka Judío kuna wa irä, ijewa ñamanewa̱kläksa̱, iñaparuäklä Säkeklä ia̱, ji rä kianak sa̱ je̱k manewa̱ksa̱ ra o̱nak je wa̱k.
Je ne kju̱ei Judío wa te yis kukawa̱ Templo ska yëë ite 'sterawa̱.
Ata Säkeklä te yis bakaksa̱, jekäi yis chatkärami ji̱a jira kje, je ktei pakäk emana wa ia̱, oloi ta wa ia̱, Moisés irä, jile bata shäk wa irä jewa wa̱ ji o̱rmi ji̱a yile käi ebä, ka ji saka yile ta.
Je yile rä Säbäkäkksa̱ shena weikanak, ñakäi shki̱nakka̱ni säkätäba dulecha̱wa̱ wa sha̱na, je rä iwa̱ ka̱ oloi bata shäklä Judío wa ia̱, ñakäi ka Judío kuna wa ia̱.”
Ñerä Pablo je̱k wetsä dami ji̱a jekäi ra, Festo te isha täkii: —Pablo, ba yuletenawa̱, ba je̱k yua ta̱i, je te ba yuletewa̱wa̱.
Jera Pablo te ikúka: —Säkekewa bäiwa̱ si̱ Festo, ka yis dä yuletelewa̱ kuna. Ata yis te kte wata si̱ ne sheke̱ rä.
Ñera jí sa̱ tsa̱ku̱i Agripa wäkata ska yis ktäke̱ ka suale ta, je je̱r ku̱a je te bäi. Ka irä jiye kuna ta, yis te ibiketse je wa̱ je ju̱ñer bäi, je o̱na rä ka jakika kuna ki̱ka.
Sa̱tsa̱ku̱i Agripa, ¿jile bata shäk wa wa̱ iyile, je kuka ba te na? Yis wa̱ iju̱ñer ba te je kuka.
Jera Agripa te isha Pablo ia̱: —¿Je elkjebä wà ba te yis je̱r ssëwe̱ däkwa̱ Cristo ja̱mi wa ye na?
Jera Pablo te ikúka: —Elkjebä wà iräle, shka̱ja̱ wà iräle, Säkeklä ki̱ ishenopa ra ka ba ebä kuna, ata bena jir yis ktä ssäk wa döwa̱pa yis käi, ata ka jikäi cadena ta kuna.
Ñerä sa̱ tsa̱ku̱i irä, ka̱ wäkiri irä, Berenice irä, ijewa ra ñajäklelewa̱ wa irä, ñajaklaka̱.
Jekäi ijewa mineksa̱julu ra ijewa te ipaka ñara te isha: —Ka ije wa̱ ji a̱ni o̱ne nui ta käi, iktäkläwa̱ iräle, iwätiäkläwa̱ iräle.
Ñakäi Agripa te isha Festo ia̱: —Ije rä wäyenaksa̱ni kjermita, ke iku̱ ka̱ kiöpa ktei wabiketsanakksa̱ César wa̱ ra.

27

Mika̱ ijewa te ibiketsaksa̱ e̱ná sá patkäkmi ko̱no ki̱ Italiaka ra, ijewa te Pablo irä, kololecha̱wa̱ wa saka irä, tulaksa̱ guardia wa cien wäsikäk ekla kie Julio ia̱. Je rä guardia wa eyaka wa kie Augusto ni wa sha̱.
Jera sá ñajiaka̱ ko̱no dar Adramitio ska na, je maju̱ rä däkmi Asia ska, däyë kjä ko̱no däkläwa̱ etkä etkä ska. Je ki̱ sá ju̱nami. Jera Aristarco Macedonia wa dar Tesalónica ska mineju̱ña sá ra.
Je bulirishtäí sá demi Sidón ska. Jekäi Julio je̱r bäi sha Pablo ia̱ te ka̱ ma̱ iia̱ iminaklä isalibä waka jewa wa̱ Pablo pasu̱aklä.
Jeska sá ju̱namini, kjajulu Chipre ekta kja̱ne si̱wa̱ te sä tie ju̱eke̱ ktä cha̱k.
Jera sá kjajulu Cilicia irä, Panfilia irä wäsaka, däyë wakei ebä ki̱ demijulu Mira ska, je rä Licia jukläyäkäí.
Jeska guardia wa cien wäsikäk te ko̱no saka dar Alejandría ska ku̱a, je maju̱ rä Italia ska, je naka ite sá jiaka̱.
Sá ju̱na je̱naa, ka̱ kja ta̱i, därërë sá shka kjepa sá demi Gnido wäsaka, je rä si̱wa̱ te sá wätkewe̱ kate ki̱ka, je kju̱ei sá ju̱nami Creta ekta kja̱ne icha̱k Salmón wäsaka.
Jekäi sá dami ji̱a ka̱ säkätä ebä ja̱mi, ka sä kjä yee. Jekjepa sá demijulu ka̱ kie Ko̱no Däkläwa̱ Bäi ska. Jeska ra alemana jukläyäkä Lasea rä.
Ka̱ kjaju̱ kja ta̱i ki̱ka, ñakäi ko̱no ki̱ shke rä däläna si̱ ki̱ka, ñakäi bätsäklä ke̱i kjaju̱ kja ki̱ka, Pablo te ijewa je̱r ku̱a
te isha: —Bas dikäla, yie isu̱a ra, sa̱ ju̱na ji̱a ra sä weikarmi e̱e̱na, jile weikarmi ta̱i, ka däli irä, ko̱no irä ebä kuna, ata sa wakwa duächa̱miwa̱ ñaebä.
Ata guardia wa cien wäsikäk wa̱ ka Pablo ktä ssëne, ata ite ko̱no ju̱ak irä ko̱no wakei irä jewa ebä ktä ssa.
Ñakäi jeska ko̱no däklä rä ka bäi si̱ kuna, ka̱ yakei ki̱ssäklä. Je ki̱ka wäbäli te ibiketsa ju̱nakmi ji̱a imablä su̱ak, tsule sä dämijulu Fenice ska, ka̱ yakei ki̱ssäk. Je rä ko̱no däklä etkä, je Creta ska. Je rä kjä kololewa̱ norte wà ra ka̱wä minakläwa̱ wami yena, sur wà ra ka̱wä minakläwa̱ wami yena.
Jekäi si̱wa̱ ju̱nami sur wami ra, jera ijewa te ibiketsa je rä bäi sá minaklämi. Jera ijewa te tabeli yaka ko̱no wäkukäklä je sikaka̱, te ko̱no ju̱ami Creta säkätä ja̱mi alemana.
Ata berbena ra si̱wa̱ täkiwa̱ si̱ kinak noreste ni ju̱naté te ko̱no tia ju̱ami.
Jera si̱wa̱ te ko̱na tia ju̱ami kju̱awami, ka sá ia̱ iwämaner ji̱a si̱wa̱ wami. Je ki̱ka sá ñajawa̱ si̱wa̱wa̱ minaktse̱mi mai sá mi iwa̱ käi.
Sá ju̱r dami däyë wäbala tsi̱ne kie Clauda ekta ja̱mi ra, je dälei ja̱mi sá te ko̱no tsi̱ne shkä iwa̱ iitä wa sikaka̱, je sikla rä därërë.
Jekäi ijewa te je ma̱ka̱ ietäbä ki̱ka, ñakäi ko̱no ta̱i pamu̱awa̱ ijewa te. Jera ijewa te si̱wa̱ kukäk ya ja̱wa̱té, isu̱anacha̱wa̱ iö ko̱no wäterwa̱ Sirte kse̱i naka yika. Jekäi ite ko̱no jawa̱ si̱wa̱ ebä wa̱ patkenak.
Bulirishtä ra si̱wa̱ ju̱rte ji̱a täkii te sá wäkpe kate. Je ki̱ka ijewa te däli tulami ijaboktenaklä.
Tres día ra jile shkä ko̱no ia̱ kianak käi je tulami ite iwakwa jula wà.
Ka̱ kja ta̱i je bala na ka̱wä a̱ni bekwä a̱ni ka juer kuna, ata si̱wa̱ ebä ju̱rte ka elkje kuna. Jekäi sá te ibiketsa ka sá däkksa̱ ji̱a.
Sá se̱na ta̱i ka yakle kuna. Je ki̱ka Pablo je̱k duaka̱ ijewa sha̱na te isha: —Bas dikäla, bas ku̱ yis ktä ssöpa ra, ka sä bitenejulu Creta ska, jera ka sä weikar kate kuna, ñakäi ka däli weikanewa̱.
Ata jir yie isheni bas ia̱, bas ssëno täkii. Bas sha̱ mane a̱ni ka duäkwa̱, ata ko̱no ebä ne weikarmiwa̱ rä.
Ka irä jiye kuna ta, Säkeklä ale yis kukäkwa̱, ale yis wa̱ kja̱nei o̱nak je ángel í dewa̱ yis wäki̱ jir tuina,
je te isha yis ia̱: “Pablo, ke ba su̱ana. Bä dämi ji̱a César wäki̱ je wa̱ ktei wabiketsanakksa̱. Issö, Säkeklä je̱r bäi shämi te ba ra shkäk ko̱no ki̱ wa biköle tsa̱tkemiksa̱.”
Je ki̱ka bas dikäla, ke bas je̱r iana, yis te Säkeklä biketse, ije oloi ja̱mi io̱rmi jishtä yis ia̱ iyina käi.
Ata ko̱no rä banakwa̱ maile däyë wäbala kjä ja̱mi alemana.
Jekäi ka̱tuina deka̱ catorce ra, sá dami ji̱a patkele si̱wa̱ wa̱ däyë kie Adriático na. Jera ka̱ sha̱sha̱ ra ko̱no ju̱akwa ia̱ issëna, sa damijulu kja alemana ishäkä ki̱ka käi.
Je ki̱ka ijewa te däyë ja̱r mabläklä ksaí ja̱wa̱mi, jera ite isu̱a ra ija̱r dä sä jula ji̱atkä ja̱mi däka̱ veinte. Ite ipatka ji̱a a̱miwäta ra, ite ksá ja̱wa̱mini, jera ite isu̱a ra, ija̱r dä sä jula ji̱atkä ja̱mi däka̱ quince.
Jera isu̱anacha̱wa̱ iö ko̱no terwa̱ jak ja̱mi, ki̱ka ite iwäkukäklä jolowa̱mi cuatro ko̱no ñak kja̱ne. Jera ijewa ia̱ issëna ka̱ me ñirwa̱pa käi.
Jera ko̱no ju̱ak wa ssëna minakjulu te ko̱no jaklecha̱ta̱na. Je ki̱ka ijewa te ko̱no tsi̱ne ja̱wa̱mi däyë ki̱ka, ijuenaklä ijewa te rä ko̱no ta̱i wäkukäklä ne jolowe̱ kate ko̱no wä kja̱ne käi.
Ata Pablo te isha guardia wa cien wäsikäk ia̱, ñakäi iguardiaí wa ia̱: —Ijewa minejulumi ra, ka bas tsa̱tkenakksa̱.
Jera guardia wa te ko̱no tsi̱ne ksei tia tulaksa̱, jawa̱ ijewa te weikanakwa̱.
Jera ka̱ñir dawa̱ kja ra, Pablo te ijewa biköle paka yäkäk, te isha ijewa ia̱: —Jir da catorce día bala na bas se̱na rä wäñile ebä, bäli ebä, ka ji a̱ni ñale kuna.
Jekäi yis te ishe bas ia̱, bas yäköpa, bas täkinaklä je̱k tsa̱tkäk. Ka irä jiye kuna ta, bas tsa̱ku̱ kä etaba a̱ni ka weikanakwa̱ kuna.
Ite jekäi isha ra, ite pan kukawa̱, je ki̱ ite wekte sha Säkeklä ia̱ biköle wäna. Jekäi ite je butsaksa̱ ña ite.
Jekäi biköle ssënani bäi, jera ijewa ji ña ñaebä.
Sá shkä ko̱no na däka̱ rä dosciento setenta y seis.
Jewa ssëwa̱cha̱wa̱ iyaka te ra, ijewa te trigo tulami däyë na ko̱no jaboktenaklä.
Jekäi ka̱ñinawa̱ ra ka ijewa wäna ijuene mai ke̱i ta itso̱ rä. Ata däyë kjä kololewa̱ ka̱ bala na bäi kse̱i ta atjä su̱a ijewa te, je biketsa ijewa te tsile sä dämi jeska, je ki̱ka ijewa te ko̱no ju̱ami däkmi jeska.
Jera ite ko̱no wäkukäklä kicha tia tulami jolonakmi däyë na. Ñakäi ijewa te ko̱no wämanewa̱klä mo̱lecha̱wa̱ wäjälewa̱ tulami. Jera ijewa te si̱wa̱ kukäk ji̱atkaka̱ni si̱wa̱ wà ipatkäklä däkmi däyë kse̱ika.
Ata idemi däyë tjuäke̱ a̱mi wà jí wà bala na ra, ijewa te ibawa̱wa̱ ksa̱ na. Jekäi iyik tkenawa̱ doloiebä ka wädälir ta, jera däyë tjuäte täkii te iñak butse kate.
Jera guardia wa te ibiketsaksa̱ kololecha̱wa̱ wa ktäkcha̱wa̱, yi a̱ni ka minaklä okle tkuäk tulämi.
Ata guardia wa cien wäsikäk te ijewa te jekäi iwe̱ke̱ je wätkewa̱wa̱, ije te Pablo wetsakleksa̱ ki̱ka. Je ki̱ka ite manele wädular ukäk wa paka ñapsäk tulämi säkätäba däyë ki̱ kjäksa̱julu ka̱ pjota ki̱.
Ata ite isaka paka minakmi moska tabla taklä ki̱ka, moska jile saka tso̱ ko̱no na ki̱ka. Jekäi biköle deksa̱julu bäi ebä ka̱ pjota ki̱.

28

Ñerä sá deksa̱julu bäi ebä, jera sá je̱r ku̱a ite ra, je däyë wäbala kie rä Malta ni.
Je wakwa je̱r bäi sha sá ia̱ baa, jewa te sá biköle kiawa̱ bäi ebä, jewa te yökö wäkawa̱ka̱ sá bánaklä, ka̱li̱ ja̱rte ta̱i, ka̱ tse̱lí̱ ta̱i kju̱ei.
Jera Pablo te yökö batala ssi̱l shta tukii. Ñerä je tulaka̱ ite yökö na ra, tkäbe si̱ tu̱wa̱ksa̱ yökö bali te, je te ikuawa̱ ijula ka.
Mika̱ jeska se̱nak wa te tkäbe kalmo ijula ja̱mi su̱a ra, jewa te isha ñaia̱: —Je ditsä rä sä ktäk si̱wa̱. Ije tsa̱tkenaksa̱ däyë naka, jeiräta sä kpäk sa̱ nui ki̱ka te ka ka̱ me̱ iia̱ ise̱naklä ji̱a.
Ata ijula wäkpa ra tkäbe ja̱naksa̱ yökö naka, je ia̱ ka imedene.
Ijewa te isu̱ete ijiër ta í̱, plaa iduäwa̱ ta í̱. Je ki̱ ijewa te iki̱ssa ta̱i, ata ijewa te isu̱a ra ka imedä ta. Je ne ki̱ka ijewa te ibiketsa Pablo rä säkeklä wa ekla.
Jeska alemana ka̱ balakli ta̱i wakei kie rä Publio ni. Je rä je däyë wäbala ska oloi bakleka̱ bäi si̱, je te sá kia jámi, sá käpewa̱ je̱r baa wà, tres día bala na.
Jera Publio ká kalme ja̱ka̱ ki̱ka, kterawa̱ kolone irä, kju̱ne pi ra irä te. Pablo kjawa̱ju̱ ikalme ska, jera ika̱kia kjepa ijula ma̱ka̱ iki̱ka, te ibäiwa̱ni.
Je o̱na ukä ska duë ta wa saka tso̱ je däyë wäbala ska, jewa date iwäki̱. Jekäi ijewa bäinani.
Jekäi ijewa te sá kjeisha jile wà ta̱i. Sá ñajiaka̱ kja ko̱no ki̱ ra, ji shenak sá ki̱ käi, je ma̱ ite sá ia̱.
Tres mes kjaju̱ ra, sá ju̱nami ko̱no datse̱ Alejandría dele je däyë wäbala ska, ka̱ yakei ki̱ssäk je ki̱ka. Je ko̱no ja̱mi Cástor irä Pólux irä me̱i yöle tso̱.
Jekäi sá demijulu Siracusa ska ra, jeska sá se̱na tres día.
Jeska sá ju̱nami däyë kjä ebä ja̱mi, demijulu Regio ska. Je bulirishtä ra si̱wa̱ ju̱naté sur wà. Jekäi böikishtä ra sá demijulu Puteoli ska.
Jeska sá te sa el wa ku̱a, jewa te sá kuka se̱nak ji̱a ijewa kjäka siete día. Jekjepa sá demijulu Roma ska.
Ñerä sä el wa se̱nak Roma ska wa te sá damijulu palei ju̱ña ra, ijewa date sá ña̱le̱i tsa̱k Foro de Apio ska, ñakäi Cantina Mañatkä ska. Pablo te ijewa su̱a ra, ite Säkeklä kjeisha je ki̱. Jekäi je te Pablo täkiwa̱ni.
Sá demi Roma ska ra, guardia wa cien wäsikäk te kololecha̱wa̱ wa tulaksa̱ guardia wa tsa̱ku̱i ia̱, ata Pablo ia̱ ka̱ me̱na ise̱naklä kju̱awaka, guarda ekla ra, je wa̱ ikjänanaklä.
Je ukä ska tres día ra Pablo te Judío wa wäkiri wa kia jaté. Jekäi ijewa tapanawa̱ etka yebä ra, ite isha ijewa ia̱: —El wa, yie ishe bas ia̱, ka yis wa̱ ji a̱ni o̱ne saje saka wa ukä ja̱mi, sa kalí wa wädular ukä ja̱mi. Jekäi Jerusalén skaté yis ju̱naksa̱ Roma wa jula na.
Jekäi ijewa te yis wächakewa̱ ra, ijewa ssëna yis wäyäksa̱ni yis wa̱ ji a̱ni nui ka kuna yis ktäkläwa̱ ki̱ka.
Ata Judío wa te ijewa wätkewa̱wa̱. Je ki̱ka yis ka̱kia yis patkenakläté César wäki̱. Ata ka je rä yis wa̱ yis ditsei wä wa kjatiäklä ji ki̱ käi kuna.
Jekäi je bata ki̱ka, yie bas kiaté yis wa̱ bas su̱aklä, yis ktäklä bas da. Ka irä jiye kuna ta, Israel wa wa̱ ki̱ssënak kju̱ei yis kaldu mo̱lewa̱ jí cadena wà rä.
Jera ijewa te isha iia̱: —Ñera Judea ska wa wa̱ ka ba ktei patkä ta sá ia̱ äyë ki̱. Ñakäi sä el wa mane a̱ni ka juena jika ibata shäk iräle, ba shäk yakei iräle.
Ata sá ssëna jini ba te ibiketse rä je ssäk. Ka irä jiye kuna ta, sá wa̱ iju̱ñer ka̱ biköle ska wa te je ka̱ju̱ñe sheke̱ yakei.
Ñerä ijewa ñaje̱rku̱a ñatapawa̱k. Je díaí wa ra, chu̱li̱i̱wa̱ si̱ de iwäki̱, mai ije katke ska. Jewa ia̱ ite Säkeklä gobiernoí ktei waje̱rku̱a, ktei paka, sa̱ñirebä ma rä ka̱miskla kje. Jekäi ite Jesús paka, ka̱wei me̱leta̱na Moisés wa̱ ja̱mi, ñakäi jile bata shäk wa wa̱ iyile ja̱mi, iwa̱ ijewa ssëwa̱klä ikukäkwa̱.
Jekäi manele te ji sheke̱ ite kuka, ata isaka wa̱ ka ikolone.
Jekäi ka ijewa ia̱ ji biketsarksa̱ etkabä, ñerä iñajaka̱ kja minakjulu ra, Pablo jí kte shata̱na ijewa ia̱: —Wikblu Sikina te isha rä bulee, jile bata shäk Isaías ja̱mi, yinak bas ká wa ia̱, je te ishe rä:
“Ma cho̱ je ditsä wa ska, jekäi ishö: ‘Bas te issëmi ssële, ata a̱ni ka bas je̱r na idäk, bas te isu̱emi su̱le, ata a̱ni ka bas wäna ijuenak.
Iwa rä jí ditsä wa je̱r doloi tenacha̱wa̱, ijewa kukä wassëla rä därërë, ijewa wätiacha̱wa̱, ka iwa̱ isu̱aklä kuna wäbala wa, ka iwa̱ issäklä kuna kukä wa, ka ije̱r na idäkläwa̱ kuna, ka iñamanewa̱kläksa̱ kuna, ka yis wa̱ ijewa bäinewa̱klä ye.’ ”
Je ki̱ka bas ku̱ iju̱ñopa, jí sa̱ tsa̱tkeke̱ksa̱ Säkeklä te je ktei patkena ka Judío kuna wa ia̱. Jekäi ijewa te je ssëmi.
Ije te jekäi isha ra, Judío wa minejulumi, ijewa kju̱atka tulaka̱ e̱e̱na ñara ki̱ka.
Pablo se̱na deka̱ dos año ju peitale iwa̱ tsa̱to̱nak naka. Jeska biköle däke̱ iwäki̱ka wa kieke̱wa̱ ite bäi ebä.
Ite sa pakteke̱ Säkeklä gobierno ktei wà. Ñakäi ite sa̱ je̱r ku̱eke̱ Säkekewa Jesucristo ktei wà, ka suale ta, ka wätkele ta yi wa̱.

License
CC-0
Link to license

Citation Suggestion for this Edition
TextGrid Repository (2025). Luke the Evangelist. Acts (Cabecar). Multilingual Parallel Bible Corpus. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-8D06-3